(Tinmoi.vn) Chuyến bay MH17 của Malaysia Airlines bị bắn hạ trên lãnh thổ Ukraine gần biên giới Nga. Theo một cố vấn chính phủ thì đây không phải là vụ máy bay bị bắn hạ bởi các hành động thù địch đầu tiên.
Trong khi việc bắn rơi máy bay chở khách vốn rất hiếm, có không quá 10 vụ xảy ra trong lịch sử hiện đại – một số có liên quan đến Liên Xô – và nhiều vụ trong số đó đã tạo ra những rạn nứt quốc tế
Dưới đây là những vụ máy bay dân sự bị bắn hạ trong vài thập kỷ qua:
1. Ngày 14/6/1940: Kaleva
Trong những ngày đầu Thế chiến II, một máy bay thương mại của Phần Lan đã bị 2 máy bay ném bom IIyushin DB-3T của Liên Xô bắn hạ khi đang trên đường từ Tallinn, Estonia đến Helsinki, Phần Lan. Máy bay dân dụng Junkers Ju 52/3m, còn được gọi là Kaleva mang theo 9 hành khách trong đó có 2 thành viên phi hành đoàn, theo tạp chí hàng không online Historic Wings. Một trong những hành khách là ông Henry W.Antheil Jr, một nhà ngoại giao người Mỹ và người đưa thư của ông đang mang tài liệu mật mà Mỹ thu được về kế hoạch chiếm đóng các nước vùng Baltic của Liên Xô.
Liên Xô cho biết ông mang theo các túi tài liệu ngoại giao và 2 chiếc máy bay ném bom đã hạ gục chiếc máy bay dân dụng này chỉ 10 phút sau khi nó cất cánh. Toàn bộ 9 người có mặt trên máy bay đều thiệt mạng.
2. Ngày 27/7/1955: Chuyến bay El Al 402
Chuyến bay El Al 402 của hãng hàng không Israel là một máy bay dân dụng, bay từ Vienna, Áo đến Tel Aviv, Israel qua Istanbul khi lạc vào không phận Bulgarian.
Chiếc máy bay đã bị 2 chiến đấu cơ Mig-15 của Bulgarian bắn hạ, rơi gần Petrich, Bulgaria. Toàn bộ 51 hành khách và phi hành đoàn có mặt trên máy bay đều thiệt mạng.
Việc bắn hạ chiếc máy bay xảy ra trong lúc quan hệ giữa Phương Tây và Đông Âu căng thẳng thời kỳ Chiến tranh Lạnh.
3. Ngày 21/2/1973: Chuyến bay 114 của Lybyan Arab Airlines
Chuyến bay 114 của hãng Libyan Arab Airlines đi từ Tripoli đến Cairo sau khi nghỉ quá giang ở Benghazi đã trôi dạt vào không phận Isaeli trên bán đảo Sinai. Chiếc máy bay chở 113 người đã nhiều lần bỏ qua yêu cầu thay đổi lộ trình trong khi 2 chiến đấu cơ Phantom cất cánh để xác định chiếc máy bay. Theo Jerusalem Post, máy bay của Israeli đã bắn cảnh báo sau khi các phi công hiểu sai mệnh lệnh yêu cầu họ quay lại của Không quân Israel. Sau đó, phía Israeli quyết định bắn đại bác 20mm về phía máy bay. Máy bay đâm xuống cồn cát tại Sinai, khiến hầu hết những người có mặt trên máy bay tử nạn. Chỉ còn 5 người sống sót.
4. Ngày 20/4/1978: Chuyến bay 902 của hãng Korea Airlines
Chuyến bay thương mại đã chuyển hướng khi đang bay từ Paris đến Seoul và bị lạc vào không phận của Xô Viết. Sauk hi bị một chiếc máy bay đánh chặn bắn trúng, chiếc máy bay buộc phải hạ cánh giữa đêm trên một mặt hồ đóng băng. 2 trong số 97 hành khách có mặt đã thiệt mạng.
5. Ngày 1/9/1983: Chuyến bay 007 của Korea Airlines
Đây có lẽ là vụ bắn máy bay dân dụng nổi tiếng nhất. Chuyến bay đang đi từ thành phố New York tới Seoul qua thành phố Anchorage thì bị bắn hạ. Lúc ấy, máy bay đang để chế độ bay tự động, bay hướng về phía lãnh thổ Liên Xô.
Ít nhất, 1 tên lửa không đối không của Liên Xô đã bắn vào máy bay khiến tất cả 240 hành khách và 29 thành viên phi hành đoàn thiệt mạng. Hai chiến đấu cơ Sukhoi Su-15 đã chặn đầu máy bay và bắn cảnh báo nhưng dường như các phi công đã không biết đến sự có mặt của họ. Sau đó, tên lửa được bắn đi mà không báo trước. Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế sau này đã lên án hành vi này của các phi công Liên Xô. Lỗi của phi công cũng góp phần vào sự cố này, thổi bùng căng thẳng trong Chiến tranh Lạnh, tổ chức này cho biết.
6. Ngày 3/7/1988: Chuyến bay 655 của Iran Air
Máy bay thương mại đi từ Bandar Abbas, Iran đến Dubai vào cuối cuộc chiến tranh Iran-Iraq đã bị tên lửa dẫn đường trên tàu tuần dương USS Vincennes của Hải quân Mỹ bắn hạ. Tàu USS Vincennes đóng tại Vịnh Ba Tư và dùng tên lửa đất đối không bắn hạ máy bay khiến 274 hành khách và 16 phi hành đoàn thiệt mạng khiến mối nghi ngờ giữa Mỹ và Iran càng tăng lên.
Vụ việc xảy ra do Vincennes nhầm máy bay dân dụng là chiến đấu cơ F-14. Đây có lẽ do bản thân chiếc máy bay đã không thông báo sự có mặt của mình hoặc có thể là lỗi trong các trận chiến.
7. Tháng 9/1993: Máy bay của Transair Georgia
Suốt 3 ngày trong tháng 9/1993, 3 máy bay dân dụng khác nhau của hãng Transair Georgia đã bị tên lửa bắn hạ ở Sukhumi, Abkhazia, Georgia khiến tổng cộng 136 người thiệt mạng.
8. Ngày 4/10/2001: Chuyến bay 1812 của hãng Siberia Airlines
Chuyến bay đang trên đường từ Tel Aviv đến Novosibirsk, Nga và bị bắn hạ tại Biển Đen khiến 78 người thiệt mạng. Ban đầu, Ukraine đã không nhận trách nhiệm vụ việc nhưng sau đó thừa nhận quân đội của mình đã bắn hạ chiếc máy bay bằng tên lửa đất đối không từ bán đảo Crimea trong một cuộc tập trận.
Bảo Linh (Theo tin tức nbcnews)
