Hãng RT trích quan điểm của một nhóm chuyên gia sau vụ máy bay Nga bị Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan và Tổng thống Mỹ Barack Obama. Ảnh: Kevin Lamarque / Reuters. |
Ông O'Colmain nói trên RT: “Tôi không nghĩ rằng chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ có thể hành động như vậy chống lại một cường quốc quân sự như Nga mà không có sự đồng thuận của Mỹ. Đơn giản là thật hài hước khi cho rằng quân đội Thổ Nhĩ Kỳ hành động một mình.
Vì vậy, họ chắc chắn tiến hành tấn công với sự ủng hộ của Mỹ."
Chuyên gia chính trị nói, nhìn chung: “Đến năm 2011, Thổ Nhĩ Kỳ đã có một chính sách trong khu vực Trung Đông được xem là khá có tính ngoại giao và tích cực, Chính sách láng giềng-tốt.”
Ông O'Colmain cho rằng, chiến lược dài hạn của Mỹ là dùng Thổ Nhĩ Kỳ như một công cụ để làm bất ổn Nga, và điều này được xác nhận gần đây bởi giám đốc Stratfor, George Friedman với ý kiến: “Trong tương lai, mọi người sẽ thấy Thổ Nhĩ Kỳ nổi lên như một sức mạnh hàng hải.”
“Có dân cư nói tiếng Thổ Nhĩ Kỳ ở Trung Á và vùng Bắc Caucasus. Vì vậy, Thổ Nhĩ Kỳ có rất nhiều cớ với Nga, như những vụ tấn công này là một nỗ lực tăng căng thẳng với Nga”, ông nói tiếp trên RT.
“Tất nhiên là Nga đang tiêu diệt IS, và Thổ Nhĩ Kỳ cần giúp đỡ IS ở Syria. Họ đã công khai ủng hộ điều đó, và đã được báo chí phương tây công khai thừa nhận.”
"Cuộc chiến ủy nhiệm" Thổ Nhĩ Kỳ-Nga ở Syria
Nader Hashemi, Chuyên gia tư vấn về Chính trị Trung Đông tại Đại học Denver nói ấn tượng về một “cuộc chiến tranh ủy nhiệm”.
“Không có gì nhiều về việc vi phạm không phận Thổ Nhĩ Kỳ mà tập trung vào thực tế là cả Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đang ủng hộ các bên khác nhau trong cuộc xung đột ở Syria. Và chúng ta thực sự có một cuộc chiến tranh ủy nhiệm. Những kiểu đụng độ và xung đột này hoàn toàn có thể đoán trước và không thể tránh được”, ông cho biết trên RT.
Ông Nader Hashemi cho rằng, các tên lửa TOW do Mỹ chế tạo được dùng theo cách “làm tăng lợi ích của Mỹ trong một cuộc xung đột đặc biệt, vì vậy, họ không có vấn đề gì với những tên lửa được sử dụng trong và theo chiều hướng này.”
Tên lửa TOW do Mỹ sản xuất đã bắn hạ một máy bay trực thăng Mi-8 của Nga khi đang làm nhiệm vụ tìm kiếm 2 phi công máy bay Su-24 của nước này bị Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi.
Trong khi đó, Mỹ giữ quan điểm rằng ông Bashar al-Assad là nguyên nhân chính cho cuộc khủng hoảng ở Syria và chính sách của Nga trong việc ủng hộ ông Bashar al-Assad “đang làm mở rộng và kéo dài cuộc khủng hoảng.”
“Mỹ không có vấn đề gì lớn trong việc cho phép tên lửa của họ được các lực lượng phiến quân sử dụng mà họ xem như bằng hữu”, ông nói tiếp.
Điều đó giải thích tại sao có sự im lặng đi cùng tôn trọng việc sử dụng tên lửa của họ trong bối cảnh đặc biệt này.
Thổ Nhĩ Kỳ đã “quyết định ngu ngốc và hấp tấp” khi tấn công máy bay Nga
Thổ Nhĩ Kỳ cảm thấy nhu cầu chính trị để biểu thị sức mạnh của họ ở trong nước cũng như ở khu vực Trung Đông, Tư vấn chính sách cấp cao từ Ủy ban Tin tức An ninh Anh Mỹ Ted Seay nói trên RT.
Ông Seay nói: “Thực tế, vào đầu tháng Mười, có vụ gọi là hai máy bay quân sự Nga vào không phận Thổ Nhĩ Kỳ và chúng đã bị xua đuổi đi.”
“Tôi cho rằng, việc xảy ra hiện nay như là một kiểu nhu cầu chính trị. Không biết họ muốn biểu thị sức mạnh ra trong nước hay những khán giả trong khu vực, nhưng họ đã thực hiện một quyết định rất ngu ngốc và hấp tấp trong việc phóng tên lửa vào máy bay Nga chỉ để thực hiện điều đó.”
Quan điểm của ông là “Thổ Nhĩ Kỳ đang ở trong vị thế không may mắn là một nước trên tuyến đầu với cuộc nội chiến Syria, và mặt khác, còn là thành viên NATO.”
Ông Seay, từng làm việc trong NATO trong vài năm, nói rằng có sự phối hợp không hiệu quả từ trước giữa các nhà chức trách NATO và các đồng minh về việc Thổ Nhĩ Kỳ nên ứng phó thế nào nếu giả sử các tai nạn trong tương lai như hồi đầu tháng Mười sẽ lại xảy ra, với những cáo buộc xâm nhập không phận.
Ông nói thêm, trong những trường hợp này, khá rõ ràng là ngoài việc tự vệ, bắn tên lửa không đối không là không thể chấp nhận được.
Hoạt động chống lại Nga không có lợi cho ông Erdogan
Cựu chuyên gia chính sách an ninh cấp cao của Bộ Quốc phòng Mỹ Michael Maloof thì cho rằng, Ankara quyết định tấn công máy bay Nga bởi vì chiếc máy bay đến quá gần với các lợi ích quan trọng của Thổ Nhĩ Kỳ.
Ngoài ra chuyên gia tin rằng, điều này không có lợi cho ông Erdogan khi tăng thêm bất kỳ căng thẳng nào nữa bởi vì “Thổ Nhĩ Kỳ có quan hệ sâu sắc và trao đổi với Nga từ năng lượng đến rất nhiều giao dịch thương mại.”
Chuyên gia Joseph Kishore bày tỏ quan điểm, Mỹ muốn kiểm soát Syria, tìm cách thay đổi chính quyền ở Syria như một phần trong mục tiêu mở rộng kiểm soát Trung Đông của họ. Mục đích chính của Mỹ là lật đổ chính quyền ông Assad, chứ không thật sự chống IS.
“Trong khi người ta đặt câu hỏi về những lợi ích của Thổ Nhĩ Kỳ, vấn đề thực sự ở đây là Mỹ. Phải nói trước rằng, hành động đó không thể diễn ra mà không có sự chấp thuận trước từ chính quyền ông Obama. Rõ ràng, Mỹ chuẩn bị leo thang tình trạng tại Syria,….”, ông nói.
*Những phát ngôn, quan điểm và ý kiến trên chỉ của các chuyên gia do hãng RT đăng tải, được lược dịch lại.
Linh Mai (theo RT)