Những vụ phóng thử tên lửa thành công đã đưa Bắc Triều Tiên vượt lên trước Nhật Bản sau hai thập kỉ chạy đua vũ trang, khiến Tokyo không chắc chắn liệu giờ đây họ có thể chống lại một cuộc tấn công tên lửa của Bình Nhưỡng mà không cần sự giúp đỡ của Hoa Kỳ hay không.
Theo nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong Un tuyên bố, Triều Tiên đã thử nghiệm bắn 21 tên lửa đạn đạo từ đầu năm đến nay, một sự bùng nổ chưa từng có của hoạt động thử nghiệm tên lửa của nước này, và điều đó đang đe dọa đến các nước láng giềng và cộng đồng quốc tế.
 |
Hệ thống phòng thủ PAC-3 của Nhật Bản. Ảnh: Reuters |
"Tiến bộ của họ đã đạt được nhanh hơn so với dự kiến", một chỉ huy quân sự cấp cao của Nhật Bản cho biết. "Có một giới hạn trong hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo hiện tại của chúng tôi", ông nói thêm, quan chức này đề nghị được giấu tên vì không được phép nói chuyện với các phương tiện truyền thông.
Kế hoạch nâng cấp hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo của Nhật Bản (BMD) được tiến hành sớm nhất vào tháng 4/2017, trong khi đó việc triển khai các hệ thống mới được thiết kế để tiêu diệt các đầu đạn mới của Triều Tiên có thể phải mất nhiều năm để hoàn thành.
Hạn chế bởi kế hoạch sản xuất và nguồn ngân sách thắt chặt đã hạn chế khả năng thúc đẩy kế hoạch đó, Nhật Bản thay vì tự phát triển các hệ thống có thể sẽ phải dựa nhiều hơn vào đồng minh Hoa Kỳ để bảo vệ, chống lại các cuộc tấn công, các nguồn tin cho biết.
"Lựa chọn duy nhất của chúng tôi bây giờ là dựa vào Hoa Kỳ để ngăn chặn chúng", một nguồn tin khác từ Lực lượng tự vệ Nhật Bản (SDF) cho biết.
Mối đe dọa Musudan
Tokyo đã bị Bình Nhưỡng đẩy vào một cuộc chạy đua vũ trang từ năm 1998 khi Bắc Triều Tiên bắn một tên lửa qua vùng lãnh thổ của Nhật Bản.
 |
Tên lửa Musudan được bắn ra từ dưới nước |
Trong tháng Sáu, Triều Tiên đã thử nghiệm một tên lửa tầm trung Musudan đạt độ cao 1.000 km (620 dặm) trên một quỹ đạo hồi tiếp, đánh dấu một bước đột phá có thể cho phép Bình Nhưỡng gắn đầu đạn hạt nhân vào những tên lửa này. Với khoảng cách này tên lửa này có thể vươn tới phạm vi lãnh thổ Nhật Bản, vượt qua hệ thống phòng thủ bờ biển BMD trên các tàu khu trục Aegis của Nhật Bản.
Điều đó khiến Nhật Bản phải điều động hệ thống PAC-3 cũ sử dụng tên lửa Patriot để bảo vệ những thành phố lớn như Tokyo, đây giống như bước cuối cùng có thể làm của hoạt động quốc phòng. Một chương trình trị giá 1 tỉ USD để cải thiện phạm vi và độ chính xác của các hệ thống này sẽ bắt đầu sau tháng Ba năm sau, nhưng những hệ thống đầu tiên sẽ thể chưa sẵn sàng cho đến Thế vận hội Tokyo năm 2020, nguồn tin trước đó nói với Reuters.
Đầu đạn hạt nhân từ tên lửa Rodong của Bình Nhưỡng, với tầm bắn ước tính 1.300 km (800 dặm), bay với tốc độ lên đến 3 km (1,9 dặm) một giây. Nhưng tên lửa Musudan, có thể bay xa tới 3.000 km (1.860 dặm), lao từ không gian xuống với tốc độ đạt 21 km (13 dặm) mỗi giây, tốc độ này quá nhanh đối với hệ thống Patriot hiện có.
Bộ Quốc phòng Nhật Bản cũng có kế hoạch cải thiện hiệu suất của tên lửa SM-3 trên hạm đội Aegis của nước này. Các tên lửa SM-3 được thiết kế để đánh chặn đầu đạn ở rìa không gian, nhưng các nguồn tin đã trao đổi với Reuters không chắc chắn họ có thể giải quyết những tên lửa như Musudan hay không.
