Truyền thống tập tục luôn đóng một vai trò quan trọng trong các nền văn hóa khác nhau, nhưng theo sự phát triển của xã hội và sự thay đổi của quan điểm giá trị, nhiều phong tục cổ xưa và tục ngữ dần trở nên không còn phù hợp. Ngày xưa, người Trung Quốc có tập tục "Con rể không ngủ nhà mẹ vợ, cháu ngoại không lễ mộ ông ngoại". Câu nói này có ý nghĩa gì và liệu còn phù hợp với thời hiện đại?
Trong thời cổ đại Trung Quốc, sau khi lấy chồng, cô gái sẽ rời khỏi nhà bố mẹ đẻ để bắt đầu cuộc sống mới. Hiện tượng này bắt nguồn từ nhiều lý do, trong đó có kinh tế, văn hóa và xã hội.
Đầu tiên, sau khi kết hôn, phụ nữ thường trở thành thành viên của gia đình nhà chồng, vai trò trong gia đình mẹ đẻ tương đối nhỏ.
Hơn nữa, trong xã hội cổ đại, sau hôn nhân, cặp đôi thường sống chung với gia đình chồng. Nhà mẹ đẻ của cô gái ít khi cung cấp chỗ ở cho hai vợ chồng.
Đặc biệt, thời xưa, thời gian ngủ nghỉ của các thành viên trong gia đình được coi trọng. Sự phát triển của mối quan hệ vợ chồng cần có sự giao tiếp và tương tác thân mật riêng tư. Nhà mẹ đẻ lại không thể cung cấp không gian riêng tư cho cặp đôi. Do đó, sau khi kết hôn, con gái thường tránh ở lại nhà mẹ đẻ để tôn trọng và đảm bảo sự nghỉ ngơi của gia đình mới.
Quan điểm truyền thống này không còn tồn tại trong xã hội ngày nay. Nhận thức về quyền phụ nữ và quan niệm gia đình đã thay đổi. Gia đình hiện đại chú trọng hơn đến sự bình đẳng và tôn trọng sự lựa chọn cá nhân. Do đó, nếu con gái lấy chồng xa hoặc vì lý do khác không thể nhà riêng thì cha mẹ vợ sẽ cho phép con rể ở lại. Sự linh hoạt này giúp xây dựng mối quan hệ hôn nhân hài hòa, phù hợp với giá trị của xã hội hiện đại.
Vậy cháu ngoại không lễ mộ ông ngoại thì sao? Quan niệm xã hội cổ đại Trung Quốc rất coi trọng mối quan hệ huyết thống và sự truyền bá của gia đình. Sau khi con gái lấy chồng thường bị coi là "bát nước đổ đi", vì vậy cháu ngoại không được chú ý đặc biệt ở nhà ông bà ngoại. Ngược lại, cháu nội có vị trí cao hơn nhiều vì chúng tiếp nối dòng máu của gia đình. Quan điểm này dẫn đến sự hình thành của thành ngữ "cháu ngoại không lễ mộ ông ngoại.
Tuy nhiên, quan điểm giá trị của xã hội hiện đại đã có những biến đổi lớn. Chúng ta ngày càng nhấn mạnh đến sự bình đẳng, tôn trọng và tầm quan trọng của mối quan hệ tình thân. Trong gia đình hiện đại, mọi người không còn chú trọng đến mối quan hệ huyết thống mà chú trọng hơn đến tình yêu và sự quan tâm. Mối quan hệ giữa cháu ngoại và ông ngoại, bà ngoại dựa trên tình thân chứ không phải huyết thống.
Trong thời hiện đại, mối quan hệ giữa cháu ngoại và ông ngoại, bà ngoại có thể rất thân thiết, họ cùng nhau tạo ra những kỷ niệm đẹp, quan tâm và hỗ trợ lẫn nhau. Sau khi ông ngoại qua đời, cháu ngoại tự nhiên sẽ muốn tỏ lòng kính trọng với ông ngoại mình. Hành động này không chỉ là sự tôn trọng dành cho người thân đã mất mà còn là biểu hiện chân thành của tình thân.
Vì vậy, trong xã hội hiện đại, tục ngữ "cháu ngoại không lễ mộ ông ngoại" không còn phù hợp nữa. Mối quan hệ gia đình đã phát triển thành hình thức mở cửa và đầy tình yêu, coi trọng sự gắn kết tình cảm hơn là huyết thống. Việc cháu ngoại tiếp tục chăm sóc mộ phần của ông ngoại, bà ngoại là cách thể hiện tình thân, cũng như là lễ tưởng niệm người thân đã khuất.
Truyền thống tập tục và tục ngữ vẫn còn giá trị trong xã hội đang không ngừng biến đổi, nhưng chúng cần được xem xét và điều chỉnh để phù hợp với nhu cầu và quan điểm giá trị của xã hội hiện đại. Cả hai tục ngữ "con rể không ngủ nhà mẹ vợ" và "cháu ngoại không lễ mộ ông ngoại" đều xuất phát từ quan niệm xã hội cổ đại, nhưng trong xã hội hiện đại ngày nay chúng đã không còn phù hợp.
