Trump không phải là "hiện tượng" đầu tiên và chắc chắn cũng sẽ không là hiện tượng cuối cùng trong bầu cử tổng thống Mỹ. Dù thành công hay thất bại, Trump cũng sẽ tạo nên những ảnh hưởng (dù vô thức) nên nền tảng tư tưởng Mỹ tương lai.
Cuộc bầu cử Mỹ đang đến gần, Donald Trump đang trở thành một trong những ứng viên đặc biệt nhất lịch sử bầu cử Mỹ. Nhân dịp này, Tinmoi trân trọng gửi đến độc giả bài nghiên cứu của tác giả Timothy Shenk , một "lược sử" về hiện tượng Trump và ảnh hưởng của chúng tới hệ thống nền tảng tư tưởng Mỹ.
Trump sẽ góp phần quan trọng trong việc định hình trí tuệ bảo thủ tương lai. Ảnh: Theguardian |
Đảng Cộng hòa, giống như cách nói của những nhà lãnh đạo đảng này, là một đảng của các lý tưởng. Các cuộc tranh luận về ngân sách và các chương trình của chính phủ là vô cùng quan trọng, nhưng họ phải đối mặt với một câu hỏi trước tiên - câu hỏi về tính chất nhà nước, tương lai tự do và ý nghĩa của đức hạnh. Những niềm tin này cung cấp nền tảng cho những cơ sở sở hữu trí tuệ bảo thủ - những nơi quy tụ chuyên gia như Viện Doanh nghiệp Mỹ, các tạp chí như National Review,các chuyên gia như George Will và Bill Kristol – những người chỉ quan tâm đến việc thúc đẩy những chương trình nghị sự đúng đắn.
Trong năm vừa qua, rất nhiều nhóm chính trị đã thành lập được thống nhất bởi một điều: đối lập với Donald Trump. Cử tri đảng Cộng hòa đã không thể chống nổi một cơn điên rồ tập thể tạm thời - hoặc ít nhất những người phê bình Trump cũng tin như vậy - nhưng bất chấp trí thức, lý trí của đảng, họ vẫn nhất định giao phó sự đề cử của đảng Cộng hòa cho một ngôi sao truyền hình thực tế , một chuyên gia mị dân, một kẻ dân túy, đó là một thảm họa do chính họ tạo ra cho Quốc gia của họ. Dù cho Trump có thể không phải là một người bảo thủ.
Niềm tin đó là một sự an ủi, nhưng không thể che lấp được rằng đó là một sự sai lầm. Trump là một nhân vật độc đáo, nhưng các nguyên tắc mà ông bảo vệ và những đam mê đầy kích động trong ông đã là một phần đặc trưng Mỹ hiện đại hình thành kể từ những hậu quả thảm khốc của cuộc chiến tranh thế giới thứ hai. Hầu hết các nhà tư tưởng bảo thủ đã bị lãng quên hoặc bị đàn áp, đó là một phần lịch sử của họ, đó là lý do tại sao họ đang trải qua sự suy sụp tinh thần tập thể ngày hôm nay. Giống như người phê thuốc tỉnh dậy vào buổi sáng sau khi gây ra vụ tai nạn, sự lo lắng đang hiển hiện ở khuôn mặt mà họ nhìn thấy trong gương.
Nhưng không phải tất cả các nhà trí thức bảo thủ đều đã quá mù quáng. Trong khi canh giữ ngọn lửa bảo thủ ở Washington và New York, rất nhiều người đã nhiều lần tuyên bố rằng Trump không bao giờ có thể giành được đề cử của đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, trong tháng giêng vừa rồi, một nhóm nhỏ những người vô danh từ bên trong phong trào bảo thủ đã tung ra một blog kêu gọi phong trào đấu tranh "Trumpism" (Chủ nghĩa Trump) để ủng hộ Trump - và tấn công đồng minh cũ của họ, những người được xác định tìm mọi cách để ngăn chặn sự đi lên của chiến dịch Trump. Như đang sống trong nhận thức của người đàn ông đã gây cảm hứng cho họ, họ tự gọi blog/trang web đó của họ là “Tạp chí của nước Mỹ vĩ đại”.
Viết dưới những bí danh mượn từ thời cổ đại, chẳng hạn như "Decius", các tác giả ẩn danh đã mô tả trên trang web, tự gọi mình những JAG, coi đây như là "tạp chí đầu tiên nghiên cứu Trumpism triệt để". Nhiều bài viết phân tích về chiến dịch với các tựa đề như The Twilight của Jeb, xen kẽ với các bài viết mang nhiều tham vọng triết lý hơn như Paleo-Straussianism, Phần I: Siêu hình học và nhận thức luận. Những bài viết này đòi hỏi khắt khe về trí tuệ nhiều hơn các bài viết trên National Review điển hình, văn phong của họ cũng cho thấy họ là những người khá lạc quan. Bản luận văn về Aristotle được thêm vào sau bởi một loạt các biểu tượng cảm xúc như để chế giễu những phản ứng phẫn nộ mới nhất chống lại Trump.
Trump sẽ tạo ra cuộc cách mạng bảo thủ? |
Các tác giả JAG không phải đều là những người ủng hộ Trump một cách chính thức, họ là những “ cử tri bất định " - nhưng họ đã được thống nhất bởi sự nhiệt tình mà họ giành cho Trumpism (như họ nói, " vì những gì Trumpism có thể trở thành nếu xem xét điều này với trí tuệ và kiểm duyệt") . Họ bác bỏ bình luận cho rằng họ đang lợi dụng chiến thắng của Trump để cố gây chú ý và nổi tiếng, họ cho rằng một chiến dịch không thể có được sự cộng hưởng của rất nhiều cử tri trừ khi nó đáp ứng được những nguyện vọng chính đáng của cộng đồng.
