Ngày 3/4, Hiệp hội Ký giả quốc tế chuyên về điều tra (ICIJ) đã công bố một vụ rò rỉ tài liệu khổng lồ, gọi là "Tài liệu Panama". Dưới đây là những thông tin chính về vụ việc này.
Tài liệu Panama là gì?
ICIJ và liên minh các phương tiện truyền thông quốc tế đã điều tra các tài liệu được cho là tiết lộ một mạng lưới bí mật khổng lồ, liên quan đến những đồng minh của Tổng thống Nga Vladimir Putin và các liên kết kinh doanh giữa một thành viên của ủy ban đạo đức FIFA và những người bị Mỹ truy tố vì tội tham nhũng.
Tại sao lại gọi là Tài liệu Panama?
Hơn 11 triệu tài liệu, có từ 4 thập trở lại đây, được cho là có liên quan tới công ty luật Mossack Fonseca của Panama. ICIJ báo cáo rằng công ty này đã giúp thành lập những công ty có vỏ bọc bí mật và các tài khoản ở nước ngoài cho những nhân vật quyền lực toàn cầu. Theo ICIJ, một đợt kiểm tra năm 2015 cho thấy Mossack Fonseca cho thấy danh tính chủ sở hữu thực sự của 14.086 công ty mà họ thành lập tại Seychelles chỉ có 204 người. Đây là một quần đảo tại Ấn Độ Dương, được mô tả như thiên đường thuế.
 |
| Công ty luật Mossack Fonseca của Panama có liên quan trực tiếp tới "tài liệu Panama". Ảnh: Reuters |
Tài liệu này có làm rõ bất cứ hoạt động bất hợp pháp nào đã diễn ra?
Tài liệu Panama không nhất thiết chỉ ra hoạt động bất hợp pháp. Nhưng các công ty vỏ bọc và các tài khoản ở nước ngoài có thể được sử dụng để che giấu nguồn gốc các giao dịch tài chính và quyền sở hữu. Các tập tài liệu bao gồm những cá nhân và các công ty bị Mỹ đưa vào danh sách đen do buôn bán ma túy, liên kết với khủng bố, theo ICIJ.
Ai dính líu đến tài liệu Panama?
Tài liệu này nói đến 12 lãnh đạo thế giới đã mãn nhiệm và còn đương nhiệm cùng với 128 chính trị gia và công chức khác. Ngoài những cáo buộc có liên quan tới ông Putin và FIFA, tài liệu này cũng cáo buộc Thủ tướng Iceland, thông qua vợ mình, có quan hệ với một công ty nước ngoài. Công ty này không được công khai đúng sự thật. Tài liệu cũng cho thấy tổng thống Argentina không công khai chính xác tài sản của mình khi ông còn là thị trưởng Buenos Aires.
Phản ứng của những người bị cáo buộc?
Điện Kremlin đã bác bỏ những cáo buộc này, coi đó là "một loạt lời bịa đặt" nhằm làm mất uy tín của ông Putin trước thềm các cuộc bầu cử. FIFA, cơ quan quản lý bóng đá quốc tế, đã gọi tài liệu này là "vô lý". Nhưng Anh, Pháp, Australia và Mexico đã tuyên bố điều tra về hành vi trốn thuế nếu có.
Mossack Fonseca nói gì?
Ngày 4/4, công ty này đã đưa ra tuyên bố:
"Ngành công nghiệp của chúng tôi không được công chúng thấu hiểu đặc biệt và thật tiếc là loạt bài này sẽ chỉ khiến cho hiểu lầm càng thêm sâu sắc. Thực tế là: trong khi chúng tôi có thể là nạn nhân của một vụ xâm phạm dữ liệu thì chúng tôi không thấy tài liệu bất hợp pháp này chỉ ra chúng tôi đã làm gì sai và việc giữ gìn danh tiếng toàn cầu mà chúng tôi đã xây dựng hơn 40 năm qua là làm ăn đúng luật, ngay tại Panama. Rõ ràng, không ai thích tài sản của mình bị đánh cắp và chúng tôi sẽ làm bất cứ điều gì có thể để đảm bảo những bên có tội bị đưa ra trước công lý".
"Trong khi chờ đợi, kế hoạch của chúng tôi là tiếp tục phục vụ khách hàng, đứng sau người của mình và hỗ trợ các cộng đồng ở địa phương nơi mà chúng tôi có đặc quyền làm việc trên toàn thế giới, giống như những gì chúng tôi đã làm gần 4 thập kỷ qua".
Nhà đồng sáng lập công ty, Ramon Fonseca Mora nói với CNN rằng thông tin được công bố này là sai lầm và rất thiếu chính xác. Các bên "trong nhiều vụ việc" mà ICIJ trích dẫn "chưa từng là khách hàng của Mossack Fonseca". Công ty này còn đưa ra những tuyên bố dài hơn cho ICIJ.
ICIJ thu được tài liệu Panama bằng cách nào?
Một nguồn tin giấu tên đã đưa các tài liệu này cho tờ Suddeutsche Zeitung của Đức và tờ báo này đã chia sẻ cho ICIJ. Các cơ quan truyền thông khác đã đăng tải tài liệu này gồm BBC, The Guardian, McClatchy.
Hãng CNN hiện chưa thể xác minh các bài báo này một cách độc lập và đang tình kiếm bình luận từ những con số nổi bật nhất được đề cập tới. Các tài liệu hiện đang lan rộng ở khắp châu Âu, châu Á, Trung Đông, châu Phi và châu Mỹ.
Bảo Linh (CNN)
