(Tinmoi.vn) Mỹ đang tiến hành điều tra việc Trung Quốc di dời giàn khoan dầu khổng lồ tới vùng biển Việt Nam.
Giàn khoan HD-981 của Trung Quốc. Ảnh: Chinanews
Sự việc xảy ra ngay sau chuyến thăm của Tổng thống Barack Obama đến các nước châu Á và nhấn mạnh cam kết của mình với các đồng minh trong đó có Nhật Bản và Philippine, 2 quốc gia đang có tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc . Để thúc đẩy “trục” chiến lược tại Châu Á – Thái Bình Dương, ông Obama cũng tới thăm Hàn Quốc và Malaysia, nhưng lại không tới Trung Quốc.
Việt Nam cực lực phản đối việc Trung Quốc di dời các giàn khoan vào lãnh hải của mình tại biển Đông và yêu cầu Trung Quốc rút lại số giàn khoan nói trên.
Ông Daniel Russel, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương cho biết Mỹ đang xem xét vấn đề này và kêu gọi sự thật trọng từ các bên liên quan. Trả lời phỏng vấn Reuters trong chuyến thăm Hồng Kông, ông nói: "Chúng tôi tin rằng điều thực sự quan trọng là mỗi bên tuyên bố chủ quyền cẩn trọng và kiềm chế. Nền kinh tế toàn cầu đã quá mong manh và sự ổn định khu vực là rất quan trọng, không thể chịu rủi ro vì lợi ích kinh tế ngắn hạn". Dự kiến ông Daniel sẽ tới Hà Nội vào ngày hôm nay.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền tại hầu hết khu vực nhiều dầu mỏ và khí đốt tại biển Đôn và bác bỏ những tuyên bố từ Việt Nam, Philippines, Đài Loan, Brunei. Quốc gia này còn có tranh chấp hàng hải với Nhật Bản.
Vị trí giàn khoan dầu HD-981 (điểm màu đen) xâm phạm thềm lục địa Việt Nam. Ảnh: PVN
Những tuyên bố này đi liền với ảnh hưởng về ngoại giao và quân sự ngày một tăng lên trong khu vực và gây ra lo ngại về việc xung đột có thể nổ ra.
Chiều qua, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã có cuộc điện đàm với Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì về việc giàn khoan HD-981 xâm phạm chủ quyền Việt Nam.
Tại cuộc điện đàm, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh nhấn mạnh việc Trung Quốc đơn phương đưa giàn khoan HD-981 và một lượng lớn tàu các loại, kể cả tàu quân sự vào hoạt động ở khu vực này là bất hợp pháp, đi ngược lại luật pháp và thông lệ quốc tế, vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với Hoàng Sa, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Việc làm này cũng ảnh hưởng tiêu cực đến sự tin cậy chính trị và các mặt hợp tác giữa hai nước, tổn thương tình cảm của người dân Việt Nam.
“Việt Nam không thể chấp nhận và kiên quyết phản đối việc làm này của Trung Quốc; yêu cầu Trung Quốc rút hết giàn khoan HD-981 và các tàu hộ tống ra khỏi khu vực này và cùng đàm phán để xử lý những bất đồng xung quanh vấn đề này”, thông cáo của Bộ Ngoại giao nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh khẳng định, Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý và lịch sử khẳng định chủ quyền đối với Hoàng Sa, Trường Sa và quyền chủ quyền, quyền tài phán đối với vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa theo các quy định của Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982.
Việt Nam sẽ áp dụng mọi biện pháp phù hợp cần thiết để bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng của mình. Đồng thời, Việt Nam luôn thể hiện thiện chí, kiên trì giải quyết thỏa đáng bất đồng thông qua đàm phán, đối thoại và các biện pháp hòa bình khác theo đúng nhận thức chung của Lãnh đạo cấp cao hai nước, Thỏa thuận về các Nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển, phù hợp với các quy định và thực tiễn Luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982, không để vấn đề này tổn hại đến sự tin cậy chính trị và hợp tác giữa hai bên.
Bảo Linh (Theo Reuters/TH)