Vua Mswati thừa kế ngai vàng từ cha mình, Sobhuza II vào năm 1986 khi ông mới 18 tuổi. Chính vì vậy, ông trở thành vị vua lên cầm quyền trẻ nhất vào thời điểm đó. Ban đầu, đất nước eSwatin có tên là Swaziland nhưng vì nhiều người ở bên ngoài châu Phi hay nhầm lẫn nó với Thụy Sĩ nên sau khi lên ngôi, ông đã đổi tên. Sự thay đổi này nhận nhiều ý kiến trái chiều. Một số người nói rằng đất nước có nhiều vấn đề cấp bách hơn cần giải quyết, chẳng hạn như nghèo đói và chăm sóc y tế cho người dân.
Khi chưa lên nắm quyền, vua Mswati là hoàng tử Makhosetive, con trai vua Sobhuza II và Ntombi Tfwala. Mẹ của ông đã lên nhiếp chính cùng con trai ở giai đoạn đầu thừa kế ngôi vương. Bây giờ, bà là Thái hậu.
Trong vòng một tháng sau khi đăng quang, đức vua đã giải thể Liqoqo, ban cố vấn truyền thông của nhà vua và bổ nhiệm một thủ tướng mới, cải tổ lại nội các, trao cho 2 người anh em của mình những danh mục đầu tư quan trọng. Ở tuổi 50, vị vua có 15 bà vợ và 23 người con. Tuy nhiên, con số này chưa là gì so với 125 vợ suốt 82 năm trị vì của vua cha.
Người ta đồn thổi Mswati đã ép buộc những phụ nữ mà ông muốn kết hôn nhưng chưa có cáo buộc nào được chứng minh. Ông bị chỉ trích vì lối sống xa hoa kể từ khi lên ngôi. Nhà vua đã phân bổ 61 triệu USD làm ngân sách cho gia đình mình hàng năm. Ông còn sở hữu một siêu xe Maybach 62 của Daimler Chrysler trị giá 500.000 USD. Tài sản ròng của hoàng gia vào năm 2018 ước tính hơn 200 triệu USD.
Năm 2002, quốc vương đã yêu cầu quốc hội chi 50 triệu USD để mua một chiếc máy bay phục vụ cho Hoàng gia. Hai năm sau đó, ông lấy 11,5 triệu USD trong 18 triệu USD tiền viện trợ của quốc gia để xây cung điện cho các bà vợ. Đến năm 2005, ông chi khoảng 800.000 USD tậu 10 chiếc BMW cho 11 vợ, 3 hôn thê.
Trong khi quốc gia châu Phi này chủ yếu là các nông dân tự cung tự cấp, cuộc sống còn rất nghèo khổ thì việc đức vua và hoàng gia sống hoang phí như vậy đã khiến họ phẫn nộ. Chính vì thế họ đang vùng lên phản đối chế độ quân chủ.
