Hiện tượng đảo cực của Trái Đất là sự thay đổi hướng của từ trường khiến Bắc Cực và Nam Cực có thể đổi chỗ cho nhau. Theo các nhà khoa học, sự kiện đảo cực này không diễn ra theo một chu kỳ nào, trong một khoảng thời gian từ 1 đến 1 triệu năm và trung bình là 450.000 năm.
Lớp từ trường bao quanh Trát đất có thể gây ra sự kiện đảo ngược cực từ. Ảnh: Internet
Trong 83 triệu năm qua, Trái đất đã có 184 lần đảo cực. Phần lớn đảo cực diễn ra trong khoảng 1.000 đến 10.000 năm. Dù vậy, lần gần nhất Trái đất đảo cực đã diễn ra cách đây 781.000 năm trước. Theo chu kỳ trên, các nhà khoa học tin rằng lần đảo ngược tiếp theo có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Và đang có những dấu hiệu rõ nhất được nhóm nghiên cứu phát hiện ra từ đống đổ nát của thành phố cổ đại 2.600 năm tuổi.
Theo một nghiên cứu được công bố trên Plos One, nhím nghiên cứu từ Đại học Tel Aviv, Đại học Hebrew ở Jerusalem và Cơ quan Cổ vật Israel đã thu thập được dữ liệu quan trọng về từ trường Trái Đất trong đống gạch vụn từ thành phổ Jerusalem cổ đại, nơi từng bị người Babylon thiêu đốt sau khi chiếm đóng năm 586 trước Công Nguyên.
Thành phố Jerusalem cổ đại từng bị người Babylon thiêu rụi vào năm 586 trước Công Nguyên. Ảnh: Internet
Với mỗi viên đá cổ đều ẩn chứa một lượng nhỏ vật liệu sắt từ. Khi bị nung nóng đến một nhiệt độ nhất định rồi nguội đi, các vật liệu sắt từ này sẽ bị nhiễm từ theo hướng và cường độ của từ trường trong khu vực vào chính thời điểm đó. Kết quả cho thấy rằng, những viên gạch từ thành phố Jerusalem cổ đại 2.600 năm tuổi có từ trường mạnh gấp đôi hiện tại.
Sự biến động, suy yếu từ trường ở một số địa điểm, cùng với hiện tượng Bắc Cực bị trôi từ Canada dần về phía Siberia đã được khi nhận trong các năm qua, thường là những bằng chứng cho thấy từ quyển Trái Đất đang biến động, chuẩn bị cho một cú đảo ngược.
Cực Bắc từ tính từ tâm điểm của Bắc Cực địa lý (năm 1900) đã trôi rất xa trong vòng 120 năm và có thể sớm cập bờ bên kia Bắc Băng Dương. Ảnh: Dailymail
Đây không phải dấu hiệu duy nhất cho thấy Trái đất đang chuẩn bị đảo cực. Hồi cuối tháng 5, nhiều vệ tinh và tàu vũ trụ đã gặp rắc rối vì sự thay đổi dị thường của từ trường Trái đất.
Từ những rắc rối này, các nhà khoa học đã phân tích dữ liệu từ vệ tinh Swarm của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) và tính toán được từ trường trong một khu vực lớn, với trung tâm là Nam Mỹ, kéo dài đến cực Nam của Châu Phi, đã giảm sức mạnh hơn 8% chỉ trong vòng 50 năm (từ 1970-2020). Nó được đặt tên là "khu vực dị thường Nam Đại Tây Dương".
Theo tiến sĩ Jürgen Matzka từ Trung tâm nghiên cứu khoa học địa chất Đức, thành viên nhóm nghiên cứu đa quốc gia, những bất thường của từ trường mới chỉ trở nên rõ ràng trong thập kỷ qua, nhưng đã phát triển ngày càng nhanh trong những năm gần đây.
Việc trái đất từng đảo ngược nhiều lần cho thấy nó có vẻ không gây nguy hiểm cho các sinh vật sống. Nhưng với văn minh loài người hiện đại, chắc chắn chúng ta sẽ chịu thiệt hại lớn ở hệ thống định vị - viễn thông vì từ trường trái đất chính là "xương sống" của thế giới công nghệ.