Trung Quốc đã đe dọa sẽ cắt đứt liên lạc thường xuyên với Đài Loan trừ khi lãnh đạo mới của hòn đảo này thừa nhận nguyên tắc "Một Trung Quốc".
Tân lãnh đạo Đài Loan Thái Văn Anh. Ảnh: SCMP |
Theo một báo cáo từ Tân Hoa xã, phát ngôn viên Văn phòng các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc, Ma Xiaoguang ngày 21/5 nói rằng chỉ khi Đài Loan xác nhận nguyên tắc "Một Trung Quốc" - ra lệnh đảo Đài Loan và Trung Quốc đại lục là các bộ phận của một nhà nước Trung Quốc duy nhất - thì "các nhà chức trách phụ trách các vấn đề xuyên eo biển có thể tiếp tục liên lạc thường xuyên".
Ông Ma nói rằng các nhà chức trách Đài Loan và Trung Quốc đã có tương tác tích cực ít nhất là từ năm 2014 thông qua một đường dây nóng và các phương tiện khác sau khi thành lập một cơ chế thường xuyên dựa trên một thỏa thuận chính trị gọi là sự đồng thuận năm 1992.
Theo ông Ma, việc sắp xếp trao đổi cho phép 2 bên "liên lạc với nhau một cách kịp thời, tránh xét đoán nhầm, kiểm soát được những bất đồng và cũng thuận lợi để tăng cường hiểu biết, tin cậy lẫn nhau".
Bà Thái Anh Văn, lãnh đạo Đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) - đảng có truyền thống ủng hộ tách khỏi Trung Quốc - đã tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20/5/2016. Bà thay thế cho ông Mã Anh Cửu của Quốc dân Đảng (KMT) - một đảng thân Trung. Ông Mã đã lãnh đạo Đài Loan 8 năm qua.
Mặc dù bà Thái nói trong lễ tuyên thệ nhậm chức rằng Đài Loan sẽ đóng vai trò chịu trách nhiệm và là một "người bảo vệ hòa bình trung thành" với Trung Quốc nhưng Trung Quốc không coi điều này chưa đủ để thừa nhận nguyên tắc "Một Trung Quốc".
Sau bài phát biểu này, Văn phòng các vấn đề Đài Loan nói những nhận xét của bà Thái là một "câu trả lời không đầy đủ". Một bài bình luận đăng trên tờ Nhân dân Nhật báo nói rằng "lãnh đạo mới của Đài Loan phải hoàn thành câu trả lời chưa trọn vẹn hiện nay của họ".
"Chúng ta sẽ không chỉ lắng nghe những gì bà nói mà còn xem những gì bà ấy sẽ làm", Tân Hoa xã dẫn lại của Nhân dân Nhật báo.
Trung Quốc muốn bà Thái Văn Anh công nhận diễn giải về nguyên tắc "Một Trung Quốc" mà Bắc Kinh đã thống nhất với KMT trong đồng thuận 1992.
Theo Trung Quốc và KMT, đồng thuận 1992 đưa ra sự hiểu ngầm rằng lãnh thổ địa lý của Đài Loan thuộc về Trung Quốc đại lục nhưng cả 2 bên tự do theo đuổi sự cắt nghĩa riêng của nguyên tắc "Một Trung Quốc".
Nhưng đảng DPP của bà Thái không chấp nhận điều này.
Bảo Linh (Reuters)