Khi chiến dịch Brexit vừa thành công, thủ tướng David Cameron thông báo sẽ từ chức. Mọi ánh mắt đổ dồn vào ông Boris Johnson, người lãnh đạo Brexit cho vị trí thủ tướng. Nhưng hiện tại, ông Boris đã bị loại ra khỏi kế hoạch một cách đau đớn.
Sir Lynton Crosby , quản lý chiến dịch của Boris Johnson, đang chuẩn bị các bước cuối cùng cho thông báo chính thức ứng cử vị trí lãnh đạo đảng Bảo thủ của ông Johnson thì điện thoại reo vang vào lúc 8h53 sáng thứ năm.
"Hi Lynton, Michael Gove đây ," giọng nói ở đầu bên kia nói. "Tôi đang vận động."
"Vận động gì ? " Sir Lynton trả lời.
"Tôi đang vận động chạy đua cho mình vào vị trí lãnh đạo."
Sir Lynton sững sờ . Với chỉ hai giờ trước dự định thông báo của ông Boris Johnson về việc sẽ chính thức chạy đua vào vị trí thủ tướng , ông Gove , người đàn ông được cho là đã góp phần tạo nên " tấm vé mơ ước " với Johnson, đã "đâm sau lưng ông ta bằng con dao với cái cán trông giống như một cành cây".
Boris Johnson bị chính đồng minh của mình lật đổ. Ảnh: Reuters |
Theo Telegraph, Sir Lynton hỏi ông Gove rằng ông ấy đã nói với ông Johnson chưa . Ông Gove cho biết ông ấy chưa gọi, nhưng dự định sẽ gọi. Tuy nhiên các cuộc gọi đã không bao giờ được thực hiện.
Đến trưa, ông Johnson , ứng viên cho vị trí lãnh đạo đảng Bảo thủ , đã không còn là một ứng viên của đảng nữa, bị lật đổ bởi một kế hoạch gọi là "âm mưu tổ chim cúc cu ". Mọi khâu của kế hoạch đã được chuẩn bị một cách toàn diện bởi bạn đồng hành của mình và một số " ủng hộ " khác , ông đã phải "gói gém trong khăn những tham vọng vừa mới đổ nát của mình".
Có lẽ ông Johnson nên chuẩn bị trước cho một tình huống như này sẽ tới. Lịch sử của Đảng Bảo thủ, đã có rất nhiều bài học lịch sử tương tự, rải rác với sự nghiệp tan vỡ của các ứng viên lãnh đạo, những người đã đâm sau kuwng bởi các đồng nghiệp của mình như : Maudling , Heath , Heseltine , Clarke , Portillo , Davis,...
Người bạn trung thành nhất của ông Johnson đã bán đứng ông. Có thể mô tả hành vi của ông Gove là " phản bội hoàn toàn ", và nghi ngờ nhanh chóng nổi lên rằng ông Gove đã có những kế hoạch ngay từ đầu, ông Gove sử dụng ông Johnson để giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu trưng cầu dân ý trước khi phục kích Johnson tại thời điểm cuối cùng.
"Gove đã có những toan tính riêng ngay từ đầu", một chuyên gia thẳng thắn đưa ra nhận định.
Không phải là điều gì quá bí mật khi mà trước cuộc trưng cầu dân ý vừa rồi, ông Johnson là người ủng hộ việc ở lại châu Âu và ông Cameron dự kiến sẽ phải dựa nhiều vào sự ủng hộ của Johnson để giữ nước Anh ở lại EU.
Nhưng ông Johnson đã dao động, cộng thêm sự thuyết phục từ Michael Gove, cuối cùng ông Johnson đã quyết định: Có lợi cho Anh khi rời EU.
Và những điều đó nhanh chóng trở thành một bữa tiệc tối "khét tiếng" tại nhà của ông Johnson vào ngày 16, ông Johnson , ông Gove và vợ ngồi xuống với các chủ sở hữu tờ báo Evgeny Lebedev để thảo luận về chính trị.
