Tử Cấm Thành hay còn có tên gọi khác là Cố Cung - đây là cung điện hoàng gia của hai thời Minh - Thanh.
Vào tháng giêng năm Vĩnh Lạc thứ 9 (tức năm 1421), Chu Đệ đã dời đô đến Bắc Kinh và từ đó đến nay đã trải qua mấy trăm năm và nơi đây luôn được xem là trung tâm chính trị của Trung Quốc.
Tử Cấm Thành đã trải quá trình xây dựng và tu sửa của 2 đời triều Minh và Thanh nên sở hữu vẻ nguy nga, tráng lễ, trang nhã và có giá trị nghệ thuật vô cùng to lớn.
Theo thống kê của các chuyên gia, diện tích kiến trúc của Cố Cung có khoảng 150.000m2 với hơn 70 tòa cung điện lớn nhỏ, có hơn 70 giếng nước dùng để cung cấp nước cho hoàng cung.
Về cơ bản, mỗi cung điện đều có thể lấy nước từ giếng để dùng trong sinh hoạt hàng ngày.
Những gì được ghi chép lại về cách ăn ở và sinh hoạt của hoàng đế thời Thanh thì họ không bao giờ uống nước được lấy từ giếng trong cung.
Theo đó, không chỉ hoàng đế mà cả những hoàng hậu và phi tần đều không uống. Vậy nước mà họ uống được lấy từ đâu?
Trên thực tế, bên cạnh Di Hòa Viên có một ngọn núi có tên Ngọc Tuyền sơn, nước suối khá mát và ngọt, sảng khoái nên đôi lúc hoàng đế và các phi tần sẽ uống nước được lấy từ đây.
Nếu không uống nước được lấy từ suối về thì sẽ mua nước từ bên ngoài với mức giá rất cao, chỉ có những cung nữ, thái giám cấp thấp mới uống nước trong giếng.
Một trong những bí ẩn nhất chính là những giếng nước này có bí mật gì khiến hoàng đế thà trả giá cao để mua nước bên ngoài chứ không chịu uống nước trong cung?
Theo tìm hiểu, những điều này có liên quan đến mật thiết tới môi trường sống trong Tử Cấm Thành cũng như những câu chuyện xảy ra trong lịch sử.
Chu Kiến Thâm được biết đến là hoàng đế thứ 8 từ năm 1464 đến năm 1487 của triều Minh, tức Minh Hiến Tông, trong 'Thổ Mộc Chi Biến', cha của Chu Kiến Thâm là Chu Kỳ Trấn bị người Ngõa Thích (một bộ tộc của người Mông Cổ) bắt cóc, chú của ông là Chu Kỳ Ngọc kế vị.
Thời điểm đó, triều đình khá rối ren và sóng gió nổi khắp triều đình nhà Minh.
Chu Kiến Thâm lúc này mới 2 tuổi không sống cùng mẹ ruột mà được cung nữ Vạn Trinh Nhi 17 tuổi chăm sóc.
Do đó, Chu Kiếm Thâm đã nảy sinh tình cảm đặc biệt với Vạn Trinh Nhi và sau khi ông đăng cơ hoàng đế Vạn Trinh Nhi đã ngoài 30 nhưng Chu Kiến Thâm vẫn phong Vạn Trinh Nhi làm Quý phi.
Vạn Trinh Nhi lại là người hay đố kị với người khác. Bà đã từng có một người con trai với Chu Kiến Thâm nhưng không may chết yểu, sau đó, Vạn Trinh Nhi không còn sinh con được nữa và lo sợ người phụ nữ khác hạ sinh hoàng tử thì vị trí của mình sẽ bị lung lay.
Chính vì điều này nên bà đã âm thầm phái người đi hạ độc nước trong giếng của các phi tần đang mang thai. Điều này khiến cho các phi tử lần lượt qua đời hoặc bị sảy thai. Thế lực của Vạn Trinh Nhi vô cùng lớn và Chu Kiến Thâm bị che mắt nên không hề biết gì mà oán trách ông trời bất công với mình. Trong cung từ đó cũng không ai dám uống nước giếng.
Dù sự việc này không được sử sách ghi chép lại nhưng trong nhiều dã sử đều đã có những ghi chép về sự tàn nhẫn và hung ác của Vạn Trinh Nhi.
Do đó, dù thật giả như thế nào chưa rõ nhưng đến thời nhà Thanh đã từng có khá nhiều người nhảy xuống giếng để tự sát.
Đó đều là những cung nữ và thái giám trong hậu cung triều Thanh khi lựa chọn kết thúc cuộc đời đau khổ và vô vọng của mình trong chốn thâm cung.
Đến nay, Tử Cấm Thành vẫn còn một cái giếng có tên là giếng Trân Phi, nằm ở cửa Trinh Thuận - Phía Bắc cung Ninh Thọ.
Vốn dĩ đây chỉ là cái giếng nước bình thường nhưng thê tử Trân Phi của vua Quang Tự đã bị Từ Hi Thái hậu đẩy xuống giếng vì có nhiều mâu thuẫn.
Những câu chuyện về việc phi tần trong cung bị sát hại và đẩy xuống giếng thời nhà Thanh không phải hiếm và nguồn nước dưới giếng lại nối liền với nhau nên mọi người không ai dám lấy nước từ giếng lên để uống. Nước ở trong hoàng cung chỉ được dùng để giặt quần áo hoặc dập lửa khi có hỏa hoạn.
