Các thượng nghị sĩ hôm 13/5 đã gây áp lực lên chính quyền Obama phải có những Chính sách chặt chẽ và phản ứng mạnh mẽ hơn đối với hành động khiêu khích của Trung Quốc ở các vùng biển Đông Á.
Nên đọcBob Corker, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện nói rằng, Washington hiện đang thiếu một "chính sách chặt chẽ", đồng thời ông cũng phản đối quan điểm của chính phủ rằng Trung Quốc đang mất dần tầm vóc quốc tế vì các động thái khiêu khích.
Theo ông Corker, ông "không nhìn thấy bất cứ cái giá nào" Trung Quốc đang phải trả cho hoạt động ở Biển Đông và Hoa Đông.
"Thực tế, tôi thấy chúng ta đang phải trả giá. Chúng ta đang thấy những người bạn liên tục lo ngại, không biết chúng ta đang ở đâu và mức độ cam kết của chúng ta đến đâu", Corker nói.
Thượng nghị sĩ Ben Cardin, chính trị gia hàng đầu theo đảng Dân chủ trong ủy ban Đối ngoại than phiền rằng, dường như thỉnh thoảng, phản ứng của Mỹ đối với hành động khiêu khích của Trung Quốc chỉ là phát "thông cáo báo chí".
 |
Daniel Russel, trợ lý ngoại trưởng Mỹ, (trái), David Shear, Trợ lý bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, phụ trách châu Á - Thái Bình Dương (giữa), và Bob Corker, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ. |
Trong khi đó, Daniel Russel, trợ lý Ngoại trưởng Mỹ cho rằng, dù Trung Quốc có đổ bao nhiêu cát lên các rặng san hô đi nữa, họ cũng không thể "tạo ra chủ quyền". Ông cho biết Mỹ đang kêu gọi kiềm chế đối với các tranh chấp lãnh thổ, và "ngoại giao sẽ tiếp tục là công cụ cho nỗ lực đầu tiên".
Ông Russel tiếp tục giữ lập trường rằng hành động khiêu khích của Trung Quốc đã làm tổn hại vị thế nước này.
"Mỹ đang 'nhận được ngày càng nhiều yêu cầu' trở thành bên đảm bảo an ninh trong khu vực. Nếu chiến lược của Trung Quốc là cho chúng ta ra rìa, thì họ đã bị gậy ông đập lưng ông", ông Russel cho biết.
Trước đó, hồi đầu tháng 5, sau khi bày tỏ quan ngại về việc Trung Quốc đang xây dựng “Vạn lý trường thành bằng cát” trên Biển Đông, mới đây, nhiều quan chức hàng đầu ở Quốc hội và quân đội Mỹ đã kêu gọi Tổng thống Barack Obama có biện pháp trừng phạt hành động xây đảo của Trung Quốc.
Ông John McCain, Chủ tịch Ủy ban Quân lực Thượng viện Mỹ cho rằng với việc Trung Quốc thực hiện các hành động xây đảo ở Biển Đông trong năm qua, Mỹ nên loại Trung Quốc ra khỏi cuộc tập trận hải quân lớn nhất thế giới mang tên Vành đai Thái Bình Dương (RIMPAC) sắp diễn ra vào mùa hè 2016 ở Honolulu.
 |
Thượng nghị sĩ John McCain cho rằng, với việc Trung Quốc thực hiện các hành động xây đảo ở Biển Đông trong năm qua, Mỹ nên loại Trung Quốc ra khỏi cuộc tập trận hải quân lớn nhất thế giới RIMPAC. |
Thượng nghị sĩ McCain nhấn mạnh: “Tôi sẽ không mời họ tham gia cuộc tập trận này vì cách hành xử của họ. Trong nhiều năm qua, họ mới chỉ bồi đắp 60 hecta quanh những hòn đảo đó, nhưng chỉ riêng trong năm ngoái, họ đã bồi đắp tới 600 hecta và đang xây dựng một đường băng. Tôi không nghĩ có lý do gì để nghi ngờ tham vọng lãnh thổ của họ”.
Bên cạnh đó, ông Patrick Cronin, người đứng đầu chương trình An ninh châu Á-Thái Bình Dương tại Trung tâm An ninh Mỹ Mới (CNAS) cho rằng Mỹ cần phải cho Trung Quốc thấy rằng họ sẽ phải trả giá về ngoại giao và uy tín vì những “hành động xấu”, đồng thời phải tăng cường hợp tác với các nước khác trong khu vực.
Ông Cronin nhấn mạnh: “Chúng ta đang tìm cách tránh bị lấn lướt bởi một Trung Quốc đang rất quyết liệt. Khi họ làm những thứ vi phạm quy tắc, chúng ta phải đảm bảo rằng họ không được lợi gì từ các hành động đó”.
 |
Trung Quốc đang đẩy mạnh tốc độ cải tạo trên Biển Đông nhằm củng cố chủ quyền phi pháp trên vùng biển này. |
Reuters ngày 12/5 đưa tin, một quan chức Mỹ giấu tên cho biết, Washington đang cân nhắc cử tàu quân sự và máy bay để thách thức tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc với những đảo nhân tạo nước này xây dựng.
Ông David Shear, Trợ lý bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, phụ trách châu Á - Thái Bình Dương, từ chối bình luận về thông tin này. Tuy nhiên, ông Shear nói nhiều thực thể Trung Quốc tuyên bố chủ quyền ở quần đảo Trường Sa chìm dưới nước và không mang quyền chủ quyền.
Ông Shear cho biết Mỹ có quyền đi lại tự do ở những khu vực này và đang thực hiện quyền đó ở cả Biển Đông và trên toàn cầu.
"Chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện quyền đó ở cả trên mặt nước và trên không", ông nói.
Yên Yên (tổng hợp)