Michael Gove đã có toan tính ngay từ đầu. Ảnh: BBC |
Vợ của ông Gove, Sarah Vine đã mô tả như sau: "Boris đã rất kích động, thật sự cảm thấy như một sự tra tấn với con đướng sắp đi ". Nhưng dường như vào cuối đêm ông Gove , một Eurosceptic (Những người hoài nghi châu Âu) suốt đời với một " nỗi ám ảnh " đối với việc Anh ra khỏi châu Âu , đã thuyết phục Johnson đứng về phía quan điểm của mình.
Ông Johnson biết rằng ông đã mạo hiểm tất cả mọi thứ , nhưng giải thưởng tiềm năng là quá hấp dẫn để bỏ qua : giành chiến thắng trong cuộc trưng cầu EU , và chìa khóa của ngôi nhà Số 10 phố Downing chắc chắn sẽ thuộc về ông.
Một khi ông đã cam kết với một chiến dịch, ông Johnson là một nhà vận động lợi hại ghê gớm , với khả năng kỳ lạ của mình, ông có thể kết nối với các cử tri thuộc các tầng lớp , màu da khác nhau. Tuy nhiên, nghi ngờ lại nhanh chóng nổi lên về phía ông Gove.
Vào tuần đầu tiên của chiến dịch trưng cầu dân ý , ông Gove và bà Vine đã không sát cánh với ông Johnson , nhưng lại dành cả ngày cuối tuần tại Dorneywood , nơi cư trú chính thức của Thủ tướng , làm khách của George Osborne . Có lẽ ông Osborne , một người rất yêu thích chơi cờ vua và quan tâm đến những âm mưu chính trị , đã sắp xếp những kế hoạch của riêng mình cho những gì có thể xảy ra nếu bỏ phiếu Brexit chống lại ông và thủ tướng David Cameron.
Ông Gove đã nhắm đến vị trí của ông David Cameron. Sau đó, ông Gove và Osborne thường có những bữa ăn tối hàng tuần cùng nhau. Ông Johnson chắc chắn sẽ tự hỏi tại sao?
George Osborne . Ảnh: Time |
Ông Johson có lẽ đã có được một phần của câu trả lời và chủ nhật khi các đại diện của ông Gove giới thiệu tóm tắt với các nhà báo rằng ông Osborne có thể vẫn còn là bộ trưởng trong nội các của ông Johnson Boris . Ông Johnson bác bỏ tuyên bố ngay lập tức, nhưng nó là dấu hiệu bên ngoài đầu tiên của sự khác biệt nghiêm trọng trong nội bộ của phe "Rời EU" sau chiến thắng trong cuộc trưng cầu dân ý.
Căng thẳng đã bắt đầu xảy ra vào đêm hôm trước trong một cuộc gọi điện thoại giữa ông Gove và ông Johnson . Ông Gove " yêu cầu để được đề cử một bộ trưởng " trong chính phủ của Johnson , theo một nguồn tin. Ông Johnson đồng ý, nhưng có chút không hài lòng sau khi ông Gove nói rằng ông muốn Dominic Cummings sẽ sắp xếp mọi chuyện , Cummings là cựu cố vấn đặc biệt của Gove tại Sở Giáo dục và là một chiến lược gia quan trọng trong các chiến dịch Brexit. Ông Cummings là một nhân vật gây chia rẽ gây tranh cãi và có lúc, ông Johnson đã phải lui bước.
Có nghi ngờ thêm rằng ông Gove đã "dở trò" khi các nhà vận động cho chiến dịch Breixt đến họp bàn ở nhà của ông Johnson tại Oxfordshire vào giờ ăn trưa ngày chủ nhật. Tuy nhiên một số nhà báo và các phóng viên đã xuất hiện, theo một số nguồn tin, thông tin về cuộc họp được tiết lộ bởi Sarah Vine.
