Những thiết bị gián điệp điện tử của Nga đã trở thành một phần quan trọng trong sự can thiệp của Nga tại Syria. Loại vũ khí đặc biệt này đang tìm kiếm các mục tiêu và giúp tăng cường hiệu quả của các cuộc không kích.
Ngày 30/9, các máy bay ném bom Nga và những kẻ tấn công trên mặt đất phát động hàng loạt cuộc tấn công trên khắp Syria. Ngày 7/10, điện Kremlin tuyên bố 4 tàu chiến tại biển Caspian đã bắn gần 30 tên lửa - bay qua không phận Iran và Iraq để tới mục tiêu - như một phần của cuộc tấn công liên tục.
Và ngay từ đầu, các máy bay do thám của điện Kremlin và các hệ thống thu thập thông tin tình báo khác dường như đã liên tục theo dõi nơi này.
Trong video ghi lại cảnh Su-24M Fencer thực hiện một vụ không kích do Bộ Quốc phòng Nga công bố và được đăng tải lên Youtube hôm 5/10, chú thích mà bộ này viết: "Cảnh quay các phương tiện của Nhà nước Hồi giáo IS bị phá hủy trước đó đã được các nguồn trinh sát và những cuộc hội đàm qua radio của các chiến binh xác nhận".
Ngày hôm sau, chính quyền Nga đăng lên Twitter: "Gần Kafar Aouid, 2 chiếc Su-25 giao chiến tại một trại của IS. Tại đây, các thiết bị do thám radio đã chứng minh được sự hiện diện của các chiến binh nước ngoài".
Trong khi Moscow không xác định các thiết bị do thám của họ là gì, những bức ảnh chụp máy bay Il-20M Coot bay trên chiến trường đã xuất hiện trên mạng xã hội. Được đặt trên máy bay Ilyushin Il-18, những chiếc Il-20M Coot 4 động cơ này mạnh tương đương với dòng máy bay trinh sát RC-135 của không quân Mỹ.
 |
Máy bay trinh sát Il-20 |
David Cenciotti, một nhà báo độc lập, đã ghi nhận việc triển khai và giải thích mọt số tính năng của Il-20 trên blog The Aviationist của mình trước khi các cuộc không kích của Nga thực sự diễn ra:
"Cùng với 28 máy bay chiến đấu đã tới sân bay Quốc té al-Assad khi đi qua Iran, núp dưới các máy bay chở hàng Il-76 hồi tuần trước, Không quân Nga đã triển khai ít nhất 1 máy bay trinh sát Il-20 Coot tới Syria. Cho dù các hình ảnh vệ tinh chưa để lộ sự hiện diện của nó trên thềm để máy bay tại sân bay gần Latakia thì một máy bay trinh sát Il-20 Coot cũng đã tới Syria để tăng cường cho quân Nga, theo các nguồn tin của chúng tôi.
Il-20 là một nền tảng ELINT (tình báo điện tử): nó được trang bị một mảng ăng ten rộng, các cảm biến quang học và hồng ngoại, 1Radar kiểm soát chính tích hợp trên máy bay (SLAR) và thiết bị vệ tinh liên lạc để chia sẻ dữ liệu theo thời gian thực. Đây là chiếc máy bay trinh sát đầu tiên ra mắt của Không quân Nga".
Ông Cenciotti chỉ ra rằng máy bay Coot thường có thói quen bay qua biển Baltic mà không có bộ thu phát tín hiệu. Điều này dẫn tới một số lần chạm trán rất gần với máy bay dân sự. Thói quen tương tự có thể gây ra nguy hiểm trên bầu trời ngày càng đông đúc tại Syria.
Nhưng chiếc máy bay này không phải là thiết bị do thám duy nhất Nga đưa tới khu vực này. Trước đó, vào tháng 10, một số phương tiện truyền thông Nga đưa tin tàu do thám Vasiliy Nikititch Tatischev cũng đã lên đường tới giúp Syria.
 |
Một tàu lớp Vishnya của Liên Xô. Ảnh: Cryptome |
"Một nguồn tin quân sự Nga cho biết tàu Vasily Tatishchev đã rời biển Baltic hướng về phía đông Địa Trung Hải.Hãng tin Syrian Arab của Damascus cuối cùng đã viết về việc này:
Nguồn tin quân sự này nói với các phóng viên thành phố Kaliningrad hôm thứ hai rằng con tàu đang hướng tới bờ biển Syria. Tại đây, nó sẽ cùng với nhóm tàu ở bờ đông Địa Trung Hải để tăng cường năng lực phù hợp với các nhiệm vụ chuyên môn.
Thủy thủ đoàn trên tàu sẽ quan sát tình hình và theo dõi chi tiết tại không phận Syria cũng như không phận của tất cả các nước xung quanh và vùng biển khu vực, nguồn tin nói thêm.
Nguồn tin nhấn mạnh rằng cuộc hành trình của các tàu thuộc Hạm đội biển Baltic là nhiệm vụ thường ngày để theo dõi và quan sát. Người này cũng chỉ ra rằng những tàu đó đã từng giám sát thành không cuộc chiến tại Nam Tư".
Bất chấp những sự đảm bảo đó, sự xuất hiện của Vasiliy Nikititch Tatischev tại khu vực dường như không bình thường chút nào. Được xây dựng cho Hải quân Liên Xô vào những năm 1980, 7 chiếc tàu lớp Vishnya của dự án 864 được làm ra với mục đích thu thập tín hiệu radio và các thông tin điện tử khác. Moscow việc chú trọng sử dụng các tín hiệu tình báo, vậy thì con tàu 3.400 tấn này không đơn giản chỉ là để theo dõi tình hình.
[mecloud]DZdO8fO3kk[/mecloud]
Nga có truyền thống hỗ trợ chính phủ Syria với những tín hiệu tình báo. Vào tháng 10/2014, các chiến binh Quân đội Tự do Syria (FSA) đã đăng 1 video lên Youtube cho thấy họ đã kiểm soát một cơ sử chia sẻ tin tình báo của Nga - Syria, được xác định là "Trung tâm S".
Oyrz Blog, một cơ sở độc lập chuyên theo dõi và phân tích các bài đăng trên mạng xã hội liên quan tới cuộc xung đột Syria đã nhận định:
"Ngày 5/10/2014, FSA đã chiến được cơ sở Trung tâm S SIGINT (Tín hiệu tình báo)... do trung tâm tình báo điện tử Osnaz GRU của Nga và Trung tâm Tình báo Syria điều hành... Cơ sở này nằm gần al-Hara, có vai trò quan trọng đối với chế độ Assad bởi nó chịu trách nhiệm ghi chép và giải mã thông tin liên lạc vô tuyến từ các nhóm phiến quân hoạt động tại Syria. Nơi thu thập thông tin cho Nga này ít nhất chịu trách nhiệm một phần trong hàng loạt vụ các thủ lĩnh phiến quân bị giết do không kích.
Việc triển khai máy bay Coots và tàu Vasiliy Nikititch Tatischev của Kremlin có lẽ sẽ bù đắt cho sự mất mát của các tiền đồn trên mặt đất. Dù thế nào thì việc các thiết bị do thám điện tử của Moscow "bận rộn" trong tương lai gần là điều không phải nghi ngờ.
Bảo Linh (theo National Interest)
