Để lý giải về hình dạng của đĩa ăn ban đầu, người ta đã đưa ra 3 lý do.
1. Nguyên nhân lịch sử: Sự kế thừa và thói quen
Thời xa xưa, hình tròn được coi là hình dạng hoàn hảo và hài hòa nhất, khái niệm này bắt nguồn từ việc quan sát thiên nhiên. Người xưa tin rằng trời tròn, đất vuông nên hình tròn trở thành biểu tượng cho sự hòa hợp giữa trời và đất. Trong bối cảnh văn hóa như vậy, những chiếc đĩa tròn nổi lên theo yêu cầu của thời địa và trở thành hình dạng chủ đạo trên bộ đồ ăn.
Thứ hai, vật liệu làm đĩa thời xưa là gốm sứ và kim loại. Những vật liệu này dễ dàng tạo thành hình tròn trong quá trình sản xuất. Những tấm tròn tỏa nhiệt đều trong quá trình nung, chống biến dạng, dễ xếp chồng và vận chuyển. Vì vậy, đĩa tròn dần trở thành truyền thống khi sản xuất đĩa ăn.
2. Lý do khoa học: Thiết thực và tiện lợi
Thứ nhất, đĩa tròn có khoảng cách từ mép đến trung tâm như nhau, điều này làm cho dung tích của đĩa được tối đa hóa. Trái lại, đĩa vuông hay đa giác khác đều có nhiều khu vực trống ở mép, không tận dụng được tối đa không gian. Vì thế, đĩa tròn có ưu điểm về mặt tiện ích.
Thứ hai, đĩa tròn bày trí thức ăn đều đặn, tránh việc thức ăn bị chất đống ở góc cạnh hay mép. Điều này không chỉ đảm bảo thức ăn trở nên hấp dẫn mà còn thuận lợi cho việc thưởng thức và chia sẻ.
3. Lý do thẩm mỹ: Sự đơn giản và hài hòa
Thiết kế đĩa tròn đơn giản và tao nhã, không có các đường kẻ và góc cạnh dư thừa, phù hợp với gu thẩm mỹ đơn giản hiện đại. Đồng thời, đường nét mềm mại của đĩa tròn mang lại cảm giác thị giác dễ chịu, khiến người ta muốn sử dụng hơn.
Hình tròn là hình dạng hình học cơ bản, có khả năng bao quát và thống nhất mạnh mẽ. Trên bàn ăn, đĩa tròn có thể kết hợp hài hòa với các vật dụng khác như cốc, bát... tạo nên một bầu không khí ăn uống thoải mái.
Tóm lại, lý do có đĩa hình tròn xuất phát từ di sản văn hóa cổ đại, sự kế thừa của nghề truyền thống cũng như tính khoa học tiện ích và mỹ thuật đơn giản hài hòa. Đĩa tròn không chỉ tiện ích mà còn mang lại niềm vui về mặt thẩm mỹ. Ngày nay, dù hình dạng và chất liệu của các vật dụng đã thay đổi nhiều nhưng đĩa tròn vẫn đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của chúng ta.
