Pháo tự hành chống tăng Type 89 (PTZ 89) đã bị Quân đội Trung Quốc loại biên từ năm 2015, nhưng tại nước này đang có ý kiến cho rằng nên tận dụng nó phục vụ phòng thủ đảo.
Type 89 (hay còn có tên gọi PTZ 89) là loại pháo chống tăng tự hành được đưa vào biên chế Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) từ năm 1989.
Vũ khí này được thiết kế nhằm đánh bại mọi loại xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) hiện đại của Liên Xô cũng như trên thế giới nhờ khẩu pháo chính 120 mm có chiều dài nòng gấp 50 lần đường kính (L/50) cùng thiết bị nạp bán tự động cho nhịp bắn 10 phát/phút, tầm tác xạ xa nhất khi bắn đạn nổ, nổ phá mảnh chống bộ binh lên tới 9 km.
Pháo tự hành chống tăng Type 89 (PTZ 89) của Trung Quốc khai hỏa khẩu pháo 120 mm
Ưu điểm của Type 89 nằm ở tính cơ động khá cao và hỏa lực mạnh mẽ, khi được trang bị động cơ diesel công suất 520 mã lực, giúp chiếc chiến xa nặng 31 tấn này di chuyển với tốc độ tối đa 55 km/h, đạn xuyên động năng bắn đi từ khẩu pháo 120 mm có thể thâm nhập qua 450 mm giáp đồng nhất từ cự ly 2.000 m.
Tuy vậy Type 89 cũng có nhược điểm là chỉ được bọc giáp dày 50 mm, dẫn đến dễ bị tổn thương trước hỏa lực đối phương; sự ra đời của giáp composite cũng làm giảm sức chiến đấu của nó; đặc biệt nhất, do hệ thống điều khiển hỏa lực lạc hậu, Type 89 không thể khai hỏa khi hành tiến mà phải dừng lại để bắn, điều này rất khó chấp nhận trong chiến tranh hiện đại.
Hơn nữa, Lục quân Trung Quốc hiện đã từ bỏ cỡ đạn 120 mm theo tiêu chuẩn phương Tây và chuyển sang chế tạo nhiều dòng xe tăng chiến đấu chủ lực tiên tiến mang pháo 125 mm. Chính vì vậy mà đến cuối năm 2015, Trung Quốc đã loại biên toàn bộ số lượng pháo tự hành Type 89 của mình.
Tuy còn tồn tại nhiều nhược điểm nhưng pháo chống tăng tự hành Type 89 vẫn được ghi nhận là phương tiện có sức chiến đấu mạnh mẽ
Sau khi bị rút khỏi biên chế, đã có một vài đề xuất được đưa ra nhằm tận dụng những khẩu pháo tự hành Type 89 này, vì xét cho cùng tuổi đời của chúng còn khá trẻ (ít nhất là so với những chiếc MBT Type 59/69 mang pháo 100/105 mm vẫn còn phục vụ với số lượng lớn), trong khi vẫn có sức mạnh hỏa lực tốt hơn.
Mới đây nhất, một đề xuất đưa ra đã thực sự thu hút chú ý, đó là những khẩu Type 89 đang nằm trong kho lưu trữ sẽ được chuyển giao cho Hải quân Trung Quốc để đảm nhiệm vai trò khác là lập lô cốt phòng thủ đảo.
Khi thực hiện nhiệm vụ này, Type 89 không đòi hỏi phải di chuyển nhiều, sẽ hạn chế được nhược điểm dừng - bắn của nó. Ngoài ra nếu đối đầu với xe tăng lội nước hay xe thiết giáp đổ bộ chỉ có vỏ giáp mỏng thì khẩu pháo chính 120 mm tỏ ra quá mạnh, hoàn toàn đủ sức ngăn cản đối phương.
Nếu kế hoạch trên được triển khai, đây sẽ là một diễn biến mới đáng quan ngại, đặc biệt trong trường hợp Bắc Kinh đưa nó lên những căn cứ quân sự mà họ xây dựng trái phép ở biển Đông.