Tony Blair dự kiến sẽ được tha bổng phần lớn cáo buộc trách nhiệm cho cuộc chiến tranh Iraq khi báo cáo được chờ đợi từ lâu của ông Chilcot cuối cùng đã được công bố.
Ông Tony Blair tránh được phần lớn các cáo buộc. Ảnh: Independent |
Bản báo cáo dài 2.600.000 từ được dự kiến chỉ trích những tham vấn sai lầm góp phần tạo di sản là sự hỗn loạn, giết chóc trên đất nước mà họ đã rời đi sau cuộc chiến xâm lược năm 2003 và tiếp tục cho đến ngày nay - chỉ vào chủ nhật ít nhất 215 người đã thiệt mạng trong một quả bom tự sát xe tại một khu mua sắm ở một huyện của Baghdad.
Sir John Chilcot khẳng định trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình rằng một số cá nhân sẽ bị chỉ trích trong báo cáo, bản báo cáo được công bố lúc 11:00 ngày thứ Tư theo lịch Anh.
"Bản chất của cuộc điều tra này được thực hiện bởi một ủy ban độc lập, khách quan - chúng tôi độc lập với chính phủ , không ai trong chúng tôi là chính trị gia, và chúng tôi đã không nhằm mục đích chỉ trích cá nhân hoặc tổ chức nào, " ông nói.
"Tuy nhiên, tôi đã rất rõ ràng ngay từ lúc bắt đầu của cuộc điều tra rằng nếu chúng tôi thấy quyết định hoặc hành vi đó xứng đáng phải nhận chỉ trích, chúng tôi sẽ không né tránh. Và quả thực , đã có nhiều hơn một trường hợp mà chúng tôi buộc phải làm điều đó".
"Nhưng chúng ta sẽ làm điều đó trên một cơ sở của những phân tích nghiêm ngặt, của các bằng chứng hỗ trợ việc đưa ra các kết luận đó. Chúng tôi không phải là một tòa án - không phải là một thẩm phán hoặc bồi thẩm đoàn tại nơi làm việc - nhưng chúng tôi đã cố gắng áp dụng các tiêu chuẩn cao nhất có thể phân tích nghiêm ngặt các bằng chứng trước khi chúng tôi thực hiện một lời chỉ trích ".
Sir John nói với BBC News rằng ông hy vọng rằng sẽ không còn tái diễn " để quân đội tham gia vào những nhiệm vụ mà thực chất là một nỗ lực ngoại giao trên một quy mô lớn, nhiều tham vọng như vậy mà không phân tích thực sự cẩn thận các thách thức và đánh giá kĩ lưỡng phán đoán vể các hệ quả chính trị có thể gây ra " . "Có rất nhiều bài học trong báo cáo nhưng mà có lẽ đây là một trong những bài học tôi muốn nhấn mạnh cho tương lai", ông nói.
Những lời chỉ trích trong báo cáo của ông đã không đáp ứng được những người vận động trong nhiều năm qua để yêu cầu rằng ông Blair phải bị cáo buộc và xét xử như một tội phạm chiến tranh . Các trang web của Liên minh ngưng chiến , một tổ chức mà các thành viên chủ yếu thuộc phe cánh tả, hoạt động chống chiến tranh, bao gồm một số bài viết của các nhà bình luận bảo thủ như Peter Oborne lập luận rằng "nếu Chilcot không vạch trần những móng tay dối trá của Blair, đó là bằng chứng cuối cùng nền dân chủ của chúng ta bị phá vỡ ".
Cuối tháng này , sẽ có một buổi công chiếu đặc biệt tại các rạp trên toàn quốc của một bộ phim tài liêuh được trình bày bởi cựu nghị sĩ George Galloway , người bị khai trừ khỏi Đảng Lao động trong năm 2003 với lý do ông đã kích động quân đội Anh bất tuân lệnh , và xúi giục quân Ả Rập chiến đấu chống lại các lực lượng chiếm đóng của Anh. Theo những gì được công khai bởi ông Galloway "không giữ lại các quan điểm của mình về những gì ông tin là một trong những tội ác tồi tệ nhất của thế kỷ và đạo đức giả của Tony Blair ".
Bản báo cáo của Chilcot đã được chờ đợi một thời gian dài. Cuộc điều tra được ủy quyền bởi ông Gordon Brown , khi ông thay thế chính ông Blair làm Thủ tướng Chính phủ. Ông tổ chức phiên họp đầu tiên về việc tiến hành thực hiện bản báo cáo vào ngày 24 tháng 11 năm 2009 , và phỏng vẫn những nhân chứng cuối cùng của vào ngày 02 tháng 2 năm 2011 .
Sự chờ đợi năm năm đã dẫn đến cuộc biểu tình tại Quốc hội rằng bản báo cáo đã bị trì hoãn quá lâu, nhưng Sir John khẳng định sự chậm trễ là không thể tránh khỏi.
"Không có nghi ngờ rằng bản báo được thực hiện lâu hơn rất nhiều so với dự kiến của chính phủ, hoặc như những gì chúng ta mong đợi từ đầu, nhưng để có được để có được cái nhìn đúng đắn với những gì đã xảy ra trong một khoảng thời gian chín năm với tất cả các quy phạm pháp luật, quân sự , ngoại giao và các khía cạnh trí tuệ, bản báo cáo thực sự là một điều không thể vội vàng. Bản báo cáo này thực sự là một bản báo cáo tuyệt vời ", ông nói.
"Ngoài các buổi điều trần trực tiếp mà chúng tôi đã tổ chức, chúng tôi phải xem xét kỹ lưỡng và phân tích hơn 150.000 tài liệu chính phủ."
"Đó là một công việc rất lớn và phải mất rất nhiều thời gian nếu bạn muốn đi đến tận cùng của tất cả và có một cái nhìn toàn diện."
"Tôi nghĩ rằng để nhận được thỏa thuận về các tài liệu mà chúng tôi có thể xuất bản, chính phủ cần phải có thời gian kiểm duyệt của mình. Nhưng nếu chúng tôi sẽ cung cấp cho một tổ chức nào đó thực sự đáng tin cậy, chúng tôi đã có thể có được sự đồng thuận từ chính phủ xuất bản, nhưng những điều đó là hoàn toàn không có tiền lệ;. Chúng tôi cần thảo luận nội các, các cuộc thảo luận với Thủ trưởng khác của nhà nước và chính phủ. Đó là lý do của sự chậm chễ".
Quý Vũ (Independent)