Thiết bị bay của Trung Quốc đã mô phỏng lại tới 90% chuyển động của loài chim. Nó tạo ra rất ít tiếng động và giống chim tới nỗi nhiều con bồ câu thật còn bay cùng thiết bị này.
Dự án "Bồ Câu"
"Nếu bạn ngước nhìn lên bầu trời Trung Quốc và thấy một cánh chim bồ câu bay ngang qua, hãy cẩn thận bởi đó có thể là robot do thám đang theo dõi bạn," tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) viết.
Ý tưởng này tưởng như chỉ xuất hiện trong các bộ phim khoa học viễn tưởng. Nhưng hiện tại, robot chim bồ câu đã được sử dụng tại Trung Quốc để thực hiện các nhiệm vụ theo dõi, giám sát trên khắp đất nước.
SCMP dẫn các nguồn tin cho biết, đã có hơn 30 cơ quan quân sự và chính phủ Trung Quốc dùng các robot và thiết bị bay có hình dạng chim bồ câu để do thám tại ít nhất 5 tỉnh của quốc gia này trong những năm gần đây.
Công nghệ mới này đã được triển khai tại vùng tự trị Tân Cương ở miền tây Trung Quốc. Khu vực rộng lớn tiếp giáp với Mông Cổ, Nga, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Afghanistan, Pakistan và Ấn Độ, là nơi có nhiều cư dân Hồi giáo sinh sống và từ lâu đã được coi là điểm nóng chính trị.
Ảnh: Đại học Đa kỹ thuật Tây Bắc
Chương trình do thám có tên "Bồ Câu" được chủ trì bởi ông Song Bifeng, một giáo sư tại Đại học Đa kỹ thuật Tây Bắc tại Tây An, thủ phủ của tỉnh Thiểm Tây. Ông Song từng là nhà khoa học cấp cao trong chương trình máy bay tàng hình J-20 và đã nhận được nhiều bằng khen vì đóng góp trong dự án "Bồ Câu".
Yang Wenqing, một thành viên trong nhóm nghiên cứu của ông Song, xác nhận Công nghệ mới này đã đi vào hoạt động từ lâu nhưng quy mô vẫn còn nhỏ nếu so với những thiết bị bay (hay còn gọi là drone) khác.
"Chúng tôi tin rằng công nghệ này có tiềm năng để sử dụng rộng rãi trong tương lai. Nó có những lợi thế độc đáo để đáp ứng nhu cầu trong cả mục đích quân sự và dân sự," bà nói.
Không như những phương tiện bay không người lái với cánh cố định hoặc cánh quạt xoay, loại drone mới bắt chước chuyển động vỗ cánh của loài chim để tăng giảm độ cao hoặc đổi hướng khi bay.
Một nhà nghiên cứu khác trong dự án Bồ Câu cho biết mục tiêu của nhóm là phát triển một thế hệ drone có thể vượt qua khả năng phát hiện của con người và thậm chí "qua mặt" các radar.
Thiết bị bay của Trung Quốc đã mô phỏng lại tới 90% chuyển động của chim bồ câu thật. Ngoài ra, nó tạo rất ít tiếng động và giống chim tới nỗi nhiều con bồ câu thật còn bay cùng thiết bị này.
Nhóm nghiên cứu đã thực hiện gần 2.000 cuộc bay thử trước khi triển khai drone trong tình huống đời thực.
Chim robot bay cùng đàn chim thật. Ảnh: Đại học Đa kỹ thuật Tây Bắc
Trong một thí nghiệm, nhóm đã cho thiết bị bay qua đàn cừu - loài động vật có thính giác nhạy bén và dễ bị hoảng sợ. Kết quả là, đàn cừu không hề chú ý tới chim robot.
Mặc dù công nghệ này mới trong giai đoạn đầu phát triển, nhưng nó đã thể hiện tính ứng dụng cực kì đa dạng không chỉ đối với ngành cảnh sát, quân đội, mà còn trong các tình huống khẩn cấp, ứng phó thiên tai, bảo vệ môi trường và quy hoạch đô thị - tức là thị trường cho drone có thể trị giá 10 tỉ nhân dân tệ (tương đương 1,54 tỉ USD) chỉ riêng tại Trung Quốc.
Chia sẻ về lí do sử dụng loài chim để mô phỏng, các nhà khoa học cho biết, chim là loài động vật bay cực kì hiệu quả. Ví dụ, loài Limosa lapponica có khả năng bay 11.000 km không nghỉ trong 8 ngày từ Alaska tới New Zealand mặc dù chỉ nặng 290 gram.
Trong khi đó, những bồ câu robot nặng 200 gram, có sải cánh rộng khoảng 50 cm và có thể bay với vận tốc 40km/h trong tối đa 30 phút.
Mỗi drone đều được lắp đặt camera chất lượng cao, ăng-ten GPS, hệ thống kiểm soát bay và dữ liệu kết nối với khả năng liên lạc vệ tinh. Ngoài ra, phần mềm được thiết kế đặc biệt để xử lí các chuyển động đột ngột, giúp camera thu được hình ảnh và video rõ ràng, sắc nét.
Thiết kế của robot chim. Ảnh: SCMP
Lợi thế đặc biệt
Giáo sư Li Yachao, một nhà nghiên cứu radar quân sự tại Thư viện Công nghệ Quốc phòng Quốc gia về Xử lí Tín hiệu Radar tại Tây An, cho biết cách di chuyển bằng cánh của thiết bị bay Bồ Câu giống thật tới độ có thể vượt qua hệ thống radar nhạy bén nhất hiện nay.
Việc sử dụng đồ ngụy trang - thậm chí là lông vũ thật - trên thiết bị bay có thể tăng khả năng "tàng hình" của những chiếc drone cao hơn nữa.
Nhận thức được điều đó, các nhà khoa học radar đang nghiên cứu cách phát hiện những vật thể nhỏ, bay ở tầm cao thấp với tốc độ chậm.
Tuy nhiên, "không gì có thể đảm bảo" rằng radar - hay bất kì công nghệ mới nào - có thể phát hiện được drone bay bằng sải cánh như loài chim thật.
"Nếu thiết bị bay bay cùng những con chim khác, nó sẽ trở thành mối đe dọa nghiêm trọng tới hệ thống phòng không," ông Li nói.
Theo giáo sư Song, robot bay vẫn còn nhiều điểm yếu. Tiêu biểu nhất là chúng không thể bay đường dài hoặc giữ tuyến bay trong thời tiết gió mạnh, mưa lớn hoặc tuyết rơi dày.
Bên cạnh đó, việc thiếu đi cơ chế chống va chạm đồng nghĩa rằng robot bay dễ bị đâm khi bay ở tầm thấp, chưa kể khả năng bị nhiễu điện.
Tuy vậy, các nhà nghiên cứu vẫn làm việc miệt mài để giải quyết các vấn đề nói trên, và với cải tiến trong công nghệ trí thông minh nhân tạo, ông Song hi vọng rằng thế hệ tiếp theo của robot chim có thể bay theo mô hình phức tạp và tự độc lập đưa ra quyết định.
Bồ Câu không phải là thiết bị bay duy nhất được phát triển tại Trung Quốc. Năm 2012, Đại học Hàng không và Vũ trụ Nam Kinh đã cho ra mắt "Tian Ying", một robot bay với kích cỡ bằng một con chim đại bàng.