Tuy nhiên, ông Gove đã nói tất cả những điều để làm ông Johson thấy an lòng. Ông nói với ông Johnson: "Tôi không có gì để mất và tôi không có những phẩm chất phù hợp cho vị trí thủ tướng." Không có thêm nghi ngờ với Gove sau đó.
Nhưng vào ngày thứ hai, ông Johnson đã cho thấy thêm bằng chứng về sự khác biệt giữa những nhà lãnh đạo Brexit với tuyên bố rằng Anh sẽ vẫn là một thành viên của thị trường chung EU. Những người ủng hộ Brexit bắt đầu nghi ngờ rằng ông Johnson đã "mềm đi", mặc dù nguồn tin thân cận với ông Johnson nhấn mạnh bài báo được đồng biên tập bởi ông Gove. Liệu có phải ông Gove đã thiết lập sẵn cho Johnson một cái bẫy?
Sau đó, vợ chồng ông Gove đã tiếp tục các bước đi của mình. Sau một cuộc gặp giữa ông Johnson và ông Gove, trong một email gửi cho chồng, bà Gove viết: "Anh phải nhận được sử đảm bảo rõ ràng từ Boris, nếu không anh sẽ không đảm bảo về sự hỗ trợ của mình". Email này đã rò rỉ trên Sky News sau khi bà Gove "vô tình" gửi nhầm đến một thành viên của tờ báo này, thông tin được lan truyền ngay sau đó làm sự rạn nứt giữa Johnson và Gove có mặt trên trang nhất của hầu hết các báo.
Andrea Leadsom. Ảnh: Telegraph |
Thứ Tư đã diễn ra một cuộc họp thậm chí quan trọng hơn giữa ông Johnson và Andrea Leadsom , bộ trưởng năng lượng được đánh giá cao trong chiến dịch vận động cho Brexit . Ông Johnson và đồng minh quan trọng của ông là Dominic Raab đã hy vọng sẽ thuyết phục được bà Leadsom từ bỏ tham vọng lãnh đạo của riêng mình và giành sự ủng hộ của bà cho chiến dịch của ông.
Ông Johnson rời cuộc họp và tin rằng ông đã thành công . Tin nội bộ cho biết bà Leadsom đã ký một thỏa thuận ủng hộ ông Johnson ứng cử . Bà sẽ là bất ngờ lớn được công bố tại sự kiện ra mắt của ông vào ngày hôm sau , và ông Gove sẽ giới thiệu bà Leadsom như một sự ủng hộ mới nhất , và bà Leadsom giới thiệu ông Johnson.
Những thông tin, lời mời về buổi rã mắt đã được gửi đi bởi một cố vấn của Gove là Henry Newman.
Buổi tối hôm đó , bữa tiệc Summer Ball của Đảng Bảo thủ đã được tổ chức tại Câu lạc bộ Hurlingham ở London, và ở đó, tất nhiên, chỉ có một chủ đề để nói chuyện.
Ông Johnson đã có được sự ủng hộ của 97 nghị sĩ. Những người ủng hộ ông Johnson đã lo lắng rằng ông sẽ không thể giành được đủ sự ủng hộ nếu 200 nghị sĩ khác cùng đoàn kết lại để "chặn đứng Boris". Đổ lỗi cho những vấn đề kỹ thuật của Brexit là điều mà rất nhiều người trong số họ không bao giờ muốn, Boris Johnson đã trở thành một hình mẫu của sự thù hận đối với nhiều người.
Ông Cameron đã nói những điều bóng gió khi thực hiện một bài phát biểu , trong đó ông đã cảm ơn người tiền nhiệm của ông đã ủng hộ , và hy vọng người kế nhiệm của ông sẽ "thưởng thức các mối quan hệ mới".
Sau buổi tiệc, ông Gove và vợ trở về nhà của họ ở Ladbroke Grove , phía tây London , với ba cố vấn đặc biệt của ông Gove là Henry Cook, Henry Newman và Beth Armstrong , cùng một vị khách bất ngờ : Nick Boles , bộ trưởng kinh doanh và tài chính, một người ủng hộ Boris.
