Tính cách khó lường của ông Trump khiến Bắc Kinh phải tìm kiếm những kênh liên lạc phi truyền thống để củng cố quan hệ song phương sau chuyến thăm Mỹ của chủ tịch Tập Cận Bình.
Tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) ngày 4/4 nhận định, nhiệm vụ quan trọng của Trung Quốc trong cuộc gặp đầu tiên giữa chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và tổng thống Mỹ Donald Trump là, tìm ra người đáng tin và có ảnh hưởng lớn trong đội ngũ của ông Trump.
Sau giai đoạn bất ổn trong quan hệ song phương kể từ khi ông Trump đắc cử, Trung Quốc đã học cách áp dụng những kênh giao tiếp mới để đối phó với nhà lãnh đạo có tính khí thất thường của Mỹ, chủ yếu thông qua người con rể kiêm cố vấn tin cậy Jared Kushner.
Theo các chuyên gia về Chính sách đối ngoại của Trung Quốc, Kushner được các quan chức Bắc Kinh xem là người có tư tưởng thực dụng.
"Cho đến nay, kênh liên lạc giữa Trung Quốc và Kushner đang được triển khai suôn sẻ", Wu Xinbo, giám đốc Trung tâm nghiên cứu Hoa Kỳ của Đại học Phúc Đán, Thượng Hải cho biết. "Kushner là một thành viên chủ chốt trong chính quyền Trump. Thái độ của ông này với Trung Quốc được đánh giá là thực dụng hơn các quan chức Mỹ khác".
Cuộc gặp giữa ông Trump và ông Tập trong tuần này sẽ là một dịp quan trọng để Bắc Kinh quan sát và thu thập manh mối về nhân vật có vai trò quan trọng nhất trong chính quyền Trump.
"Trung Quốc sẽ cần tìm ra ai là người có nhiều ảnh hưởng lớn nhất tới ông Trump, và cách ông ấy nhìn nhận quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc", Wu nói.
Ivanka Trump cùng con gái Arabella được Đại sứ Thôi Thiên Khải đón tiếp khi đến mừng năm mới Âm lịch ở Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington (Ảnh: China Daily)
Con rể Trump có phải là nhân vật Bắc Kinh hướng tới?
Ông Trump hiện vẫn chưa thành lập đội ngũ chính sách về Châu Á và Trung Quốc. Nhưng Kushner được cho là có vai trò quan trọng trong kênh liên lạc giữa Mỹ và Bắc Kinh, cũng như là đạo diễn chính cho cuộc gặp phi chính thức đầu tiên giữa ông Trump và ông Tập tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida vào cuối tuần này.
Kushner đã giữ liên lạc thường xuyên với đại sứ Trung Quốc tại Mỹ, Thôi Thiên Khải, và đã chuyển đề xuất của ông này tới Ngoại trưởng Rex Tillerson. Nhưng theo New York Times, ông Tillerson trên thực tế chỉ là nhân vật có vai trò mờ nhạt trong lĩnh vực ngoại giao.
Trung Quốc vẫn còn những ngờ vực nhất định về người con rể được tin cậy của Trump, do mối quan hệ của Kushner với Nga đang bị dư luận Mỹ đặt dấu hỏi. Doanh nhân gốc Do Thái đã phải ra điều trần trước Ủy ban tình báo thượng viện Mỹ về mối quan hệ giữa các phụ tá của Trump và quan chức Nga.
Ivanka, vợ của Kushner và con gái đầu của ông Trump, cũng đang bị báo giới Mỹ chỉ trích là vi phạm luật chống gia đình trị khi nhận một công việc ở Nhà Trắng.
"Khó có thể thiết lập một kênh giao tiếp ổn định và tin cậy do những nhân vật chủ chốt trong đội ngũ của ông Trump - những người có quan điểm thân thiện với Trung Quốc - vẫn chưa củng cố được vị thế chính trị của mình ở Mỹ", Shi Yinhong, chuyên gia về Mỹ của Đại học nhân dân Trung Quốc cho biết.
Các quan chức cấp cao như Tillerson và Bộ trưởng tài chính Steven Mnuchin không nằm trong nhóm thân tín của ông Trump, trong khi những chia rẽ trong đội ngũ của Tổng thống về Bắc Kinh đã làm chậm tiến trình hoạch định một chính sách nhất quán đối với Trung Quốc của Washington.
"Mọi việc sẽ trở nên rối loạn khi Trump nghe lời một cố vấn, và rồi chuyển sang hỏi ý kiến một cố vấn khác ngay sau đó", Shi nói.
Một số cấp dưới của Trump, bao gồm chiến lược gia trưởng Steve Bannon, Bộ trưởng thương mại Wilbur Ross và chủ tịch Hội đồng thương mại quốc gia Peter Navarro, được cho là có quan điểm cứng rắn với Bắc Kinh, đặc biệt là về vấn đề thương mại.
Liu Weidong, chuyên gia về Mỹ của Viện hàn lâm khoa học xã hội Trung Quốc, cho biết cuộc gặp thượng đỉnh sắp tới sẽ là cơ hội tốt để Trung Quốc biết được ông Trump đang thực sự nghĩ gì.
