Hội nghị giữa Bộ trưởng Quốc phòng các nước châu Á - Thái Bình Dương đã không thể đưa ra được tuyên bố chung sau khi phái đoàn Trung Quốc vận động hành lang để không đề cập đến vấn đề biển Đông.
Tờ Rappler dẫn lời một quan chức quốc phòng Mỹ hôm 4/10 cho biết, do mâu thuẫn về Biển Đông, Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN và Trung Quốc đã không thể đưa ra tuyên bố chung sau hội nghị hôm 3/11.
"Theo như hiểu biết của chúng tôi thì sẽ không có tuyên bố chung nào được đưa ra", quan chức Mỹ giấu tên cho biết.
Theo quan chức này, trước đó Trung Quốc đã phản đối đề cập trong tuyên bố chung các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh cải tạo phi pháp trên Biển Đông hòng củng cố chủ quyền.
Hình ảnh chụp từ máy bay quân sự cho thấy Trung Quốc tiến hành hoạt động cải tạo phi pháp trên bãi đá Vành Khăn, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: EPA. |
Wahsington cho rằng, "việc không đưa ra tuyên bố chung vẫn tốt hơn là né tránh đề cập đến các đảo nhân tạo đã được quân sự hóa của Trung Quốc trên Biển Đông".
Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN và các đoàn từ 8 quốc gia đối tác - bao gồm Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc diễn ra trong hai ngày 3 và 4/11 ở khu nghỉ dưỡng bên ngoài thủ đô Kuala Lumpur, Malaysia.
Reuters cho biết, nước chủ nhà Malaysia dự định không đưa vấn đề Biển Đông vào tuyên bố chung theo tuyên bố của Bắc Kinh trong cuộc họp trước đó. Tuy nhiên, Mỹ và Nhật Bản gây áp lực trong cuộc họp nhằm đưa Biển Đông vào chương trình. Tokyo và Washington đều khẳng định tự do hàng hải trên Biển Đông liên quan mật thiết tới lợi ích chiến lược của họ.
Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc về vấn đề Biển Đông đã tăng lên cao sau khi Mỹ điều tàu khu trục tên lửa USS Lassen vào tuần tra trong vùng 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc trên Biển Đông.
Động thái này đã thực sự chọc giận Trung Quốc. Bắc Kinh coi bất cứ chỉ trích nào nhằm vào các tuyên bố chủ quyền cùng các đảo nhân tạo trái phép của họ là một thách thức.
Phái đoàn Việt Nam do Đô đốc Nguyễn Văn Hiến - Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng - dẫn đầu, tới tham dự hội nghị. Trong ngày 4/11, các phái đoàn ASEAN sẽ gặp Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản và một số quốc gia khác để thảo luận về hòa bình và ổn định trong khu vực.
Lê Huyền (Rappler)