Một phiên bản mạnh mẽ hơn của SM-3 đã được hợp tác phát triển giữa Nhật Bản và Hoa Kỳ, tên là Block IIA, sắp hoàn thành, Nhật Bản có kế hoạch đưa những tên lửa đầu tiên của loại này vào biên chế trong những năm tiếp theo. Tuy nhiên, cho đến hiện tại phía Nhật Bản vẫn chưa chắc chắn được về số lượng cụ thể, hoặc khi nào họ sẽ triển khai loại tên lửa này.
Về dài hạn, Nhật Bản đang đánh giá xem có nên mua hệ thống Terminal High Altitude Air Defence (THAAD) của Lockheed Martin Corp để củng cố hệ thống phòng thủ tầm trung BMD hiện có, hay xây dựng thêm các hệ thống phòng thủ bờ biển cho hạm đội khu trục Aegis để củng cố phòng thủ.
Dù quyết định theo bất kỳ phương án nào, Nhật Bản cũng sẽ phải mất vài năm thời gian cần thiết để nghiên cứu công nghệ, kinh phí an toàn, xây dựng và tích hợp hệ thống, các nguồn tin cho biết.
Sự giúp đỡ của Hoa Kỳ
Khi Nhật Bản đang nỗ lực để củng cố phòng thủ, thì Hoa Kỳ cũng đang đẩy mạnh giúp đỡ cho nước láng giềng Hàn Quốc, tuần trước Mỹ đã cam kết sẽ tăng tốc độ triển khai hệ thống THAAD ở đây.
"Chúng tôi vẫn nghĩ rằng họ cần thời gian, nhưng thực tế là, miền Bắc đang làm việc với một hiệu suất ngoài sức tưởng tượng của chúng tôi", Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Han Min-koo nói tại quốc hội vào cuối tháng 8. Phát ngôn viên của bộ trưởng quốc phòng Mỹ Pentagon, Gary Ross nói Hoa Kỳ gần đây đã tái khẳng định cam kết "kiên định và đanh thép" của mình trong việc bảo vệ cả Hàn Quốc và Nhật Bản ", sự đảm bảo sẽ đến từ các khả năng quân sự của Mỹ, bao gồm cả khả năng thông thường, hạt nhân và phòng thủ tên lửa".
"Chúng tôi tiếp tục hỗ trợ (Hàn Quốc) và những nỗ lực của Nhật Bản để tăng cường khả năng phòng thủ của họ nhằm chống lại các mối đe dọa hạt nhân và tên lửa của Bắc Triều Tiên", Ross nói trong một cuộc trả lời gửi qua email.
Hiện tại, Nhật Bản đang phải tự vệ với một lực lượng hạn chế. Nước này chỉ có bốn tàu khu trục Aegis, mỗi tùa trang bị tám tên lửa SM-3. Tuy nhiên, hai trong số đó đã được đưa lên bờ để bảo trì, chỉ có hai chiếc sẵn để đối phó với các tên lửa của Bắc Triều Tiên, một nguồn tin SDF nói với Reuters hôm nay.
 |
Tàu khu trục Aegis của Nhật Bản. Ảnh: Reuters |
"Chúng ta phải đối mặt với các mối đe dọa lớn bằng số lượng ít ỏi các tàu Aegis," ông nói. "Việc hợp tác giữa các tàu Aegis với các tàu của Mỹ triển khai tại Nhật Bản sẽ là rất quan trọng."
Đến tháng 3 năm 2019, theo kế hoạch Nhật Bản sẽ có tám tàu BMD Aegis, nhưng một phần trong số đó sẽ được sử dụng để đào tạo hoặc bảo trì, điều đó có nghĩa là chỉ có hai tàu có thể sẽ tuần tra thường xuyên tại một thời điểm.
Tuy nhiên quân tiếp viện của Hoa Kỳ có thể giúp che bầu trời Nhật Bản nhiều hơn bằng cách điều các tàu chiến Mỹ vào khi vực. Hải quân Hoa Kỳ đang tăng cường sự hiện diện nhằm đối phó với các vụ thử nghiệm tên lửa mới nhất của Triều Tiên, Hoa Kỳ đã tăng tàu số lượng tàu BMD Aegis tuần tra khu vực từ 7 chiến lên 10 chiếc trong hai năm qua.
Nhưng cho đến hiện tại vẫn chưa thể chứng minh được ngần đó đã đủ để có thể bảo vệ các nước này khỏi đe dọa từ những tiến bộ của Bình Nhưỡng hay chưa.
"Công nghệ tên lửa đạn đạo của Bắc Triều Tiên đang tiến triển từng bước và mỗi lần chúng tôi nâng cao năng lực phòng vệ của chúng tôi thì họ cũng cải thiện khả năng tấn công của họ," một nguồn tin từ SDF nói hôm thứ tư.
Quý Vũ (Reuters)
