Trước khi qua đời, vị hoàng đế của khu lăng mộ này đã để lại di nguyện rằng lăng mộ của mình sẽ vĩnh viễn không được tìm thấy và cho đến tận 800 năm sau, lăng mộ của ông vẫn được xem là bí ẩn lớn đối với giới khảo cổ.
Khu lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn và lời nguyền 'chết chóc'
Vào năm 1227, Thành Cát Tư Hãn - người được mệnh danh là kẻ chinh phục vĩ đại trong lịch sử nhân loại, biệt danh 'chiến thần Mông cổ' đã chết sau khi buộc Tây Hạ phải đầu hàng.
Cái chết của ông đến nay cũng vẫn được xem là điều bí ẩn đối với các nhà nghiên cứu lịch sử.
Theo như những gì được Marco Polo - người Châu Âu đầu tiên thực hiện hành trình xuyên Á thời Trung Cổ thì Thành Cát Tư Hãn đã chết sau một mũi tên độc bắn trúng vào đầu gối.
Tuy nhiên, trong cuốn Mông Cổ bí sử thì cho rằng vị hoàng đế này đã chết do ngã ngựa trong một chuyến đi.
Cũng giống như cái chết bí ẩn của 'chiến thần Mông Cổ', địa điểm nơi đặt lăng mộ của ông cũng là câu hỏi bí hiểm đối với các học giả hiện đại.
Thành Cát Tư Hãn trong suốt cuộc đời chinh chiến của mình đã cùng với đội kỵ binh càn quét từ Châu Á sang Châu Âu, thống trị vô số thành trì giàu có.
Chính vì thế, trang Qulishi cho rằng lăng mộ của vị vua Mông Cổ này chắc chắn sẽ chứa đựng vô vàn châu báu cùng bảo vật phong phú, quy tụ mọi nền văn hóa phương Tây, phương Đông.
Thậm chí, lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn còn được cho giàu có gấp hàng trăm lần lăng mộ của Tần Thủy Hoàng nổi tiếng ở Thiểm Tây, Trung Quốc.
Một trong số những thông tin chắc chắn duy nhất mà các tài liệu lịch sử về Thành Cát Tư Hãn đều thống nhất chính là việc thi thể của ông đã được đưa về Mông Cổ sau khi ông qua đời.
Nhiều sử gia của Mông Cổ cho rằng, thi thể của ông được chôn cất ở gần con sông Onon và theo như ghi chép của Marco Polo thì 'chiến thần Mông Cổ' nhiều khả năng được an táng tại vùng núi Altay nơi mà nhiều vị vua của Mông Cổ yên nghỉ.
Trong cuốn Mông Cổ bí sử không có bất kỳ ghi chép nào về khu lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn. Theo phỏng đoán của nhiều người, rất có thể vị trí lăng mộ của vị vua Mông Cổ này đã bị xóa khỏi dòng chính sử.
Cho đến thời điểm hiện tại, người dân Mông Cổ vẫn muốn thế giới tìm thấy khu lăng mộ của vị thủ lĩnh vĩ đại này.
Thậm chí nhiều lời đồn đoán cho rằng khu lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn được bảo vệ bởi một 'lời nguyền chết chóc'. Dù vậy, điều này cũng không ngăn nổi được sự tò mò cũng như tinh thần tìm kiếm của giới khảo cổ.
Những cuộc tìm kiếm trong vô vọng
Năm 2000, một nhóm các nhà khảo cổ nổi tiếng Trung Quốc bất ngờ tuyên bố họ đã tìm thấy được lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn ở một ngọn núi phía Tây Bắc thuộc khu tự trị Tân Cương. Tuy nhiên, nhóm khảo cổ này lại không hề đưa ra được bằng chứng thuyết phục nào.
Vào năm 2001, một doanh nhân giàu có và nổi tiếng đến từ Chicago (Mỹ) có tên Maury Kravitz đã tổ chức một cuộc truy tìm lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn ở vùng núi phía bắc Mông Cổ.
Sau hơn 4 lần tiến hành tìm kiếm vô cùng tốn kém, cuối cùng chính phủ Mông Cổ đã ra lệnh cấm nhóm khảo cổ của Maury Kravitz đào bới trên ngọn núi này.
Truyền thuyết kể lại rằng, khi còn trẻ 'chiến thần Mông Cổ' từng lên đỉnh núi Khentii để trốn kẻ thù truy sát và khi đứng trên đỉnh núi, ông đã cầu nguyện trời cao ban cho mình sức mạnh vô biên để thống lĩnh các bộ lạc Mông Cổ.
Ý nguyện này của Thành Cát Tư Hãn sau đó đã trở thành hiện thực và cũng từ đó, ngọn núi Khentii mang một ý nghĩa tâm linh và được coi là 'ngọn núi thiêng' của người Mông cổ.
Trong khi đó ít ai biết rằng vào thời Trung cổ, ngọn núi Khentii có tên là Burkhan Khaldun mà theo tiếng Mông cổ là 'Đại cấm địa'.
Vào năm 2009, dưới sự tài trợ của kênh National Geographic, Albert Lin đã tổ chức một cuộc tìm kiếm lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn với quy mô lớn trên chính đỉnh núi Khentii.
