Trong suốt lịch sử, người dân trên khắp thế giới đã tìm kiếm nấm dại để làm thực phẩm. Mặc dù nhiều loại nấm dại rất bổ dưỡng, thơm ngon và an toàn khi tiêu thụ, nhưng một số khác lại gây nguy hiểm nghiêm trọng cho sức khỏe, thậm chí có thể gây tử vong nếu ăn phải.
Việc xác định cả nấm ăn được và nấm độc là vô cùng quan trọng.
3 loại nấm dại có thể ăn được
1. Nấm gà mái rừng
Hen-of-the-woods (Grifola frindosa), thường được gọi là nấm gà mái rừng hoặc nấm maitake, là một loại nấm ăn được rất được những người săn nấm yêu thích.
Chúng được xếp vào loại nấm polypore - một loại nấm có các lỗ nhỏ bao phủ mặt dưới của nó. Nấm gà mái rừng hay mọc trên gốc cây thành từng cụm dạng kệ, ưa thích các loại cây gỗ cứng như gỗ sồi. Những cụm này giống với lông đuôi của một con gà mái đang ngồi - do đó có tên là “gà mái rừng”. Nhiều cụm nấm có thể mọc trên một cây.
Loại nấm này có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng cũng mọc ở Nhật Bản và Bắc Mỹ, đặc biệt là vùng đông bắc Hoa Kỳ. Đây là loại nấm sống lâu năm và thường mọc ở một chỗ trong nhiều năm.
- Nhận biết nấm gà mái rừng:
Nấm gà mái rừng có màu nâu xám, trong khi mặt dưới của mũ và cuống giống cành có màu trắng, mặc dù màu sắc có thể khác nhau.
Những loại nấm này thường được tìm thấy nhiều nhất vào mùa thu, nhưng chúng cũng có thể được tìm thấy ít thường xuyên hơn trong những tháng mùa hè.
Nấm gà mái rừng có thể phát triển khá lớn. Một số thợ săn nấm đã ghi được những cây nấm khổng lồ nặng tới 50 pound (khoảng 23 kg), nhưng hầu hết đều nặng từ 3–15 pound (1,5–7 kg).
Cần lưu ý là nấm gà mái rừng không có mang và mặt dưới nắp có các lỗ nhỏ, nhỏ nhất ở rìa. Không nên ăn những cây nấm có màu cam hoặc đỏ vì chúng có thể bị nhiễm vi khuẩn hoặc nấm mốc.
- Giá trị dinh dưỡng
Nấm gà mái rừng khá bổ dưỡng và đặc biệt chứa nhiều vitamin B folate, niacin (B3) và riboflavin (B2), tất cả đều tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng và phát triển tế bào.
Loại nấm này cũng chứa các hợp chất tăng cường sức khỏe mạnh mẽ, bao gồm cả carbohydrate phức tạp gọi là glucans. Glucans phân lập từ loại nấm này đã được chứng minh là có đặc tính tăng cường miễn dịch trong các nghiên cứu trên động vật/
Hơn nữa, nghiên cứu cho thấy những loại nấm này có thể có đặc tính chống ung thư, giảm cholesterol và chống viêm.
Nấm gà mái rừng có hương vị thơm ngon, đậm đà và được ưa chuông trong các món xào, ngũ cốc và súp.
2. Nấm sò
Nấm sò (Pleurotus ostreatus) là một loại nấmó hình dạng giống con hàu và thường được những người săn nấm săn lùng.
Nấm sò mọc ở các khu rừng trên khắp thế giới, bao gồm cả khắp Bắc Mỹ. Những loại nấm này mọc trên những cây gỗ cứng đã chết hoặc sắp chết như cây sồi và cây sồi. Đôi khi chúng có thể được tìm thấy mọc trên cành đổ và gốc cây chết.
Nấm sò phân hủy gỗ mục nát và giải phóng chất dinh dưỡng vào đất, tái chế chất dinh dưỡng để các thực vật và sinh vật khác trong hệ sinh thái rừng sử dụn. Chúng có thể được tìm thấy trong những tháng mùa xuân và mùa thu ở miền Bắc Hoa Kỳ và quanh năm ở những vùng có khí hậu ấm hơn.