Nick Boles. Ảnh: Feweek |
Vào 05:30 ngày hôm đó ông Boles đã có mặt tại nhà của Nigel Adams MP , bận rộn làm việc cho chiến dịch lãnh đạo của ông Johnson . Vào 11h30 đêm, theo một báo cáo, ông đã được nhìn thấy giúp ông Johnson vào xe của mình sau bữa tiệc. Bây giờ, khi nửa đêm đến gần, ông đã say sưa trò chuyện với ông Gove , thảo luận về một sự tan vỡ đầy bí ẩn của ông Johnson . Theo một nguồn tin , ông Boles và ông Gove sau đó cũng biết rằng bà Leadsom đã thay đổi suy nghĩ của mình về việc ủng hộ ông Johnson.
Ông Gove nói rằng quyết định của bà Leadsom, cùng với những lập trường của ông Johnson về "hậu Brexit" được đăng tải trên Telegraph đã thuyết phục được ông rằng "Boris phải được dừng lại ở đây". Ông Boles , người đầu tiên được ông Gove kể rằng anh ấy sẽ chạy đua chống lại ông Johnson , ngay lập tức chuyển sự ủng hộ của ông cho Bộ trưởng Tư pháp và thống nhất chủ trì chiến dịch của ông Gove.
Những người khác tham gia vào các cuộc thảo luận về ông Gove chạy được cho là bao gồm Oliver Dowden , phát ngôn viên của ông Cameron cho đến khi ông được bầu làm nghị sĩ năm ngoái ; cựu cố vấn luật của đảng Bảo Thủ Lord Maude và Lady Finn , một người bạn của ông Cameron và ông Osborne.
Ông Gove và những người gần gũi nhất với ông ấy đồng ý rằng đội của ông sẽ tuyên bố rời khỏi chiến dịch của ông Johnson và 9 giờ sáng ngày thứ năm . Và đúng 9h02' họ đã gửi qua email đến các báo để thông báo chính thức về chiến dịch ứng cử của ông Gove . Ông Johnson được cho rằng đã không biết gì cho đến khi ông nghe thấy các tin tức.
"Các sự kiện kể từ thứ Năm tuần trước đã đè nặng lên tôi , " ông Gove nói trong tuyên bố của mình . "Tôi đã phải miễn cưỡng, để kết luận rằng Boris không thể phù hợp để lãnh đạo hoặc xây dựng đội ngũ cho các nhiệm vụ phía trước."
Tất cả những bất ngờ trước giờ , việc tiết lộ các email của bà Sarah Vine dường như không chỉ là tình cờ sau khi tất cả . Có phải bà đã cố tình gửi cho Sky News để làm suy yếu ông Johnson và mở đường cho một thách thức từ Gove?
Tại Westminster , các nhà báo đã được nhắc nhở lại về của bình luận nổi tiếng của Lênin rằng : "Có nhiều thập kỷ mà không có gì xảy ra , và sẽ có tuần mà xảy ra các vấn đề của cả thập kỷ". Ngoại trừ trong trường hợp này, khung thời gian là giờ, không phải là tuần.
Với hai giờ trước sự kiện ra mắt của ông Johnson , những sự hỗ trợ cho ông ấy đã bắt đầu sụp đổ.
Nghị sĩ Dominic Raab , người đã "sáng tác" một bài báo trên tờ The Sun, trong đó gọi ông Johnson là một " chiến thắng bẩm sinh " , tuyên bố ông sẽ chuyển sự ủng hộ của ông tới ông Gove.
"Boris đã ung dung với sự đảm bảo ông ta ," ông nói. "Chúng tôi đang chọn một người để lãnh đạo đất nước , không phải là một trường học". Với việc sự ủng hộ của ông Boles cũng biến mất, một người ủng hộ Johnson nói : " Ông ấy đã bị tụt lại không chỉ không chỉ xa, mà là quá xa. Điều này dường như đang tiếp tục phát triển, một hoạt động khá đáng sợ."
