Ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump đã giành được sự ủng hộ trong ngành công nghiệp than của Hoa Kỳ bằng cách hứa hẹn làm sống lại các khu vực khai thác và các quy định về phế liệu nếu được bầu làm tổng thống.
Ngành than Mỹ phải đối mặt với nhiều thách thức trong tương lai. Ảnh: Reuters |
Nhưng ngành công nghiệp than của Hoa Kỳ còn có một kế hoạch B đề phòng trường hợp doanh nhân New York thua đối thủ Dân chủ Hillary Clinton, người có đầu óc "màu xanh lá cây" hơn ông Trump. Ngành than Mỹ đã công bố một đề án mới vào thứ Ba: thu thập và lưu trữ carbon, một công nghệ thu thập carbon dioxide (CO2) từ đốt than và sau đó bơm nó xuống dưới lòng đất, nơi có nhiều nhà khoa học vẫn lạc quan rằng lưu trữ CO2 ở đó sẽ không thể đóng góp phần vào sự ấm lên toàn cầu.Giải pháp này có tên là CCS.
Những người ủng hộ Than thấy CCS như một giải pháp khả thi về mặt chính trị có thể giúp tổng thống kế tiếp tìm một vạch nối giữa môi trường và ngành kinh doanh lớn nhưng đang bị mọi người "ghẻ lạnh" này. Họ đã tìm cách đưa CCS đến với ứng viên của cả hai đảng.
Nhân viên tại Tổ chức Sáng kiến Phục hồi và Tăng cường dầu mỏ Quốc gia (NEORI) đã tổ chức đàm thoại riêng biệt với cả chiến dịch Clinton và Trump trong tháng Tám vừa rồi về giá trị của một dự luật cho phép mở rộng và nâng giá mua carbon ngưng kết từ 10 đô một tấn lên 35 đô một tấn, giảm thuế cho ngành than và các công ty nhiên liệu hóa thạch khác áp dụng công nghệ CCS trong quá trình khai thác và sử dụng. NEORI được tạo thành bởi nhiều tổ chức đa dạng khác nhau, từ các tổ chức môi trường cho đến một số công ty than lớn nhất của Mỹ.
Một tuần sau khi hội đàm, Clinton tuyên bố ủng hộ các dự luật về CCS của lưỡng đảng. Gần 20 trong số 100 thượng nghị sĩ, bao gồm ứng viên phó tổng thống của bà Clinton Tim Kaine, cũng ủng hộ dự lật này và hy vọng nó sớm trở thành đạo luật.
Trump đã không đưa ra quan điểm rõ ràng về dự luật, nhưng một cố vấn Chính sách cấp cao của chiến dịch Trump, Dan Kowalski, cho biết ông "hỗ trợ tất cả các nguồn năng lượng của Mỹ. Bao gồm than sạch và nghiên cứu công nghệ than đá mới."
"Cảm giác của tôi là Clinton thừa nhận rằng ở một số vùng đặc biệt của đất nước, năng lượng dựa vào than đá và các nhiên liệu hóa thạch khác cung cấp những việc làm với mức lương cao nhất trong nền kinh tế của chúng ta," Brad Crabtree, thuộc Viện Great Plains, một nhóm chính sách thúc đẩy cho việc triển khai các công nghệ để giảm lượng khí thải nhiên liệu hóa thạch, Great Plains cũng là tổ chức "mẹ" của NEORI.
Ngành khoan dầu đã sử dụng CCS từ những năm 1970, họ bơm carbon dioxide vào hồ chứa ngưng tụ để tạo ra CO2 dưới dạng thô. Những người ủng hộ ngành Than muốn mở rộng CCS cho các nhà máy điện dùng nhiên liệu than. Nhưng công nghệ này hiện nay vẫn còn rất tốn kém và cần được khuyến khích.
Sự bảo đảm của Trump và chủ nghĩa thực dụng của Clinton
Lập trường chống lại các quy định của Trump là lí do tại sao ông nhận được sự ủng hộ của ngành công nghiệp than, bởi Trump mở ra một viễn cảnh với chi phí thấp hơn và ít rủi ro hơn cho các nhà sản xuất lớn như Arch Coal Inc, Peabody Energy Corp, Cloud Peak Energy Inc và Alpha Natural Resources Inc.
Ngành than đã hỗ trợ 223.000 đô cho chiến dịch của Trump, trong khi đó, họ gần như không có hỗ trợ nào cho chiến dịch của bà Clinton, theo một phân tích của Reuters bà Clinton chỉ nhận được 200 đô la từ một số công ty than lớn nhất và nhân viên của họ.
Ngành Than phải đối mặt với một tương lai có khả năng trần trụi dưới thời Clinton. Bà đã hứa sẽ xây dựng và triển khai đề án điện sạch gây tranh cãi của Tổng thống đảng Dân chủ Barack Obama nhằm kiềm chế lượng carbon và chịu thiệt hại chính trị đầu năm nay khi bà nói rằng: " sẽ có rất nhiều thợ mỏ mất việc và công ty than phá sản ".
Những công việc trong ngành mỏ đã nhanh chóng bốc hơi trong những năm qua.
Ngành công nghiệp khai thác mỏ hiện chỉ có khoảng 65.000 thợ mỏ trên toàn quốc, tập trung ở một số vùng như West Virginia, Pennsylvania, Kentucky và Wyoming; trong năm 2011, số lượng thợ mỏ vào khoảng 91.000 người ,theo số liệu thống kê mới nhất từ Bộ Năng lượng Hoa Kỳ. Hai công ty than đá lớn nhất của Mỹ là Arch và Peabody Energy, năm nay đã đệ đơn xin phá sản.
Ngay cả khi Trump tháo dỡ các quy định liên bang hay mở rộng sử dụng CCS cũng khó có thể cứu vãn được ngành Than, ngành này năm ngoái đã sụt giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 1986 sau quãng thời gian sụt giảm liên tục. Than phải đối mặt với sự thúc đẩy toàn cầu cho năng lượng sạch như gió và năng lượng mặt trời, cùng với đó là sự tiến bộ của công nghệ khoan đã làm cho khí đốt tự nhiên trở thành đối thủ cạnh tranh mạnh mẽ với than. Giá thành của các giải pháp trên đều rẻ hơn than.
Jeff Holmstead, một nhà vận động hành lang của đảng Cộng hòa cho Luật Bracewell, cho biết nếu Clinton thắng, số phận của nhiều công ty than trong những năm tới có thể được xác định trong 30-60 ngày đầu tiên. Bởi đó là thời gian chúng ta sẽ biết bà bổ các nhà môi trường nào vào các cơ quan bao gồm Cơ quan Bảo vệ Môi trường và Bộ Nội vụ.
Nhưng ông tin tưởng rằng Clinton sẽ làm việc với các ngành công nghiệp than dựa trên CCS và cho phép "than đóng một vai trong trong tương lai của lĩnh vực năng lượng Hoa Kỳ."
Elizabeth Gore, thuộc đảng Dân chủ, người vận động hành lang cùng với Brownstein, Hyatt, Farber và Schreck cho một liên hiệp sử dụng than cho biết các công ty than phải "tìm thấy những thay đổi để có thể tạo cho họ thêm thời gian để chuẩn bị cho một cú tiếp đất an toàn".
Quý Vũ (Reuters)