- Nhận biết nấm sò
Nấm sò mọc thành từng cụm giống như kệ trên những cây gỗ cứng đã chết hoặc sắp chết. Tùy thuộc vào thời điểm trong năm, phần ngọn của mũ hình con hàu của những loại nấm này có thể có màu từ trắng đến xám nâu và thường rộng từ 2–8 inch (5–20 cm).
Mặt dưới của mũ được bao phủ bởi các mang cách đều nhau chạy dọc theo cuống, đôi khi không tồn tại và có màu trắng hoặc nâu. Nấm sò có thể mọc với số lượng lớn và có thể tìm thấy nhiều cụm khác nhau trên cùng một cây.
- Giá trị dinh dưỡng:
Nấm sò có thịt dày, màu trắng, vị ngọt nhẹ, chứa nhiều chất dinh dưỡng. Chúng đặc biệt chứa nhiều vitamin B, bao gồm niacin (B3) và riboflavin (B2), cũng như các khoáng chất kali, đồng, sắt và kẽm.
Chúng cũng chứa các hợp chất thực vật chống viêm mạnh mẽ, bao gồm triterpenoids, glycoprotein và lectin, có thể bảo vệ chống lại bệnh mãn tính.
Ví dụ, nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy nấm sò có đặc tính giúp chống lại các tế bào ung thư tuyến tiền liệt, ruột kết và ung thư vú. Tuy nhiên, vẫn còn thiếu các nghiên cứu trên con người .
Nấm sò xào với hành và tỏi như một món ăn phụ rất ngon. Bạn cũng có thể thêm chúng vào súp, mì ống và các món thịt.
3. Nấm kệ lưu huỳnh
Nấm kệ lưu huỳnh (Laetiporus sulphureus) còn được gọi là nấm gà rừng hay nấm gà. Đó là một loại nấm màu cam hoặc vàng sáng với hương vị thịt độc đáo.
Nấm kệ lưu huỳnh mọc trên cây gỗ cứng ở Bắc Mỹ và Châu Âu. Chúng phân bố rộng rãi ở phía đông dãy núi Rocky ở Hoa Kỳ. Những loại nấm này có thể hoạt động như ký sinh trên cây sống hoặc cây sắp chết, hoặc lấy chất dinh dưỡng từ cây chết, chẳng hạn như gốc cây mục nát.
Nấm kệ lưu huỳnh mọc trên cây thành từng cụm dạng kệ. Chúng thường được tìm thấy trên những cây sồi lớn và thường được thu hoạch trong những tháng mùa hè và mùa thu.
Cần lưu ý rằng có tồn tại loài Laetiporus trông giống thềm lưu huỳnh. Nên tránh chúng mọc trên cây lá kim vì chúng có thể gây ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng ở một số người.
- Cách nhận biết
Nấm kệ lưu huỳnh thường có màu cam hoặc vàng và mọc thành từng cụm giống như kệ chồng lên nhau trên các loại gỗ cứng như gỗ sồi, liễu và hạt dẻ.
Mũ của nấm có hình quạt hoặc hình bán nguyệt và thường có chiều ngang 2–12 inch (5–30 cm) và sâu tới 8 inch (20 cm). Thềm lưu huỳnh không có mang, mặt dưới nắp được bao phủ bởi các lỗ nhỏ li ti.
Loại nấm này có kết cấu mịn, giống như da lộn và có màu vàng cam, nhạt dần thành màu trắng xỉn khi nấm đã quá tuổi trưởng thành.
Nhiều loại nấm ở thềm lưu huỳnh có thể mọc trên một cây, với từng cây nấm nặng hơn 50 pound (23 kg).
- Giá trị dinh dưỡng
Giống như hầu hết các loại nấm, nấm thềm lưu huỳnh có lượng calo thấp và cung cấp nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm chất xơ, vitamin C, kali, kẽm, phốt pho và magiê.
Nấm kệ lưu huỳnh cũng chứa các hợp chất thực vật, bao gồm polysaccharides, axit eburicoic và axit cinnamic. Chúng đã được chứng minh là có đặc tính kháng nấm, ức chế khối u và chống oxy hóa trong các nghiên cứu trên ống nghiệm và động vật.
Nấm kệ lưu huỳnh nên được ăn chín — không nên ăn sống.