Nguồn tin đã nói với tờ Telegraph rằng ông Gove đã nói với Theresa May về ý định của mình về việc ứng cử, ngay trước khi ông nói với Sir Lynton Crosby , như vậy đủ thấy ông Gove đã "máu lạnh" như nào trong cuộc "phục kích".
Theresa May. Ảnh: Independent |
Bà May nhìn đầy hoạt bát và đắc ý khi tuyên bố ứng cử vào lúc 9h30. Nhận được sự hoan nghênh nhiệt liệt từ khoảng 50 nghị sĩ, bà bước vào phòng tại Viện Royal United Services trên Whitehall mặc một chiếc vấy sọc, để giải thích với những người Scotland đang giận dữ về kết quả chiến dịch Brexit.
"Nó làm cho House of Cards trông giống như Teletubbies" (hai phim truyền hình nổi tiếng, một phim cho chính trị, một phim cho thiếu nhi). Diễn xuất của bà ấy là bậc thầy: nếu có ai nghi ngờ bà May không có đủ những sự tàn nhẫn cần thiết để được làm Thủ tướng Chính phủ, họ sẽ sớm có câu trả lời của họ.
Bà phát biểu tại Westminster về dân chúng hiện tại như những người không hiểu về chính trị, với họ chính trị giống như đấu tranh cho tiền và chúng ta cần nhắc nhở với dân chúng rằng chính trị "không phải là một trò chơi". Bà ấy cho biết mình không phải một chính trị gia "sặc sỡ" đầy mê hoặc là người của những "mánh lới quảng cáo" (ngay lập tức gợi nhớ lại những hình ảnh của ông Johnson treo lủng lẳng từ một dây zip), bà đã không đi uống ở các quán bar Commons hoặc tham quan các hãng phim truyền hình, "Tôi chỉ quan tâm đến những công việc trước mặt tôi ". Không ai cần phụ đề để giải thích những gì mà bà đề cập đến.
Bà May cũng biết rằng điều khủng khiếp nhất mà bạn có thể làm với một đối thủ là biến chúng thành một trò cười. Khi được hỏi về khả năng của mình để thương lượng với Angela Merkel, bà May liệt kê những thành tựu chính trị của mình tại châu Âu, sau đó nói thêm "Boris đã thương lượng với châu Âu. Tôi dường như nhớ lần cuối cùng ông ấy đã làm một thỏa thuận với người Đức, ông trở lại với thông tin dự báo về ba vòi rồng." Các phòng nổ tung với tiếng cười.
Nghị sĩ Nigel Evans một người ủng hộ Johnson đã nói rằng bà May đã đâm ông Johnson từ đằng trước sau khi ông ấy đã bị ông Gove đâm từ phía sau.
Quay trở lại với Johnson, ông ấy đã đã bị các nghị sĩ rút sự ủng hộ vào phút chót. Từ 97 nghị sĩ ủng hộ, giờ đây họ chỉ còn 47. Và những người quản lý chiến dịch của Johnson đã nhận thấy họ đã là một phần của "âm mưu tổ chim cúc cu". Trong nhiều tháng, ông Johnson đã nuôi dưỡng đại kế hoạch của ông Gove cho Brexit , cuối cùng chỉ để bị đuổi ra khỏi "tổ" khi trứng đã nở.
Ông Johnson , cảm thấy "buồn , thất vọng và bị phản bội " , theo một nguồn tin, ông không thể quyết định có gượng dậy hay không.
"Boris nhận định rằng ông không muốn một cuộc chiến tranh nội bộ trong Đảng Bảo thủ giữa ông và Michael Gove" một người trong đảng nói. " Nó sẽ chia các bên. "
Ông Johnson chỉ có thể tập hợp được 25 nghị sĩ tham dự thông báo của mình. Tất cả những người đến phòng Cloister tại St Ermin khách sạn hôm đó suy nghĩ họ đã đến để ủng hộ thủ tướng tiếp theo. Không ai trong số họ có bất kỳ ý tưởng về những gì sắp xảy ra.
