El Nino đã chính thức không hoạt động nữa. Nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta kết thúc được kiểu thời tiết dữ dội. Các nhà khoa học dự đoán thế giới sắp phải đón hình thái thời tiết cực đoan mới là La Nina.
Sự kiện thời tiết gần đây - đặc trưng là việc các vùng biển ở đông Thái Bình Dương nóng lên - là một trong những hiện tượng mạnh nhất từng được ghi nhận và tác động của nó được cảm nhận một cách xa, rộng.
Nhiệt độ cao kỷ lục đã được ghi nhận tại Thái Lan, Lào và Campuchia. Tại Malaysia, các hồ nước khô cạn, rau cỏ héo úa. Gió mùa yếu và những đợt nóng kinh hoàng đã khiến Ấn Độ trở nên cằn cỗi và đang khát mưa từng ngày. Bão ập vào bờ biển California để lại những căn hộ bấp bênh trên các vách đá trông chẳng khác nào cái sân chơi của đại dương.
Hệ thống thời tiết hiện nay thậm chí còn góp phần làm lây lan virus Zika bởi nó tạo ra những điều kiện để muỗi sinh sôi nảy nở.
Vậy thì El Nino chắc chắn đã tiêu tan, có phải đã đến lúc chúng ta thở phào nhẹ nhõ và ăn mừng thực tế là nó sẽ không quay lại trong vòng 2-7 năm nữa? Có lẽ là không. Bởi La Nina đang nối gót El Nino. Và đây là những gì chúng ta có thể phải đối mặt từ mặt trái của hệ thống thời tiết này.
 |
Sự khác biệt giữa tác động của La Nina và El Nino. Ảnh: CNN |
Châu Á sẽ phải chịu gánh nặng chính?
Cũng như El Nino, tác động quan trọng nhất và chắc chắn nhất sẽ được nhận thấy tại những khu vực giáp danh với Thái Bình Dương - nơi có gió và nhiệt độ nước biển cho thấy sự thay đổi lớn nhất.
Nên đọcNhững nơi sẽ ẩm ướt hơn so với thông thường có thể là miền bắc Australia và Indonesia, Philippines.
Mưa sẽ đổ xuống một số khu vực mà El Nino gây ra hạn hán tại nhiều vùng ở Đông Nam Á trong vài tháng qua.
La Nina cũng có thể mang gió mùa tây nam tới khắp Ấn Độ. Và sau 2 tháng hứng chịu điều kiện thời tiết này, Ấn Độ có thể bị hạn hán ở mức trung bình trong năm nay.
Các sự kiện La Nina trước đây đã khiến nhiệt độ trung bình toàn cầu giảm. Điều đó sẽ là tin mừng sau những đợt nắng nóng gần đây tại khu vực này.
Tuy nhiên, không phải tất cả mọi chuyện đều là tích cực.
Tiến sĩ Agus Santoso, một nhà khoa học cấp cao đến từ ĐH New South Wales nói: "La Nina làm tăng nguy cơ xảy ra những cơn bão dữ dội và bão nhiệt đới cho khu vực bờ biển đông Australia".
"Trong khi La Nina mang mưa nhiều hơn, điều này tốt cho nông nghiệp, thì cũng có nhiều quan ngại. Các biện pháp ngăn ngừa lũ lụt cần đúng chỗ".
Điều gì sẽ xảy ra ở bên kia Thái Bình Dương?
Tây Nam Mỹ có thể hứng chịu những đợt khô nóng hơn bình thường, Peru và Chile có thể xảy ra hạn hán.
Tại Mỹ, La Nina có thể gây khô hạn hơn tại khu vực tây nam cũng như khu vực miền núi tây bắc và vùng đồng bằng lớn ở phía nam. Mưa tăng cường thường tới tây bắc Thái Bình Dương và có quy mô nhỏ hơn tại thung lũng Ohio và khiến nền nhiệt ở đây thấp hơn.
Nhưng có lẽ, đặc điểm ảnh hưởng lớn nhất của hiện tượng La Nina tại Bắc Mỹ là vai trò của nó trong mùa bão. Mùa bão tại Đại Tây Dương thường chứng kiến sự gia tăng về số lượng các cơn bão lớn cũng như bão nhiệt đới do sự dịch chuyển của gió yếu hơn, có thể gây ức chế các hệ thống nhiệt đới khỏi việc hình thành.
Trong thập kỷ qua đã có 7 cơn bão lớn hoặc bão nhiệt đới khiến Mỹ chịu tổn thất ít nhất 1 tỉ USD.
Nên đọc5 trong số 7 cơn bão trong đợt La Nina 2008-2011, trong đó có bão Ike xảy ra vào tháng 9/2008, gây thiệt hại 30 tỉ USD và 112 người thiệt mạng.
La Nina chính xác là cái gì?
La Nina là giai đoạn làm lạnh của kiểu thời tiết El Nino-Southern Oscillation (ENSO) - Dao động Phương nam El Nino - một hiện tượng thời tiết có liên quan tới nhiệt độ nước biển biến động thái Thái Bình Dương.
La Nina trái ngược với El Nino - giai đoạn ấm lên của chu kỳ.
El Nino đặc chưng bởi sự nóng lên của nước biển ở trung và đông Thái Bình Dương. La Nina đặc trưng bởi nước biển lạnh đi ở khu vực này.
Một đợt La Nina bắt đầu hình thành khi gió đông lớn thổi mang theo lớp trên cùng, ấm áp ở biển hướng tới Australia và Indonesia khiến khu vực trung và đông Thái Bình Dương nhiệt độ hạ xuống 4 độ so với trung bình.
Các chuyên gia nói rằng nhiệt độ bề mặt biển hạ xuống và trung tính kể từ giữa tháng 5. Điều này báo hiệu kết thúc El Nino.
Các mô hình khí hậu cho thấy Thái Bình Dương sẽ tiếp tục hạ nhiệt và theo Cục Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), có 75% cơ hội hình thành một La Nina vào cuối năm nay.
Điều gì đã xảy ra trong đợt La Nina gần đây nhất?
Đợt La Nina gần đây nhất bắt đầu từ giữa năm 2010 và tiếp tục cho tới năm 2012.
Vào năm 2011, Thái Lan đã phải hứng chịu lượng mưa cao gấp 3 lần trung bình.
Hơn 75% các tỉnh tại Thái Lan bị ngập lụt, gây thiệt hại hơn 40 tỷ USD và khiến 815 người thiệt mạng.
 |
| Đợt lụt lịch sử của Thái Lan năm 2011. Ảnh: CNN |
Vào năm 2010, hệ thống thời tiết này cũng gây ngập lụt tại Queensland, Australia khiến 33 người chết và thiệt hại hơn 1,7 tỷ USD.
"Nhiệt độ nước biển cao hơn đóng vai trò như năng lượng bổ sung cho các cơn báo và mực nước biển tăng cao làm tăng nguy cơ xảy ra bão, xói mòn bờ biển và lũ lụt", ông Santoso nói.
"Đây là những loại thảm họa gây thiệt hại đáng kể về người và của".
Theo tiến sĩ Santoso, loài người có khả năng sẽ phải hứng chịu một đơn La Nina mạnh trong thời gian tới.
Bảo Linh (CNN)
