Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã đột ngột thay đổi thái độ về vấn đề Triều Tiên, và Trung Quốc chính là một nhân tố quyết định cho sự thay đổi này.
Thời gian qua, bất chấp sự cảnh báo cũng như các lệnh phản đối ngày càng mạnh mẽ của các quốc gia, Triều Tiên vẫn ngang nhiên tiến hành các vụ phóng thử tên lửa của mình. Thế nhưng, thay vì những đe dọa cứng rắn như trước, Tổng thống Trump bất ngờ thay đổi thái độ của mình, chỉ lên án và kêu gọi các quốc gia trừng phạt.
Hôm 14/5 vừa qua, đúng ngày Trung Quốc tổ chức lễ khai mạc hội nghị cấp cao "Vành đai và Con đường", Triều Tiên đã tiến hành thử tên lửa. Sau đó, chính quyền Bình Nhưỡng tuyên bố thử thành công tên lửa đạn đạo chiến lược tầm trung đất đối đất, có tên Hwasong-12.
Trump bất ngờ đổi giọng về vấn đề Triều Tiên. |
Thay vì điều tàu quân sự hay các biện pháp như trước thềm kỷ niệm 105 ngày sinh lãnh tụ Kim Nhật Thành, chính quyền ông Trump chỉ lên tiếng chỉ trích động thái này của Triều Tiên và kêu gọi các quốc gia áp dụng các biện pháp trừng phạt.
Trước đó, Washington cũng được cho là có những tuyên bố "nhẹ nhàng" hơn đối với Triều Tiên. Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cảnh báo, chính quyền ông Kim Jong-un "không nên thách thức quyết tâm của ông Trump". Theo một số chuyên gia đánh giá, lời cảnh báo có vẻ mơ hồ hơn nhiều so với những lời đe dọa mạnh mẽ trước đó của các quan chức Mỹ.
Cũng trong một động thái, Quyền Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương, Susan Thornton đã khẳng định việc Mỹ không hy vọng bùng nổ xung đột hay thay đổi chế độ của Triều Tiên.
Theo bà Susan, sau khi tham vấn chuyên gia và đồng mình, Mỹ đã đưa ra quyết định riêng của mình về vấn đề phi hạt nhân hóa bản đảo. Theo đó, việc gia tăng sức ép cao nhất có thể về kinh tế đối với Triều Tiên có thể sẽ buộc nước này phải từ bỏ chương trình hạt nhân của mình. "Chúng tôi cần tuân thủ đúng lộ trình hành động và cần phải hết sức kiên nhẫn", bà khẳng định.
Tuy nhiên, việc ông Trump bất ngờ thay đổi thái độ trong vấn đề trên là một hanh động hết sức đáng chú ý.
Theo nhận định của nhiều nhà phân tích, Bắc Kinh chính là nguyên nhân quyết định sự thay đổi này. Những nhà quan sát nhận định, Trump sẽ không còn những phản ứng mạnh với Triều Tiên vì tin rằng Trung Quốc sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết để gia tăng sức ép khiến Triều Tiên phi hạt nhân hóa bán đảo.
Chính quyền Tổng thống Trump bày tỏ thái độ lạc quan về việc khiến Trung Quốc đóng vai trò trong việc "giải mã hồ sơ Triều Tiên". Niềm tin này được củng cố sau cuộc gặp thượng đỉnh giữa ông Tập Cận Bình và ông Trump tại Florida, Mỹ hồi tháng 3 và nhiều cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo diễn ra sau đó.
Đặc biệt, việc Triều Tiên ngang ngược thử tên lửa vào đúng dịp tổ chức Diễn đàn cấp cao hợp tác quốc tế "Vành đai và Con đường" tại Bắc Kinh là nhân tố khiến Trung Quốc ít nhiều chấp nhận gây tác động lên Triều Tiên.
Cũng theo các chuyên gia, những lợi ích to lớn mà ông Trump hứa hẹn nếu Trung Quốc giúp Mỹ cũng là một đề xuất hấp dẫn khiến ông Tập khó có thể từ chối.
Hình ảnh cuộc gặp gỡ giữa Trump-Tập Cận Bình. |
Trước đó, trong cuộc điện đàm giữa ông Tập và tân Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ngày 11/5 ngay sau khi ông Moon tuyên thệ nhậm chức, lãnh đạo hai nước đã thống nhất, việc xoa dịu căng thẳng tại bán đảo là quan trọng nhất, và các quốc gia có liên quan cần phải hợp tác với nhau để thực hiện điều này.
Hai bên cũng đồng ý rằng phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên là nhiệm vụ chung của hai quốc gia.
Như vậy có thế thấy rằng, việc ông Trump đột ngột giảm thái độ căng thẳng đối với sự kiện Triều Tiên thử tên lửa đạn đạo ngày 14/5 vừa qua là nằm trong tính toán chiến lược của Chính quyền Mỹ trong quan hệ với Trung Quốc liên quan tới vấn đề Triều Tiên.
Nghiêm Thu (Đa chiều)