Ông Johnson mượn từ Julius Caesar của Shakespeare lúc bắt đầu bài phát biểu của mình, diễn giải những lời của Brutus như ông nói bây giờ là "bây giờ không phải thời gian để chống lại thủy triều của lịch sử, nhưng để có thủy triều thì sẽ phải chấp nhập lũ lụt và chúng ta sẽ đưa tất cả tài sản lên thuyền". Đối với những người quan tâm, từ Brutus là một gợi ý tinh tế, điều đó ngầm ám chỉ Gove hay sự ra đi của ông Johnson?
Nhà lãnh đạo đảng Bảo Thủ tiếp theo, ông nói, sẽ phải thống nhất các bên làm cho Anh đứng cao trên thế giới. "Nhưng tôi phải nói cho bạn biết, bạn bè của tôi, các bạn đã trung thành và chờ đợi cho đến phần cuối của bài phát biểu này, rằng sau khi tham khảo ý kiến các đồng nghiệp và các bên về tình tại Quốc hội, tôi đã kết luận rằng người đó không thể là tôi."
"Cái gì ?!" Một số nghị sĩ lắp bắp trong kinh ngạc. Những người khác thở hổn hển, một số bắt đầu khóc.
Ông Johnson đã không chờ đợi câu hỏi ở cuối bài phát biểu của mình. Ông rời khỏi phòng, sử dụng một cánh cửa mà khẩn cấp đầy khôn ngoan (và có lẽ bất hợp pháp) được bao phủ với thẻ trắng của đội ngũ anh ninh của mình để tránh báo chí ghi lại hình ảnh của mình lúc đó.
Nghị sĩ Sir Edward Garnier, một trong những người ủng hộ trung thành nhất của ông Johnson, nổi giận: "Tôi thấy đây như một câu chuyện về chính trị đoàn viên, tôi không thể đối phó với điều này và tôi nghĩ rằng đó là đáng xấu hổ.."
Không phải ai ủng hộ ông Johnson cũng tỏ thái độ khắc nghiệt đối với ông Gove. Ông Stanley, bố đẻ của ông Johnson, đang trong một kỳ nghỉ ở Hy Lạp, cho biết ông ủng hộ ông Gove, nói rằng ông Gove là "ứng cử viên mạnh nhất hiện nay".
Sau đó trong ngày ông Gove nói với BBC để giải thích hành động của mình. Ông nói rằng: "Trong bốn ngày qua tôi đã có một cơ hội để xem xét và sẽ xử lý cá nhân như thế nào Boris, một số quyết định chúng tôi cần phải thực hiện để đưa đất nước này về phía trước. Trong thời gian đó tôi đã hy vọng rằng Boris sẽ cho thấy một sự tích cực ... nhưng tôi thấy ông ấy không đáp ứng và không vượt qua những bài kiểm tra."
"Tôi cũng nghĩ rằng cuối cùng, liệu tôi có thể giới thiệu cho bạn bè của tôi rằng người này sẽ là ứng cử viên thủ tướng?" Câu trả lời là không.
Ông nói thêm: "Tôi nghĩ rằng tôi sẽ giải thích rõ ràng cho Boris một cách chính xác lý do tại sao tôi đã hành động như thế, nếu có cơ hội. Nhưng tôi đã giải thích cho các bạn và tôi giải thích với các đồng nghiệp quốc hội của tôi và tôi sẽ giải thích cho bất kỳ ai hỏi lý do tại sao tôi nghĩ rằng tôi là người thích hợp để được thủ tướng."
Không phải tất cả trong số họ có vẻ sẵn sàng lắng nghe. Như khi ông Gove bước vào phòng trà của các thành viên trong Quốc hội vào chiều nay, không có cổ vũ hay vỗ tay. Lời chào chỉ từ năm nghị sĩ những người trong phòng là: "Khốn nạn." Chính trị thực sự là một việc kinh doanh dơ bẩn.
Quý Vũ (Telegraph, Reuters)