Moscow tiếp tục công kích Washington vào ngày Chủ Nhật, Nga cho rằng cuộc không kích của liên minh do Mỹ dẫn đầu nhằm vào quân đội Syria đe dọa thỏa thuận ngừng bắn cho Syria và đó như là hành động thông đồng với Nhà nước Hồi giáo IS.
Các tranh chấp ngoại giao nóng lên vào ngày cuối cùng của thỏa thuận ngừng bắn bảy ngày. Thỏa thuận gần như đã bị phá hỏng bởi một sự gia tăng đột biến của bạo lực, các cuộc không kích vào thành phố chiến lược phía bắc Aleppo, đây là cuộc không kích đầu tiên kể từ khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực.
 |
Mỹ-Nga tồn tại quá nhiều bất đồng. Ảnh: Reuters |
Đây là một đòn giáng mạnh vào hy vọng về thỏa thuận ngừng bắn. Hôm nay, thống đốc của Homs nói vài trăm phiến quân sẽ được sơ tán khỏi khu vực cuối cùng của quân phiến loạn ở thành phố Syria. Ngay lập tức phiến quân đã tuyên bố nếu quân đội chính phủ nhích thêm một bước nào, đó sẽ như là một tuyên bố kết thúc lệnh ngừng bắn.
Nên đọcVào ngày thứ Bảy, Bộ Quốc phòng Nga cho biết máy bay của Hoa Kỳ đã giết chết hơn 60 binh sĩ Syria tại thành phố phía đông Syria Deir al-Zor trong bốn cuộc không kích bằng hai chiếc F-16 và hai chiếc A-10, các máy bay chiến đấu này xuất phát từ các căn cứ của Iraq.
Đại sứ Syria tại Liên Hợp Quốc Bashar Ja'afari cáo buộc rằng cuộc tấn công do Mỹ dẫn đầu nhằm vào quân đội chính phủ là hành động phá hoại thỏa thuận ngừng bắn nhưng ngoại trưởng Pháp, phát biểu tại New York, lại đổ lỗi hành vi vi phạm lệnh ngừng bắn cho chính phủ Tổng thống Bashar al Assad.
Các nhóm giám sát Nhân quyền tại Syria của Anh cho biết theo một nguồn tin quân sự tại sân bay Deir al-Zor báo cáo rằng ít nhất 90 binh sĩ Syria đã thiệt mạng trong các cuộc không kích.
Một quan chức Mỹ cho biết quân đội Mỹ được báo cáo rằng có khoảng 60 binh sĩ Syria đã bị giết nhưng từ chối suy đoán về số người bị thương. Hai quan chức Hoa Kỳ cũng xác nhận rằng một chiếc xe tăng đã tham gia cuộc tấn công. Điều này làm dấy lên các câu hỏi về những cách thức tình báo để dẫn đường, xác định mục tiêu cho các các máy bay không kích nhằm vào Nhà nước Hồi giáo IS.
"Những hành động của phi công liên minh, chúng ta thực sự hy vọng rằng chúng không được thực hiện bởi một mệnh lệnh từ Washington - điều đó nằm trên ranh giới giữa sự cẩu thả hình sự và thông đồng với tổ chức khủng bố nhà nước Hồi giáo", Bộ Ngoại giao Nga cho biết trong một tuyên bố.
"Chúng tôi mạnh mẽ kêu gọi Washington gây áp lực cần thiết lên các nhóm vũ trang bất hợp pháp dưới sự bảo trợ của mình thực hiện các kế hoạch ngừng bắn vô điều kiện. Nếu không thực hiện tất cả các thỏa thuận như đã cam kết, hiệp định mà Mỹ-Nga đã đạt được tại Geneva vào 9/9 có thể bị hủy hoại."
Trong khi đó, Ngoại trưởng Hoa John Kerry nói với CNN rằng Nga nên làm nhiều hơn để hỗ trợ các lệnh ngừng bắn đồng thời "dừng việc vừa diễn trò vừa làm khán giả và thực hiện hỗ trợ nhân đạo đi."
Kerry gọi là sự cố vào ngày thứ bảy là một "điều khủng khiếp ... mà tất cả chúng ta thừa nhận và hối tiếc."
Cáo buộc chống lại Wasington
Nga, nước hỗ trợ chính phủ của tổng thống Assad cùng với Iran, đã kêu gọi Washington thúc đầy các phe đối lập ôn hòa Syria tự tách rời khỏi Nhà nước Hồi giáo IS và các "nhóm khủng bố" khác.
Iran cũng lên án các hành động quân sự của Hoa Kỳ. "Các động thái trên chỉ ra rằng Mỹ hỗ trợ các nhóm khủng bố ở Syria", một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran cho biết, theo các cơ quan thông tấn Iran.
