(Tinmoi.vn) Trong một tuyên bố hôm 10/8 tại Diễn đàn An ninh Khu vực ASEAN (ARF), Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết Washington không muốn "đối đầu" với Bắc Kinh trên Biển Đông.
Ngoại trưởng Kerry đang trong nỗ lực nhằm thúc đẩy một thỏa thuận giúp chấm dứt tất cả các hành động có nguy cơ gây phức tạp thêm tình hình trên Biển Đông, sau hàng loạt các cuộc gặp gỡ căng thẳng bàn về tranh chấp biển trong khu vực.
Ông Kerry đã đến Đông Nam Á để tham gia các hội nghị bất chấp hàng loạt các cuộc khủng hoảng quốc tế đang diễn ra ở nhiều nơi khác trên thế giới. Điều này cho thấy Mỹ thực sự muốn khôi phục vị thế và ảnh hưởng của mình ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, như một phần của chiến lược xoay trục châu Á của Tổng thống Barack Obama.
"Những gì xảy ra ở đây không chỉ là vấn đề của khu vực và Mỹ, mà còn là vấn đề với tất cả mọi người trên thế giới, thấy một Đông Nam Á tiếp tục phát triển dựa trên quy tắc, dựa trên luật pháp quốc tế", ông Kerry nhấn mạnh.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tham dự Diễn đàn An ninh Khu vực ASEAN
Phát biểu tại Thủ đô Naypyidaw của Myanmar sau khi tham gia diễn đàn, ông Kerry cho biết các cuộc đàm phán giữa Mỹ với các đối tác Đông Nam Á và với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc đã có hiệu quả.
Tiếp tục thể hiện quan điểm trung lập của Mỹ đối với các tranh chấp trên Biển Đông, ông Kerry cũng chính thức khẳng định sẽ không có một "cuộc đấu" giữa hai siêu cường thế giới.
"Nước Mỹ không muốn đối đầu với Trung Quốc. Nhưng chúng tôi có hàng loạt các lợi ích và nguyên tắc trong cách thức tiếp cận với ASEAN, khu vực đang có nhiều mâu thuẫn với Trung Quốc".
Các quan chức Mỹ cho biết họ đã có nhiều nỗ lực và ảnh hưởng để hỗ trợ các nước ASEAN đưa ra một tuyên bố thống nhất về Biển Đông, điều mà trước đó còn gặp nhiều trở ngại do nảy sinh những bất đồng giữa các nước ASEAN và sự chi phối của Trung Quốc.
Trong một tuyên bố được đưa ra bởi Đại sứ quán Trung Quốc tại Myanmar sau cuộc hội đàm vào ngày 9/8 giữa ông Kerry và Vương Nghị, Bắc Kinh hoan nghênh "vai trò xây dựng" của Mỹ trong việc giải quyết các vấn đề của khu vực. Trung Quốc cũng không quên nhắc Mỹ, rằng Bắc Kinh "hy vọng Washington có thể tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của Trung Quốc ở Đông Nam Á".
Trước đó, Washington cũng đang kêu gọi các bên liên quan đóng băng những hoạt động làm thay đổi hiện trạng ở các vùng tranh chấp. Mỹ và các nước lo ngại rằng căng thẳng trên Biển Đông giữa Trung Quốc và những nước láng giềng nhỏ hơn có thể gây ảnh hưởng đến vận tải quốc tế và dẫn đến xung đột.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị thể hiện thái độ cứng rắn về Biển Đông trong trao đổi với các nước ASEAN, điều mà giới quan sát đã dự đoán trước
Trung Quốc đã nhiều lần bác bỏ những đề xuất của Mỹ và nói rằng tranh chấp lãnh thổ chỉ nên được giải quyết trực tiếp giữa các nước liên quan. Tuần trước, ông Dịch Tiên Lương, Vụ phó Vụ Biên giới và Đại dương, Bộ Ngoại giao Trung Quốc, tuyên bố từ chối lời kêu gọi "đóng băng" các hoạt động khiêu khích trên Biển Đông.
Tại ARF lần này, phía Việt Nam cũng đã đề nghị Trung Quốc tích cực thúc đẩy đàm phán COC để sớm đạt kết quả thực chất, khẳng định Việt Nam luôn coi trọng, tham gia với tinh thần xây dựng và sẽ làm hết sức mình để thúc đẩy, tăng cường hợp tác, hiểu biết ASEAN-Trung Quốc, vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực.
Trợ lý ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel, nhà ngoại giao hàng đầu về Đông Á, đầu tuần này nói rằng việc Bắc Kinh di dời giàn khoan hồi giữa tháng 7 đã phần nào loại bỏ nguy cơ xung đột, nhưng vẫn để lại "dư âm" trong quan hệ với Việt Nam và làm dấy lên nghi vấn trong các nước láng giềng về chiến lược dài hạn của Trung Quốc. Ông Russel cho rằng là một nước lớn, Trung Quốc cần có trách nhiệm đặc biệt trong việc kiềm chế hành vi của mình.
Diễn đàn An ninh Khu vực ASEAN đang quy tụ bộ trưởng các nước Đông Nam Á và nhiều nước lớn khác trên thế giới như Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga, Liên minh châu Âu EU và Australia.
Yên Yên (Tổng hợp)
