Chú ý những điều tuyệt đối kiêng kỵ trong ngày Tết Nguyên đán sẽ giúp gia chủ tránh được 'tai vạ' và hưởng sung túc cả năm.
Trong quan niệm dân gian của người Việt, những ngày đầu năm mới nếu gặp nhiều điều tốt đẹp sẽ may mắn cả năm và ngược lại. Xuất phát từ tư tưởng đó nên trong dân gian có nhiều điều kiêng kỵ trong năm mới mà các gia chủ nên biết để tránh hao tài tốn của.
1. Không đổ rác trong ngày mùng Một
Phong tục này xuất phát từ câu chuyện của người Trung Quốc. Tương truyền thời đó có một người lái buôn được Thủy thần tặng một nàng hầu có tên là Như Nguyệt. Từ khi có nàng hầu này về nhà, ông bỗng trở nên giàu có.
Đúng một năm sau đó vào ngày mùng Một Tết, Nguyệt Như mắc lỗi và bị ông chủ đánh đập, mắng nhiếc thậm tệ nên nàng tủi thân, biến vào đống rác. Người lái buôn không biết nên đã mang rác đổ đi.
Từ đó ông lại trở lại nghèo khó. Chính vì vậy, theo quan niệm của người Việt nam thì nếu đổ rác vào ngày mùng Một thì hết tài lộc.
2. Không quét nhà vào ngày mùng Một Tết
Cũng như phong tục không đổ rác, đa phần trước Tết các gia đình đều quét dọn nhà cửa sạch sẽ và gọn gàng nên vào ngày Tết sẽ không cần dọn dẹp nữa.
Vào những ngày đầu năm, các gia đình đa phần đều kiêng quét nhà bởi theo quan niệm nếu quan nhà sẽ hất hết tài lộc ra khỏi cửa.
3. Không cho lửa dịp đầu năm
Vì lửa tượng trưng cho màu đỏ, sự may mắn nên vào những ngày đầu năm, mọi người đều kiêng kỵ việc cho lửa người khác.
4. Không cho nước đầu năm
Nước được xem là một trong những nguyên tố khởi nguyên của vũ trụ nên người Việt Nam quan niệm nước tượng trưng cho sự sinh sôi 'Tiền vào như nước'.
Hình ảnh nước đầy ắp cũng tượng trưng cho sự may mắn, sinh sôi và mát lành.
5. Không đi Chúc Tết sáng mùng Một
Đa phần người Việt Nam đều thường kiêng đi chúc Tết vào đầu năm vì không muốn Xông đất nhà người khác.
Trong quan niệm dân gian của người Việt, tục xông đất đóng vai trò quan trọng và ảnh hưởng đến gia đình trong một năm. Do đó, ngày mùng Một Tết, người Việt Nam thường chỉ đi thăm họ hàng và người thân.
6. Tránh làm đổ vỡ đồ dùng trong nhà
Người Việt Nam quan niệm đổ vỡ đồ dùng trong nhà như bát đĩa, ấm chén hay gương... sẽ báo hiệu cho sự chia lìa, đổ vỡ nên rất kiêng kỵ.
7. Không mặc quần áo màu đen - trắng
Đối với người Việt Nam, màu đen - trắng tượng trưng cho sự tang tóc nên vào dịp Tết Nguyên đán, người ta kiêng không nên diện đồ màu đen hoặc trắng.
Vào ngày Tết, mọi người cũng thường mặc quần áo nhiều màu sắc, tươi vui để mong muốn một năm mới may mắn, vui vẻ.
8. Tránh vay mượn đầu năm
Dịp đầu năm mới người Việt thường tránh cho vay, đi vay, đòi nợ hay trả nợ. Theo quan niệm, nếu đi vay cả năm thì sẽ túng thiếu, cùng quẫn.
Trong khi nếu cho vay thì tiền bạc phân tán, không được may mắn và phát đạt.
9. Kiêng để tang vào ngày mùng Một
Ngày mùng Một Tết Nguyên đán được xem là ngày vui của tất cả mọi người nên những nhà nào có tang sẽ được cất khăn tang trong vòng 3 ngày.
Nếu có người mất vào đúng ngày mùng Một thì gia chủ sẽ không phát khăn tang ngay mà để sáng ngày mùng Hai, còn nếu nhà có người mất vào ngày 30 thì gia chủ thường thực hiện tang lễ trong ngày hôm đó, tránh để sang ngày mùng Một. Những gia đình có tang cũng tránh đi chúc Tết và thăm hỏi người khác.
10. Kiêng xông nhà khi không hợp tuổi
Xông nhà hay xông đất được xem là phong tục tập quán lâu đời của người Việt. Nếu như có một vị khách đầu tiên đến chúc Tết gia đình bạn trong năm mới thì người đó chính là người xông đất cho gia đình bạn.
