(Tinmoi.vn) Trái với phản ứng dữ dội của Bắc Kinh trước việc Nhật Bản mở rộng quyền tự vệ tập thể, Đài Loan cho đây là tín hiệu tốt để thắt chặt quan hệ với Nhật, thoát khỏi ách kìm kẹp của Bắc Kinh trong tương lai không xa.
Động thái sửa đổi điều 9 Hiến pháp, cho phép quân đội tham chiến ở các nước đồng minh vừa qua của Tokyo đã được sự chào đón của đa số các học giả Đài Loan và các chính trị gia.
Tại một Hội nghị chuyên đề, ông Lưu Thế Trung, Giám đốc điều hành viện Brain Trust Đài Loan tuyên bố: "Chúng tôi ủng hộ việc thực hiện quyền phòng vệ tập thể của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, vì nó mang lại lợi ích an ninh của Đài Loan".
Ông Lưu kêu gọi chính quyền lãnh đạo Mã Anh Cửu và Nhật Bản cần làm nhiều hơn để nâng cấp toàn diện quan hệ song phương mà trước hết là tăng tốc đàm phán về một thỏa thuận thương mại tự do. Ông này cũng kêu gọi Tokyo ban hành một "phiên bản tiếng Nhật", giống như đạo luật Quan hệ Đài Loan của Mỹ, để tăng cường mối quan hệ và xác định rõ hơn chuyện hợp tác với Đài Loan dựa trên dân chủ và hòa bình.
Việc sửa đổi Hiến pháp của Nhật được nhiều học giả Đài Loan ủng hộ
Mặc dù vậy, một số học giả vẫn e ngại rằng trong trường hợp Đài Loan bị tấn công, Nhật Bản sẽ không thể để giúp bảo vệ Đài Loan nếu Mỹ không khởi xướng hành động quân sự đầu tiên.
Phản ứng về nghi ngại này, ông Lưu cho rằng, về mặt lý thuyết thì lập luận như vậy là đúng, Tokyo sẽ không thể ra tay trước khi Washington hành động. Tuy nhiên, ông này khẳng định nếu có Nhật tham gia thì Washington mới hành động kiên quyết hơn trong trường hợp "có biến" từ bên kia eo biển vì họ cảm thấy không đơn độc và được Nhật chia sẻ chi phí tổn thất chiến tranh.
"Chính quyền ông Mã cần tính hết các phương án hành động nếu Đài Loan bị tấn công. Tham gia liên minh (với Nhật) là sự lựa chọn bất buộc. Thay vì gây căng thẳng với Nhật Bản, những gì ông Mã nên làm ngay bây giờ là tìm kiếm cam kết phòng thủ từ Nhật Bản và Mỹ, bởi vì nó phục vụ cho lợi ích của Đài Loan", ông Lưu nói thêm.
Ông Lưu cũng cho rằng Đài Loan giờ không nên quá quan trọng việc đòi chủ quyền tại đảo Senkaku mà Nhật đang kiểm soát vì an ninh Đài Loan (trước nguy cơ TQ thôn tính) mới là đáng quan tâm nhất.
Người Đài Loan muốn đề phòng một cuộc "thôn tính" trong tương lai không xa của Trung Quốc
Còn theo quan điểm của ông Đổng Tư Tề - Phó Tổng thư ký Hiệp hội Nghiên cứu Đông Bắc Á của Đài Loan, một chuyên gia về chính trị Hàn Quốc, Đài Loan nên quan sát chặt chẽ phản ứng của các nước Đông Á, đặc biệt là Hàn Quốc, với động thái của Nhật Bản để có cách hành xử thích hợp.
Theo ông, cả Hàn Quốc và Trung Quốc dường như đã cố gắng mượn chuyện cải cách gần đây của Nhật Bản để xích lại gần nhau hơn. Nhưng xích lại gần nhau cũng chỉ là cách diễn kịch cho người khác xem để tìm lợi thế trong vấn đề đối ngoại. Chẳng hạn, Seoul muốn giải quyết căng thẳng gần đây với Tokyo và Bình Nhưỡng bằng cách nhích gần hơn với Bắc Kinh, còn Bắc Kinh đến Seoul với dã tâm bẻ gãy trục liên minh Hàn Quốc - Nhật Bản - Mỹ.
"Từ tấm gương đó, Đài Loan nên xây dựng kế hoạch ngoại giao riêng và dùng nó có lợi cho mình chứ không phải làm quân cờ của kẻ khác. Nhưng dù sao, liên minh với Nhật thì Đài Loan vẫn cho thấy sự độc lập hơn là ngả về Bắc Kinh để rồi rơi vào tình cảnh như Hồng Kông và Macau hiện giờ", ông Đổng nói.
Yên Yên (Theo Taipei Times)
