Thổ Nhĩ Kỳ đã bắn hạ một máy bay Nga ở gần biên giới với Syria vào hôm thứ 3 (24/11) và cho biết, họ đã cảnh báo nhiều lần về việc vi phạm không phận.
 |
| Không quân Thổ Nhĩ Kỳ đã bắn hạ một chiến đấu cơ của Không quân Nga vào sáng ngày 24/11. Ảnh: Chụp màn hình. |
Đây là một trong những cuộc va chạm được công khai thừa nhận là nghiêm trọng nhất giữa một thành viên NATO và Nga trong hơn nửa thế kỷ qua.
Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng, chiếc máy bay đã bị tấn công khi nó ở trong Syria và cảnh báo “hậu quả nghiêm trọng” trong mối quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ cho việc ông gọi là “đâm sau lưng".
Sau sự việc, từ xuất khẩu khí đốt đến hàng không, các công ty của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ có thể bị ảnh hưởng khi mối quan hệ giữa hai quốc gia trở nên căng thẳng.
Dưới đây là những lĩnh vực quan hệ kinh tế và thương mại chính giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ.
Du lịch
- Những khu resort ven biển Thổ Nhĩ Kỳ là một trong những địa điểm du lịch phổ biến với người Nga. Đối với Thổ Nhĩ Kỳ, Nga là nguồn cung lượt khách du lịch lớn nhất sau Đức.
- Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov hôm thứ 5 đã khuyên người Nga không đến Thổ Nhĩ Kỳ và nói, đe dọa khủng bố ở đây không ít hơn Ai Cập, nơi một máy bay chở khách Nga đã bị tấn công bom vào tháng trước.
- Cơ quan du lịch Nga cũng khuyến nghị việc hoãn các gói giảm giá du lịch đến Thổ Nhĩ Kỳ.
- Thổ Nhĩ Kỳ, đã miễn thị thực du lịch đối với Nga đã trở nên hấp dẫn với du khách Nga hơn sau khi Moscow ngừng các chuyến bay đến Ai Cập. Trong năm 2014, khoảng 4,4 triệu người Nga, gồm 3,3 du khách Nga đã đến Thổ Nhĩ Kỳ.
Thực phẩm
- Trong năm 2014, xuất khẩu thực phẩm của Thổ Nhĩ Kỳ không bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm nhập khẩu thực phẩm của phương Tây của Moscow.
- Trong năm 2014, có 4% xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ, chủ yếu là vải dệt và thực phẩm trị giá 6 tỉ USD vào Nga.
- Sản lượng xuất khẩu sang Nga của Thổ Nhĩ Kỳ đã giảm 40% qua ngày 1/9 còn 2,7 tỷ USD.
Năng lượng và hàng hóa
- Thổ Nhĩ Kỳ là bên mua khí đốt thiên nhiên của Nga lớn thứ hai sau Đức. Nga là nhà cung cấp khí đốt tự nhiên lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ khi mỗi năm, Ankara mua từ Nga 28-30 tỷ mét khối trong tổng 50 tỷ mét khối nhu cầu khí đốt thiên nhiên.
- Nga cũng cung cấp dầu và các sản phẩm từ dầu cho Thổ Nhĩ Kỳ và là nhà cung cấp lớn thứ 4 trong năm 2013, theo đại sứ quán Nga ở Thổ Nhĩ Kỳ.
- Thổ Nhĩ Kỳ cùng Ai Cập là bên mua lúa mì Nga lớn nhất. Thổ Nhĩ Kỳ đã mua 4,1 triệu tấn lúa mì Nga trong năm tiếp thị trước, kết thúc vào ngày 30/6.
- Thổ Nhĩ Kỳ cũng là bên mua các sản phẩm thép bán thành phầm lớn của Nga.
Các dự án
- Thổ Nhĩ Kỳ ủy nhiệm cho tập đoàn nhà nước Rosantom của Nga xây 4 lò phát ứng 1.200 megawatt trong dự án trị giá 20 tỷ USD vào năm 2013.
- Ngà và Thổ Nhĩ Kỳ cũng hợp tác trong dự án đường ống TurkStream, thay thế cho đường ống South Stream của Nga để vận chuyển khí đốt vào châu Âu mà không ngang qua Ukraine. Kế hoạch South Stream đã bị hủy từ năm ngoái do Ủy ban châu Âu phản đối.
- Công ty Gazprom của Nga mới cắt giảm một nửa dự án đường ống dẫn khí đốt TurkStream xuống vận chuyển 32 tỷ mét khối mỗi năm.
Vụ Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi một máy bay chiến đấu Nga ở biên giới Syria hôm thứ 3 (24/22) đã làm gián đoạn những nỗ lực mang hòa bình đến Syria sau vụ tấn công khủng bố Paris ngày 13/11 do IS nhận trách nhiệm tiến hành.
Linh Mai (Reuters)