Nếu người xông đất hợp tuổi với gia đình bạn, hoặc là người luôn gặp may mắn trong cuộc sống thì gia đình bạn sẽ có nhiều may mắn trong năm mới. Do đó, những người nặng vía không hợp tuổi với gia chủ thì xin đừng đến xông nhà vào đầu năm mới.
Người có tang cũng không nên xông đất nhà người khác nhằm tránh xui xẻo.
11. Kiêng đóng cửa dịp Tết
Vào dịp Tết Nguyên đán, trừ khi ra khỏi nhà đi chơi hay hỏi thăm... thì theo tín ngưỡng của người Việt từ sớm mùng Một đến trước ngày rằm tháng giêng, Ngọc Hoàng cùng chư vị thần tiên sẽ giáng phàm du lý từng nhà và nếu đóng kín cổng, các vị sẽ coi như sự bất kính mà giận dỗi bỏ đi, thậm chí nhiều năm sau gia đình sẽ không được hưởng phúc, sẽ bị đói nghèo, tù túng.
12. Ngủ dậy muộn, gia đình bất hòa
Vào ngày Tết Nguyên đán, ai nấy đều tương đi chơi nhiều dẫn đến việc ngủ vùi, dậy muộn. Tuy nhiên, cần chú ý kiêng kỵ khách khứa gặp mình trong phòng ngủ, đặc biệt ngồi lên giường của nhà vì dẫn đến việc thức khuya, đổ vỡ hạnh phúc.
Không nên ngủ nướng vào ngày Tết vì khiến đầu óc mê muội, cả năm sức khỏe suy yếu, người mệt mỏi, lười biếng.
13. Dùng những vật sắc nhọn sẽ cắt đứt lương duyên
Đầu xuân năm mới, tránh dùng những vật sắc nhọn và kỵ các vật sắc chĩa vào nhà vì nó có sát khí, dễ cắt đứt lương duyên, vận hội và tuổi thọ của gia chủ.
Để khắc phục tình trạng này, mọi người thường cất hết dao kéo đi, chỉ chừa lại cái cần dùng.
Gia chủ cũng nên treo gương bát quái nhằm hóa giải hung khí, dán bùa phù, đặt hình tứ linh trấn địa, trừ tà, thu hút khí lành.
14. Kiêng trượt chân, vấp ngã
Đa phần những người có tuổi sẽ thường hay dặn dò trẻ con, thanh niên phải đi đứng cẩn thận, ngay ngắn trong ngày Tết, tránh trượt chân, vấp ngã vì như thế sẽ dễ dông cả năm.
Trượt chân vấp ngã tượng trưng cho sự xui xẻo và trục trặc trong công việc.
15. Kiêng ngồi hoặc đứng trước cửa
Việc đứng hay ngồi trước cửa chính trong dịp năm mới không chỉ bị xem là vô duyên mà còn bị xem là hành động phương hại đến vượng phí của gia đình.
Luồng khí tốt lành của năm mới trên đường vào nhà sẽ bị chặn lại, hao tán đi, khiến gia đình đó không được may mắn, thành công và hạnh phúc.
16. Kiêng chúc Tết người đang nằm ngủ
Trong quan niệm của người Việt, nếu chúc Tết những người đang nằm ngủ thì sẽ bị xem như lời trù ẻo, muốn cho người ta phải nằm li bì trên giường bệnh.
17. Kiêng ăn dở, bỏ thừa đồ ăn
Mặc dù món ăn ngày Tết có thể nào cũng nên tránh bỏ phí, nếu không cả năm sẽ mất mùa, đói khát.
Tránh chống đũa vào bát gây sự chậm trễ trong công việc, thua lỗ khi buôn bán và nếu làm nghề nấu ăn thì thấy ít khách.
18. Kiêng mua đồ xui
Dân gian có lưu truyền câu cửa miệng 'Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi'. Do đó, việc mua gì đầu năm đóng vai trò quan trọng bởi đó là món hàng đầu tiên mà gia chủ mang về nhà.
Đây là món đồ mua lấy hên lấy lộc nên mang nhiều ý nghĩa tâm linh hơn thực dụng.
Đầu năm, kiêng mua dao, thớt, chày, cối... để tránh vận xui.
19. Kiêng ăn món xui
Đầu năm, người Việt không nên ăn những món như thịt vịt, cá mè, thịt chó vì theo quan niệm đây đều là những món ăn không tốt cho năm mới.
Nhiều vùng không ăn tôm do sợ đi giật lùi như tôm. Do đó, nếu ăn trong ngày Tết, công việc sang năm sẽ đi lùi chứ không thể tiến tới.
** Bài viết mang tính chất tham khảo.
