(Tinmoi.vn) Trong chuyến thăm Hà Nội, Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida tuyên bố: "An ninh quốc tế ngày càng phức tạp hơn. Thịnh vượng chỉ đi kèm với sự ổn định ở Biển Đông và Hoa Đông".
Tạp chí The Diplomat ngày 2/7 bình luận, trong chuyến thăm Việt Nam tuần này của Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida, 2 bên đã đạt được thỏa thuận về việc Nhật Bản cung cấp cho Việt Nam 6 tàu tuần tra phục vụ thực thi pháp luật, đảm bảo an toàn trên Biển Đông với tổng giá trị khoảng 5 triệu USD và có khả năng làm Trung Quốc "tức giận".
Thỏa thuận này cũng đánh dấu xu hướng chuyển tiếp trong Chính sách đối ngoại và an ninh của Nhật Bản là đẩy mạnh xuất khẩu vũ khí quốc phòng sau quyết định diễn giải lại Hiến pháp hồi đầu tháng 7 vừa qua. Nhật Bản cũng đang rầm rộ xuất khẩu vũ khí sang Ấn Độ, Australia..., đồng thời sẽ hợp tác phát triển quốc phòng với Anh, Pháp.
The Diplomat bình luận, "cái bắt tay" mới nhất của Nhật Bản và Việt Nam có thể "châm ngòi giận giữ" từ phía Trung Quốc
Ông Kishida công bố thỏa thuận này bằng cách ghi nhận rằng cả Nhật Bản và Việt Nam đều đã thỏa thuận duy trì hòa bình và ổn định ở các vùng biển trong khu vực. Ngoài ra, 2 bên đồng ý rằng các tranh chấp hàng hải phải được giải quyết phù hợp với luật pháp quốc tế về hàng hải. Đáng chú ý nhất là việc Nhật Bản cung cấp các tàu tuần tra trên biển cho Việt Nam. Theo Reuters, việc cung cấp các tàu khảo sát này sẽ đi kèm với hoạt động đào tạo, cung cấp trang thiết bị để tăng cường năng lực cho lực lượng Cảnh sát biển và Kiểm ngư Việt Nam.
Đài BBC bình luận, quyết định của Nhật Bản cung cấp tàu tuần tra giám sát hàng hải cho Việt Nam là động thái kết hợp với thỏa thuận Mỹ được phép sử dụng 5 căn cứ quân sự của Philippines, một minh chứng rõ ràng cho nỗ lực của 2 cường quốc trong vấn đề giữ gìn hiện trạng ở Đông Á, chống lại các nỗ lực bá quyền của Trung Quốc ở Biển Đông.
Từ năm 2012 Trung Quốc đã ngày càng trở nên hung hăng trên Biển Đông. Với Việt Nam, thỏa thuận vừa đạt được với Nhật Bản sẽ gửi một thông điệp mạnh mẽ đến Trung Quốc. Trước vụ Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan 981, quan hệ Việt - Trung vẫn phát triển khá tốt mặc dù cũng có lúc căng thẳng.
Nhật Bản sẽ cung cấp 6 tàu tuần tra cho Việt Nam
The Diplomat nhận định, với thỏa thuận này, Trung Quốc có thể thấy, những hành vi hung hăng, chèn ép láng giềng của Bắc Kinh chỉ khiến Việt Nam ngày càng nỗ lực hơn trong việc tìm kiếm bạn bè ở những nơi khác trong khu vực. Việt Nam cũng hợp tác về các vấn đề quân sự với Ấn Độ và Nga.
Nhật Bản, quốc gia có vai trò quan trong trong việc duy trì hiện trạng khu vực châu Á-Thái Bình Dương, cũng đã đề nghị cung cấp máy bay do thám hàng hải cho Ấn Độ. Đặc biệt, hai nước có thể sẽ ký kết một thỏa thuận bán 1 máy bay ShinMaywa US-2 - thủy phi cơ duy nhất hiện nay có khả năng cất cánh và hạ cánh điểm trên biển. Bằng những thỏa thuận với Ấn Độ và Việt Nam, Nhật Bản rõ ràng đang thực hiện mong muốn của mình là cùng các quốc gia châu Á khác duy trì nguyên tắc tự do hàng hải tại châu Á.
Nhật Bản là quốc gia nhập khẩu nhiều năng lượng sẽ đặc biệt dễ bị tổn thương nếu an ninh hàng hải trên Biển Đông và Hoa Đông bị ngăn chặn.
"An ninh quốc tế ngày càng phức tạp hơn. Thịnh vượng chỉ đi kèm với sự ổn định ở Biển Đông và Hoa Đông", Ngoại trưởng Fumio Kishida lưu ý.
Tokyo tỏ ra đặc biệt cảnh giác với những nỗ lực của Bắc Kinh để duy trì yêu sách đường lưỡi bò (vô lý, phi pháp) của họ toan chiếm gần như toàn bộ Biển Đông.
Yên Yên (Lược dịch theo The Diplomat)
