Tác phẩm điêu khắc này được hoàn thành vào ngày 22/3/1990 bởi nghệ sĩ có tên Jim Sanborn làm ra. Ông đã dùng cưa tay, khắc họa hơn 2.000 ký tự trong một bức tranh đồng và tạo nên câu đố. Bức điêu khắc này có tên gọi Kryptos và nó đang thách thức những "siêu trí tuệ" có thể giải mã được.
Chia sẻ về tác phẩm của mình, ông Sanborn cho biết mình chưa từng có kinh nghiệm viết mật mã và cũng chẳng giỏi toán. Tất cả những bí ẩn liên quan đến tác phẩm Kryptos này đều có được nhờ sự tư vấn của cựu Chủ tịch Trung tâm mật mã của CIA trước khi nghỉ hưu.
Sau khi được truyền đạt lại cách viết mật mã và hệ thống mật mã đương đại, nghệ sĩ Sanborn đã sáng tạo ra bức điêu khắc cao 3,6m này. Mọi thông điệp ẩn sau tác phẩm đều được mã hóa bằng các biểu tượng và hệ thống ma trận.
Ban đầu khi thử thách giải mã được đặt ra, rất nhiều người hào hứng đã bắt tay vào thực hiện quá trình. Chính bản thân ông Sanborn cũng thừa nhận ẩn sau lớp mật mã đó, sẽ có một "siêu trí tuệ" giải mã được chỉ trong vài tuần.
Có nhiều người đã hóa giải được 3/4 câu đố. Tuy nhiên hóc búa nhất chính là phần thứ 4. Đây cũng chính là phần khiến giới chuyên gia phải "đau não", nghĩ vắt óc mà chưa từng khám phá nổi.
Một trong những nhà giải mã bức điêu khắc Kryptos suốt 20 năm nay là bà Elonka Dunin. Bà Dunin, một nhà mật mã học và người phát triển game video, lần đầu nghe đến Kryptos vào cuối năm 2000. Dunin thích giải đố, nhưng bà biết không thể tự mình tìm ra lời giải cho Kryptos.
Bà đã tạo ra một trang website dành riêng cho những người cùng chung sở thích giải mã bức điêu khắc này. "Cộng đồng Kryptos của chúng tôi thu hút hàng nghìn thành viên đến từ khắp mọi nơi trên thế giới. Có người là chuyên gia phá mã, có người chỉ là sinh viên”. Tại một số sự kiện Dunin tổ chức, bà cũng mời nghệ sĩ Sanborn và ông Scheidt đến để các thành viên trình bày lời giải của mình song cho đến nay vẫn chưa ai trả lời đúng.
Mỗi năm, cộng đồng giải mã tác phẩm này đều tụ họp tại studio của ông Jim Sanborn để xem liệu nghệ sĩ có bật mí hay gợi ý gì về phần cuối cùng của câu đố hay không. Thế nhưng ông Sanborn vẫn mỉm cười bí ẩn, chẳng chịu gợi ý.
Năm nay ông Sanborn đã hơn 70 tuổi. Trên cả hành tinh này, chỉ có duy nhất mình ông là người nắm chìa khóa cho bí mật có tên Kryptos trên. Người ta lo ngại khi ông tuổi cao sức yếu, bí mật trên cũng sẽ bị chôn vùi vĩnh viễn. Tuy nhiên ông Sanborn đã tính trước điều đó, tự viết lời giải ra giấy và để trong hộp bí mật. Chiếc hộp này đã được giao cho một người đáng tin cậy để có thể xác nhận trong trường hợp ai đó phá được mật mã.
