Tin mới

Kinh ngạc loài cá mập sống ở sâu trong đại dương có tuổi thọ lên đến 500 tuổi

Thứ năm, 26/10/2023, 08:45 (GMT+7)

Các nhà khoa học ước tính cá mập Greenland có thể sống hơn 500 năm.

Hình ảnh cận cảnh một con cá mập Greenland được chụp ở rìa tảng băng của Admiralty Inlet, Nunavut. Nguồn ảnh: Hemming1952 | Wikimedia Commons 
Hình ảnh cận cảnh một con cá mập Greenland được chụp ở rìa tảng băng của Admiralty Inlet, Nunavut. Nguồn ảnh: Hemming1952 | Wikimedia Commons 

Các nhà khoa học đã nghi ngờ từ lâu rằng cá mập Greenland sống rất lâu nhưng họ không có cách nào xác định được là bao lâu. Tuổi của các loài cá mập khác có thể được ước tính bằng cách đếm các dải tăng trưởng trên gai vây hoặc trên đốt sống của cá mập, giống như các vòng trên cây. Tuy nhiên, cá mập Greenland không có gai vây và không có mô cứng trong cơ thể. Đốt sống của chúng quá mềm để tạo thành các dải tăng trưởng như ở các loài cá mập khác. Các nhà khoa học chỉ có thể đoán rằng cá mập sống rất lâu dựa trên những gì họ biết - cá mập phát triển với tốc độ rất chậm (dưới 1 cm mỗi năm) và chúng có thể đạt kích thước hơn 6 mét.

Nhưng những đột phá gần đây đã cho phép các nhà khoa học sử dụng phương pháp xác định niên đại bằng carbon để ước tính tuổi của cá mập Greenland. Bên trong mắt cá mập có những protein được hình thành trước khi sinh ra và không bị phân hủy theo tuổi tác, giống như một hóa thạch được bảo quản trong hổ phách. Các nhà khoa học phát hiện ra rằng họ có thể xác định tuổi của cá mập bằng cách xác định niên đại bằng carbon cho các protein này. Một nghiên cứu đã kiểm tra những con cá mập Greenland bị đánh bắt nhầm trong lưới của ngư dân. Con cá mập lớn nhất mà họ tìm thấy, một con cái dài 5 mét, có tuổi thọ từ 272 đến 512 tuổi theo ước tính của họ. Việc xác định niên đại bằng carbon chỉ có thể cung cấp những ước tính chứ không thể đưa ra độ tuổi chính xác. Các nhà khoa học tiếp tục cải tiến phương pháp này và có thể cung cấp các phép đo chính xác hơn trong tương lai. Nhưng ngay cả ở mức thấp nhất của ước tính, tuổi thọ 272 năm khiến cá mập Greenland trở thành loài động vật có xương sống sống lâu nhất.

Cá mập Greenland được coi là loài động vật có xương sống sở hữu tuổi thọ dài nhất. Ảnh: Britannica
Cá mập Greenland được coi là loài động vật có xương sống sở hữu tuổi thọ dài nhất. Ảnh: Britannica

Một giả thuyết giải thích tuổi thọ dài của cá mập Greenland là bởi quá trình trao đổi chất rất chậm, thích nghi với vùng nước sâu và lạnh mà nó sinh sống. Một phương tiện điều khiển từ xa của NOAA đang lặn ngoài khơi New England đã gặp phải một con cá mập Greenland ở độ sâu 783 mét, nhưng những con cá mập này được biết là có thể lặn sâu tới 2.200 mét. Chúng cũng là loài cá mập duy nhất có thể chịu được vùng nước lạnh giá quanh năm của Bắc Băng Dương.

Quá trình trao đổi chất chậm có thể giải thích cho sự tăng trưởng chậm, lão hóa chậm và chuyển động chậm chạp của cá mập – tốc độ tối đa của nó là dưới 2,9 km/h. Vì cá mập phát triển quá chậm nên người ta cho rằng chúng không đạt đến độ tuổi trưởng thành về giới tính cho đến khi hơn một thế kỷ tuổi. Điều đó có nghĩa là việc loại bỏ những con cá mập Greenland trưởng thành khỏi đại dương sẽ ảnh hưởng đến loài và hệ sinh thái trong nhiều thập kỷ. Mặc dù cá mập Greenland từng bị săn bắt để lấy dầu gan, nhưng phần lớn cá mập Greenland bị mắc vào lưới và dây câu hiện nay đều bị bắt một cách tình cờ. Giảm đánh bắt không mong muốn là rất quan trọng trong việc bảo tồn loài độc đáo này.

Theo dõi Tinmoi.vn trên Tinmoi.vn - Google news
Từ khóa: cá mập Greenland