Chương trình Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) của Mỹ nói rằng, Trung Quốc đã đặt những vũ khí như hệ thống phòng không và chống tên lửa trên tất cả 7 đảo nhân tạo mà nước này xây dựng trái phép trên Biển Đông, minh chứng cho việc Bắc Kinh quân sự hóa vùng biển này.
AMTI, thuộc Trung tâm nghiên cứu quốc tế và chiến lược (CSIS) hôm 14/12 cho biết, họ đã theo dõi việc Trung Quốc xây dựng cấu trúc lục giác trên đá Chữ Thập, Vành Khăn và Xu Bi, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam từ tháng 6 và tháng 7. Đây cũng là những nơi mà Trung Quốc đã xây dựng trái phép các đường băng quân sự dài.
"Hiện giờ có vẻ như các cấu trúc này là một sự nâng cấp từ các công sự phòng vệ phạm vi nhỏ đã được Trung Quốc xây dựng tại đá Gaven, Tư Nghĩa, Gạc Ma, và Châu Viên", AMTI dựa trên phân tích ảnh vệ tinh cho biết.
Ảnh chụp vệ tinh của CSIS hồi tháng 11 cho thấy Trung Quốc dường như đã lắp các súng phòng không và hệ thống vũ khí tầm gần trên đá Xu Bi ở Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: CSIS/ Reuters |
Theo Reuters, ảnh vệ tinh chụp đá Tư Nghĩa và Gaven cho thấy các thiết bị dường như là súng phòng không và hệ thống vũ khí tầm ngắn (CIWS) để phòng vệ trước các cuộc tấn công tên lửa hành trình. Ảnh vệ tinh chụp đá Chữ Thập cho thấy các tòa tháp có khả năng chứa radar nhắm mục tiêu.
"Hệ thống súng và nhiều khả năng là các CIWS này cho thấy Bắc Kinh nghiêm túc về việc bảo vệ đảo nhân tạo họ xây dựng, trong trường hợp nổ ra xung đột vũ trang ở Biển Đông. Đây sẽ là tuyến phòng thủ cuối cùng trước tên lửa hành trình của Mỹ hoặc các bên khác", AMTI nhận xét.
Giám đốc AMTI Greg Poling nói rằng họ đã dành nhiều tháng cố gắng tìm ra mục đích của các cấu trúc.
Ảnh chụp vệ tinh hôm 10/11/2016 cho thấy Trung Quốc dường như đã lắp các súng phòng không và hệ thống vũ khí tầm gần trên đá Chữ Thập. Ảnh: CSIS/ Reuters |
"Đây là lần đầu tiên chúng tôi tự tin nói rằng chúng là hệ thống phòng không và CIWS. Chúng tôi từng không biết họ có hệ thống lớn và tân tiến như thế ở đó. Đây là hành động quân sự hóa. Người Trung Quốc có thể lập luận rằng chúng chỉ phục vụ mục đích phòng thủ, nhưng nếu bạn thiết lập súng phòng không và các ụ CIWS lớn, điều đó có nghĩa là bạn đang chuẩn bị cho một cuộc xung đột trong tương lai. Họ luôn nói rằng không quân sự hóa Biển Đông, nhưng họ có thể triển khai chiến đấu cơ và tên lửa đất đối không ngay ngày mai nếu muốn", ông Poling cho biết.
Ảnh chụp vệ tinh hôm 29/11/2016 cho thấy Trung Quốc dường như đã lắp các súng phòng không và hệ thống vũ khí tầm gần trên đá Gạc Ma. Ảnh: CSIS/ Reuters |
Ảnh chụp vệ tinh hôm 23/11/2016 cho thấy Trung Quốc dường như đã lắp các súng phòng không và hệ thống vũ khí tầm gần trên đá Tư Nghĩa. Ảnh: CSIS/ Reuters) |
Bắc Kinh đơn phương tuyên bố chủ quyền với hầu hết diện tích Biển Đông, bất chấp sự phản đối quốc tế. Nước này bồi đắp, cải tạo 7 đá thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam thành các đảo nhân tạo và xây dựng cơ sở vật chất trái phép trên đó.
Mỹ đã nhiều lần chỉ trích việc Trung Quốc quân sự hóa các tiền đồn trên biển và nhấn mạnh sự cần thiết của tự do hàng hải.Tuy nhiên, Bắc Kinh lớn tiếng nói rằng họ không có ý định quân sự hóa các đảo nhân tạo và việc xây dựng thiết bị quân sự trên các thực thể này sẽ giới hạn trong các yêu cầu phòng thủ cần thiết.
Phát biểu tại Viện Lowy hôm 14/12, Đô đốc Harry Harris, Chỉ huy Hạm đội Thái Bình Dương của Hải quân Mỹ khẳng định, nước này sẽ không để Trung Quốc tự ý hành động ở Biển Đông và sẵn sàng đối đầu khi cần thiết.
Lê Huyền (tổng hợp)