Tòa án Trọng tài thường trực Liên hợp quốc (PCA) có trụ ở tại La Haye (Hà Lan) hôm 29/10 đã ra phán quyết rằng họ có đủ thẩm quyền xét xử vụ Philippines kiện yêu sách "đường lưỡi bò" của Trung Quốc trên Biển Đông.
"Qua xem xét đơn kiện của Philippines, tòa án đã bác bỏ luận cứ" của Trung Quốc cho rằng "vụ tranh chấp trên thực tế là về vấn đề chủ quyền đối với các hòn đảo ở Biển Đông, và vì vậy không thuộc quyền tài phán của PCA", thông báo của PCA cho biết.
PCA cho rằng vụ kiện phản ánh "tranh chấp giữa 2 nước liên quan tới việc diễn giải và áp dụng Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS)" - và vấn đề này thuộc thẩm quyền của PCA.
 |
Phái đoàn Philippines tại phiên điều trần hồi tháng 7 về vụ kiện "đường lưỡi bò". Ảnh: Rappler. |
Nên đọcTòa án khẳng định họ có thẩm quyền để xem xét 7 vấn đề chống lại Trung Quốc do Philippines đặt ra, trong đó có việc liệu bãi cạn Scarborough và bãi cạn nửa chìm nửa nổi như đá Vành Khăn có được coi là đảo hay không. Tuy nhiên, tòa nói thêm rằng thẩm quyền của mình đối với 7 điểm khác sẽ cần được xem xét thêm. Tòa yêu cầu Manila làm rõ một vấn đề khác.
Tòa cũng cho biết đã lên kế hoạch về các phiên điều trần tiếp theo và dự kiến sẽ đưa ra phán quyết trong năm tới.
Sau khi tòa đưa ra thông báo, Trung Quốc tái khẳng định lập trường là không chấp nhận và không tham gia vào phiên tòa.
"Nỗ lực để đạt được nhiều lợi ích bất hợp pháp hơn nữa, bằng cách tiến hành phân xử đơn phương là không thực tế và sẽ chẳng dẫn đến đâu. Trung Quốc cam kết giải quyết các tranh chấp liên quan thông qua đàm phán và tham vấn với các bên liên quan trực tiếp. Đây là phương án đúng đắn duy nhất ", Zhu Haiquan, phát ngôn viên của Đại sứ quán Trung Quốc ở Washington nói.
 |
Toàn bộ phái đoàn Philippines tại phiên điều trần của Hội đồng trọng tài quốc tế. Ảnh: Rappler. |
Phía Mỹ tỏ ra rất hoan nghênh quyết định này của tòa. "Điều này cho thấy luật pháp quốc tế được áp dụng" vào tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, một quan chức quốc phòng cấp cao nói.
Philippines đã đệ đơn kiện lên PCA từ tháng 1/2013, cho rằng yêu sách chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông không phù hợp với UNCLOS và cần được tuyên bố là không có căn cứ. Philippines cũng khẳng định rằng một số rạn san hô và bãi cát ngầm Trung Quốc chiếm đóng không được hưởng lãnh hải hoặc làm cơ sở để tuyên bố có lãnh hải.
Trước đó, hôm 22/7, Trung Quốc đã kêu gọi Philippines rút hồ sơ vụ kiện trên và quay trở lại đàm phán song phương.
Lê Huyền (tổng hợp)