Tại Venezuela, Đại sứ Syria tại Liên Hợp Quốc, Bashar Ja'afari cho biết các cuộc tấn công liên minh do Mỹ dẫn đầu nhằm mục đích nhấn chìm thỏa thuận ngừng bắn.
 |
Syria đổ lỗi cho Hoa Kỳ vi phạm thỏa thuận ngừng bắn. Ảnh: Reuters |
Ngoại trưởng Pháp Jean-Marc Ayrault nói rằng mặc dù xảy ra cuộc không kích hôm thứ 7 vào Syria, nhưng lực lượng chính phủ Syria mới là bên "chủ yếu" đứng sau những hành vi vi phạm thỏa thuận ngừng bắn.
Quân đội Hoa Kỳ cho biết liên minh đã ngừng các cuộc tấn công chống lại những gì nước này cho là vị trí của nhà nước Hồi giáo ở phía đông bắc Syria sau khi Nga thông báo cho Mỹ rằng các lực lượng Syria có thể bị ảnh hưởng.
"Nhà Trắng đang bảo vệ Nhà nước Hồi giáo. Bây giờ không có nghi ngờ gì về điều đó nữa", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova phát biểu ý kiến cá nhân trong bài phát biểu được phát sóng trên truyền hình quốc gia.
Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên hiệp quốc, Samantha Power, nói Zakharova nên cảm thấy xấu hổ bởi tuyên bố đó. Đại diện Nga tại Liên Hiệp Quốc, Vitaly Churkin, cho biết Nga không có "bằng chứng cụ thể" về việc Hoa Kỳ thông đồng với Nhà nước Hồi giáo.
Các tranh chấp làm phức tạp hơn nữa các hoạt động cứu trợ nhân đạo cho Syria , đặc biệt cho thành phố lớn nhất của nước này trước cuộc chiến Aleppo, nơi mà các thỏa thuận ngưng bắn mong manh đang bị đe dọa.
Aleppo đã bị không kích lần đầu tiên kể từ khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực. Moscow cho biết các phiến quân đã chuẩn bị cho các hành động quân sự quy mô lớn chống lại quân đội của Syria.
Cuộc đụng độ đẫm máu
Một cuộc đụng độ lớn tiếp tục diễn ra vào ngày chủ nhật tại phía đông thành phố Damascus do các phiến quân Jobar từ ngoại ô tổ chức , Trung tâm quan sát và một nhân chứng nói.
Nhòm phiến quân al - Rahman, một phần của liên minh nổi dậy Quân đội tự do Syria, cho biết máy bay chiến đấu của nhóm này đã phá hủy một chiếc xe tăng của chính phủ và giết chết binh lính sau khi lực lượng chính phủ cố gắng chiếm lại Jobar lần thứ hai trong tuần này.
 |
Bất chấp lệnh ngừng bắn, giao tranh vẫn xảy ra ở Syria. Ảnh: Reuters |
Trung tâm quan sát cho biết ít nhất tám người chết và nhiều người bị thương nghiêm trọng khi máy bay trực thăng thả bom vào một khu vực của quân phiến loạn ở tình miền nam Syria Daraa hôm chủ nhật.
Quân nổi dậy nói rằng họ chỉ miễn cưỡng chấp nhận các thỏa thuận ban đầu để có thể thực hiện các hoạt động nhân đạo ở các khu vực họ bị bao vây kiểm soát, và đổ lỗi cho Nga đã phá hoại thỏa thuận ngừng bắn.
" Việc ngừng bắn ... sẽ không cầm cự được nữa ", một quan chức cấp cao của phiến quân ở Aleppo cho biết.
Phiến quân cũng đã cáo buộc Nga sử dụng lệnh ngừng bắn nhằm cung cấp cho quân đội Syria và lực lượng dân quân đồng minh một cơ hội để tái thiết hợp và triển khai lực lượng.
Nhà nước Hồi Giáo tự xưng IS
Nhà nước Hồi giáo IS được loại trừ khỏi thỏa thuận ngừng bắn. Mỹ, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ việc tiếp tục các hoạt động chống lại các chiến binh nhà nước Hồi Giáo.
Một lính Thổ Nhĩ Kỳ và sáu phiến quân Syria đã bị thương vào ngày chủ nhật trong cuộc đụng độ với Nhà nước Hồi giáo gần thị trấn biên giới Syria al - Rai, nhóm phiến quân nổi dậy Syria với Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn đã tiến quân được đến phía nam thị trấn al - Bab đang bị IS kiểm soát, hãng tin Dogan của Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin.
Thổ Nhĩ Kỳ đã không kích trúng mục tiêu là Nhà nước Hồi giáo trong Syria, theo Dogan, Trung tâm quan sát và một chỉ huy phiến quân cho biết.
Vào ngày chủ nhật, Nhà nước Hồi giáo cho biết họ đã bắn hạ một máy bay chiến đấu ở Deir al - Zor với súng " phòng không", cùng khu vực xảy ra các cuộc tấn công của liên minh do Mỹ dẫn đầu nhằm vào quân đội Syria hôm thứ Bảy.
Quân đội Syria đã xác nhận bị mất một máy bay chiến đấu khi thực hiện một hoạt động chống lại quân nổi dậy .
Quý Vũ (Reuters)