JAG định nghĩa đặc trưng của Trumpism gồm ba yếu tố chính : chủ nghĩa dân tộc trong kinh tế, kiểm soát biên giới và một Chính sách đối ngoại đặt lợi ích của Mỹ lên đầu tiên.
Những chính sách này , họ khẳng định , là một thách thức trực tiếp với quan điểm của giai cấp cầm quyền mới của Mỹ - một tầng lớp có tính quốc tế gồm các chuyên gia , những người giàu có khả năng điều khiển truyền thông, công luận . Đây tầng lớp với tham vọng cầm quyền "xuyên quốc gia hậu Mỹ " đã được thống nhất bởi niềm tin rằng hạnh phúc của thế giới chỉ xảy ra khi thúc đẩy song song các chương trình phục vụ cho lợi ích cá nhân của riêng mình : tự do thương mại , biên giới mở, toàn cầu hóa và một bộ các chính sách khác được thiết kế để dễ dàng chuyển tiếp đến một tương lai “hậu quốc gia” được nhìn thấy bởi các chuyên gia khai sáng . Trong ngôn ngữ của JAG, họ gọi đây là những " Davoisie " , là thành phần tinh hoa toàn cầu, hầu hết trong số họ chỉ thoải mái với các đồng nghiệp quốc tế của mình tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos và hoàn toàn mất liên lạc với người Mỹ bình thường.
Xu thế bảo thủ chính và các đối tác tự do của họ đều đồng lõa trong việc duy trì chế độ này , nhưng JAG chỉ tập trung sự chú ý của họ vào một nhóm những người cánh hữu. Dẫn đầu là các chính trị gia đảng Cộng hòa và cánh nhà báo bợ đỡ họ trên những tờ báo cánh hữu đã kháo nhau về một học thuyết đầy ám ảnh " Sự phá sản của trí tuệ" với những chính sách như: cắt giảm thuế , thành lập chính sách chuẩn mực tình dục , khắc nghiệt hóa các quy định nhà nước . Nhưng tất cả những điều này đã bị lung lay dữ dội bởi "các câu hỏi cơ bản" mà Trump đã đưa vào chương trình nghị sự : "sự hủy diệt của tầng lớp quản lý vô hồn ".
JAG đã tung những loạt đạn liên tiếp chống lại "Liên minh bảo thủ", bao gồm mạng lưới của các tạp chí và những nhóm chuyên gia, kết hợp với việc tuyên truyền trên radio và Fox News, JAG đã bảo vệ “đảng của các lý tưởng” khỏi rơi vào cám dỗ của một con đường sự nghiệp “béo bở”. "Nếu cuối cùng Trump phá hủy của đảng Cộng hòa", họ viết, "đó là vì đảng Cộng hòa ngày nay tồn tại không hơn gì một chương trình việc làm cho các học giả đã thất bại và các nhà báo."
Tin tức về JAG bắt đầu lưu hành rộng rãi trong giới cánh hữu ngay sau khi ra mắt chính thức. "Lần đầu tiên tôi nghe thấy ai đó đề cập đến nó, tôi nghĩ đó là một trò đùa", cựu diễn văn của tổng thống George W Bush, David frum nói. Nhưng nó nhanh chóng tìm thấy khán giả. "Họ đã có một phản ứng rất mạnh mẽ gần như ngay lập tức," nhà hoạt động bảo thủ Chris Buskirk, người nhớ lại email đầy phấn khích, những tin nhắn điên cuồng giữa các đồng nghiệp của ông nói. Trong tháng Sáu, các chuyên mục Wall Street Journal và sau đó là cựu diễn văn Ronald Reagan, Peggy Noonan đã phải cảnh báo độc giả của mình về một "trang web phức tạp, chứ không đơn thuần là những thứ lỗi lạc và vô danh". Một liên kết đến JAG từ trang web tin tức Breitbart phổ biến của giới cánh hữu nhanh chóng được truy cập đột biến , và JAG dường như đã sẵn sàng để định hình các cuộc thảo luận về tương lai của chủ nghĩa bảo thủ.
Sau đó, những bài viết này biến mất. Tất cả những bài viết của tháng, tổng cộng hơn 175.000 từ, bị gỡ khỏi internet, được thay thế bằng một lưu ý ghi trên nhãn các trang web rằng đó là một "trò đùa ẩn ý" đã vượt khỏi tầm kiểm soát. Trong giới cánh hữu, bắt đầu xuất hiện những tin đồn xoay quanh động cơ thực sự đằng sau hành động gỡ bài này; những người ủng hộ JAG cho rằng việc “tự hủy” như là một bằng chứng nữa cho thấy những tổ chức bảo thủ sẽ không chấp nhận bất cứ sự bất đồng chính kiến nào. Nhưng cuộc đời ngắn ngủi của Tạp chí của nước Mỹ vĩ đại đã làm được hơn một “cơn sốt bầy đàn” trên Twitter. Việc xác định “biên giới tư tưởng” của những người cánh hữu là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của trí tuệ bảo thủ, và loại bỏ JAG là diễn biến mới nhất trong một cuộc chiến dài để xác định ý nghĩa của chủ nghĩa bảo thủ.
Quý Vũ