Nhóm đã áp dụng phương pháp khảo cổ tiên tiến khi không phải đào xới địa hình nên nhận được sự hưởng ứng của dư luận. Cũng tại đây, nhóm khảo cổ đã phát hiện ra một số lượng lớn cổ vật như đầu tiên, sản phẩm gốm...
Trong khi đó ở một nỗ lực khác, Viện viễn thông và Công nghệ thông tin thuộc Trường đại học California (Mỹ) đã áp dụng công nghệ 3D với độ phân giải cao để tìm kiếm lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn quanh vùng núi này với sự giúp đỡ của hơn 10.000 tình nguyện viên. Tuy nhiên, những manh mối về lăng mộ của 'chiến thần Mông Cổ' vẫn bặt vô âm tín.
Theo các chuyên gia sử học, manh mối dẫn đến lăng mộ của vị vua Mông Cổ huyền thoại đã bị chính những người con và tướng lĩnh trung thành với ông giấu kín bằng biện pháp tàn nhẫn: 'Khi đưa thi hài Thành Cát Tư Hãn về quê hương, các binh lính Mông Cổ đã tàn sát bất cứ ai mà họ gặp trên đường'.
Thậm chí, sau khi vua Mông Cổ được an táng trong lăng mộ, hơn 1000 con ngựa được điều tới để giẫm nát toàn bộ dấu vết còn sót lại. Các lều được dựng lên để che chắn và cây cỏ cũng được trồng xung quanh lăng mộ cho đến khi mặt đất trở lại bình thường.
Đáng nói, nhóm lính làm nhiệm vụ chôn cất cho Thành Cát Tư Hãn sẽ bị buộc tự vẫn hoặc bị giết bởi một nhóm lính khác để bảo vệ bí mật.
Vào năm 2012, một nhóm các nhà khảo cổ học tại Mỹ dẫn đầu bởi nhà sử học Woods của Đại học Chicago đưa ra tuyên bố rằng đã tìm thấy lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn ở một ngọn núi cách thủ đô Ulaanbaatar của Mông Cổ khoảng 200km về phía Bắc nhưng họ không thể khai quật bởi 'lời nguyền'.
Nhóm khảo cổ này cho biết lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn được bảo vệ bởi một bức tường dài 2km và có nhiều con rắn bất ngờ xuất hiện và phun nọc độc khi các thành viên của đoàn khảo cổ đến đào bức tường.
Một trong những điểm ly kỳ khi nhóm khảo cổ tiến hành tìm kiếm Thành Cát Tư Hãn nhiều chiếc xe của đoàn bỗng dưng lao đầu xuống núi mà không rõ lý do. Trong khi đó, nhiều người Mông Cổ cũng lên án đoàn khảo cổ Mỹ vì cho rằng tổ tiên của họ đang bị xúc phạm, điều này buộc các nhà khảo cổ phải quay về Mỹ trong tiếc nuối.
Một trang nghiên cứu lịch sử lại cho rằng sở dĩ lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn đến nay vẫn chưa được tìm thấy do thi thể của ông được an táng hết sức đơn giản.
Cụ thể, thi thể của Thành Cát Tư Hãn được cho để trong quan tài khoét của một cây lớn. Ở vị trí đặt mộ, những tướng lĩnh trung thành với Thành Cát Tư Hãn sẽ giết một con lạc đà con ngay trước mặt mẹ nó và vào năm sau, họ sẽ thả lạc đà mẹ ra. Con lạc đà mẹ sẽ tự tìm đến nơi con non bị giết và chảy nước mắt. Lúc này các tướng lĩnh tổ chức lễ giỗ lần đầu tiên và cũng là lần cuối cùng cho Thành Cát Tư Hãn và sau đó không ai lui tới nữa.
Trang nghiên cứu lịch sử này cũng đề cập đến một giả thuyết khác khi cho rằng vị hoàng đế Mông Cổ được chôn cất theo hình thức thủy táng. Theo đó, các tướng lĩnh sẽ vùi quan tài đá cùng một số châu báu của ông xuống đáy hồ Issyk-Kul - phía Đông Bắc Kyrgyzstan ngày nay.
Truyền thuyết khác lại cho rằng quân lính của Thành Cát Tư Hãn đã chuyển dòng cả một con sông để làm nơi an nghỉ cho thủ lĩnh của họ.
Công cuộc tìm kiếm lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn gặp vô vàn khó khăn bởi nguồn tư liệu nghèo nàn và gặp phải nhiều vấn đề về kỹ thuật.
Diện tích của Mông Cổ vô cùng lớn với nhiều vùng hoang vu không có người ở nên việc tìm mộ như 'mò kim đáy biển' và sau nhiều nỗ lực tìm kiếm kéo dài 800 năm, hậu thế vẫn đặt câu hỏi lớn về khu lăng mộ của Thành Cát Tư Hãn bởi không thu được chút manh mối nào về vị trí của lăng mộ 'chiến thần Mông Cổ' dù xuất hiện vô vàn những lời đồn đại kỳ bí.