Đối với người Việt Nam, rằm tháng Giêng hay còn giọi là Tết Nguyên tiêu là phong tục lâu đời, được người dân đặc biệt coi trọng.
Với quan niệm 'đầu xuôi đuôi lọt', 'cúng cả năm không bằng rằm tháng Giêng' vậy nên trong ngày này, bên cạnh việc làm mâm cỗ cúng gia tiên với các món ăn truyền thống, người Việt còn đến chùa cầu may, cầu Bình An và tài lộc cho cả một năm.
Cũng giống như những ngày đầu tiên của năm mới, để có một khởi đầu thuận lợi, hanh thông, rước đón tài lộc, người Việt Nam thường có quan niệm ăn uống những món ăn truyền thống để nhận được may mắn, mọi sự như ý. Đối với ngày rằm tháng riêng cũng vậy. Các món ăn rằm tháng Giêng đều bao hàm mong muốn tăng phần may mắn, cầu tài lộc cho cả gia đình.
Món ăn rằm tháng giêng không thể không nhắc đến chính là bánh trôi nước. Ăn bánh trôi nước trong rằm tháng Giêng có nguồn gốc từ Trung Quốc, song khi du nhập sang Việt Nam món ăn này vẫn được giữ nguyên giá trị đó là ý nghĩa về sự đoàn viên, sum họp gia đình, đồng thời thể hiện mong muốn cuộc sống ấm no, đủ đầy trong một năm sắp tới.
Bên cạnh bánh trôi nước, cũng có một số món ăn Tết Nguyên tiêu không thể thiếu đối với người Việt Nam như:
- Các món ăn từ cá: những loại cá lớn, đặc biệt là loại có lớp vảy màu bạc, tượng trưng cho tài lộc về của cải, tiền bạc rủng rỉnh quanh năm. Lưu ý, khi chế biến món này, bạn cần giữ nguyên con để đảm bảo có một năm “đầu xuôi, đuôi lọt”, giảm hao tài tổn lộc.
- Các loại thực phẩm, trái cây có hình tròn, màu tươi sáng tươi sáng như đỏ, vàng, xanh tượng trưng cho sự may mắn, hanh thông có thể kể đến như xôi gấc, bánh chưng, khổ qua nhồi thịt, dưa hấu, đu đủ, thanh long, quả lựu,...
Đặc biệt nhiều người Việt cũng lựa chọn ăn chay rằm tháng Giêng với các món ăn được chế biến từ rau, đậu. Những món ăn này vừa tốt cho sức khở, vừa đảm bảo việc không bị ngán sau một cái Tết 'mâm cao cỗ đầy'.
Cùng với đó, cũng cần phải lưu ý một số món ăn cần phải kiêng kỵ trong ngày này như mực, thịt chó, thịt vịt,... Theo quan niệm dân gian, nếu ngay đầu năm đã ăn các loại thực phẩm này thì bạn sẽ gặp nhiều điều không may trong suốt một năm tới. Có thể nói, việc kiêng kị một số món ăn ngày Rằm tháng Giêng này, mang nhiều ý nghĩa phong tục, tập quán lâu đời của người Việt nhằm cầu may, tránh xui.
