Giới chức Mỹ cho biết Washington đã thông báo tóm tắt kế hoạch tuần tra vì "tự do hàng hải" gần các đảo nhân tạo mà Trung Quốc bồi đắp trái phép trên Biển Đông tới các đồng minh tại châu Á.
New York Times đưa tin, các quan chức Philippines cho biết họ đã được thông báo về quyết định của Mỹ trong việc tuần tra theo kế hoạch gần các đảo nhân tạo phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông.
Phản ứng trước động thái này của Mỹ, Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes IV F., chủ tịch Ủy ban Quốc phòng và An ninh Quốc gia, hôm qua nói rằng ông hoan nghênh quyết định này.
 |
Đô đốc Harry B.Harris, Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ, đứng cạnh bức ảnh chụp một hòn đảo do Trung Quốc xây dựng trái phép trên đá Chữ Thập ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: AP. |
Nên đọcTại Manila, thượng nghị sĩ Trillanes nói rằng nên tiến hành cuộc tuần tra. "Việc này khá nguy hiểm, nhưng ngay bây giờ, chúng ta cần phải biết Trung Quốc sẵn sàng bảo vệ các đảo nhân tạo đó đến mức nào", ông nói.
"Mỹ đã tính toán rồi. Họ sẽ không làm điều này nếu căng thẳng leo thang cao hơn so với những gì họ dự đoán", ông nói.
Bộ trưởng ngoại giao Philippines Albert F. del Rosario nói rằng các cuộc tuần tra của Mỹ sẽ giúp duy trì ổn định trong khu vực.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter và Ngoại trưởng John Kerry sẽ có cuộc gặp với phía Australia vào ngày 12-13/10 tại thành phố Boston. Người đứng đầu Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Mỹ, đô đốc. Harry B. Harris Jr., cũng được cho là có tham dự cuộc họp này. Hai bên được cho là sẽ thảo luận về kế hoạch tuần tra của Mỹ.
Theo nhà phân tích quốc phòng Hugh White, tân thủ tướng Australia, Malcolm Turnbull, sẽ ít sẵn sàng ủng hộ tuần tra hơn người tiền nhiệm Tony Abbott. Ông Turnbull có khả năng phải thận trọng về việc đối đầu với Trung Quốc, ông White nói.
 |
Trung Quốc có ý đồ quân sự hóa biển Đông bằng việc xây đường băng và cơ sở hạ tầng phục vụ mục đích quân sự trên các đảo nhân tạo. Ảnh: Epic Times. |
Tại cuộc họp ở Washington sau khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình rời Mỹ, Cố vấn cấp cao về Trung Quốc tại Hội đồng An ninh Quốc gia, Daniel Kritenbrink nói rằng Nhà Trắng đã quyết định thực hiện các chuyến tuần tra gần đảo nhân tạo do Bắc Kinh xây ở Biển Đông.
Ông Kritenbrink không nói rõ khi nào cuộc tuần tra sẽ diễn ra, nhưng ông cho biết nó vốn bị trì hoãn để không làm gián đoạn chuyến thăm Mỹ của ông Tập.
Hôm 8/10, Reuters dẫn lời một quan chức quốc phòng Mỹ nói rằng Washington đang xem xét triển khai tàu chiến vào trong phạm vi 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo Trung Quốc xây dựng phi pháp tại quần đảo Trường Sa.
Trang Navy Times (Mỹ) nói rằng, tàu hải quân Mỹ sẽ tiến vào trong vùng 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo Trung Quốc lấn đất trên Biển Đông, sau khi có phê chuẩn chính thức từ chính quyền.
Ngay lập tức, Bắc Kinh đã có phản ứng gay gắt trước động thái này. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc lớn tiếng tuyên bố không cho Mỹ đến gần các đảo nhân tạo trên Biển Đông, đồng thời yêu cầu Washington giữ thái độ trung lập để duy trì hòa bình và ổn định khu vực. Việc đưa kế hoạch đến các đồng minh châu Á là một sự đáp trả cứng rắn của Mỹ đối với phản ứng của Bắc Kinh.
Nếu kế hoạch tuần tra được phê chuẩn, đây sẽ là lần đầu tiên kể từ năm 2012 Hải quân Mỹ chính thức thách thức các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông.
Lê Huyền (tổng hợp)
