Hơn 3 tháng kể từ khi Nga tiến hành cuộc không kích nhằm vào các mục tiêu khủng bố ở Syria, tạp chí The Atlantic đã đăng tải bài viết nói rằng, những tình huống nguy hiểm nào sẽ xảy ra nếu Putin thất bại ở Syria.
Trong năm 2015, được sự hỗ trợ của hai nước đồng minh Nga và Iran, cũng như sự trợ giúp từ các chiến binh lực lượng Hezbollah ở Lebanon, quân đội Syria đã ngăn chặn được bước tiến của IS. Hơn 3 tháng kể từ khi Nga tiến hành cuộc không kích ở Syria, tạp chí The Atlantic đã đặt ra câu hỏi rằng liệu năm 2016 có thể trở thành năm của "Tháo gỡ cuối cùng cho cuộc chiến của Putin".
Trong 3 tháng cuối cùng của năm 2015, Lực lượng phòng thủ không gian vũ trụ Nga đã được triển khai ở Syria, tiêu diệt hàng nghìn mục tiêu khủng bố và hỗ trợ quân đội Syria tiến hành hàng loạt chiến dịch tấn công, tạo nên những chiến thắng quan trọng ở các tỉnh Aleppo, Latakia, Hama, Idleb, Homs và các vùng ngoại ô của thủ đô Damascus.
Theo một báo cáo gần đây của Bộ Tổng tham mưu Syria, sự hỗ trợ của Không quân Nga đã giúp quân đội chính phủ lần đầu tiên tiến hành một cuộc tấn công quy mô lớn trong 4 năm qua, giải phóng 80 thị trấn và các ngôi làng cùng hơn 500 km vuông lãnh thổ. Trong khi đó, Các Lực lượng dân chủ Syria, một liên minh đa dạng của các lực lượng chống khủng bố IS ở Syria, bao gồm cả lực lượng YPG và YPJ của người Kurd, gần đây nhận được sự yểm trợ của Không quân Nga, đã phát động một cuộc tấn công vào thành lũy của IS ở al-Raqqa, miền bắc Syria.
Các binh sĩ thuộc quân đội chính phủ Syria. Ảnh: Sputnik |
Quan trọng hơn, các nhà phân tích cho rằng, sự hỗ trợ của Không quân Nga đã giúp quân đội Syria và các lực lượng đồng minh có thời gian nghỉ ngơi và tập hợp lại lực lượng sau hơn 5 năm chìm trong cuộc chiến tranh đẫm máu với hàng chục phe đối lập, bao gồm hàng chục nhóm thánh chiến, các nhóm nhận được sự hỗ trợ và vũ trang từ Arab Saudi, Qatar đến Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ.
Phải thừa nhận rằng, nhiệm vụ phía trước của liên minh chống khủng bố do Syria dẫn đầu còn rất khó khăn. Tuy nhiên, họ vẫn phải làm điều gì đó ngay lập tức. Theo một ước tính gần đây của Lầu Năm Góc, các nhóm thánh chiến, đặc biệt là IS, gần đây đang gặp thất bại liên tiếp và để mất 40% lãnh thổ ở Iraq, 20% ở Syria.
Tại thời điểm này, khi tình hình của các lực lượng chính phủ đã ổn định, song con đường phía trước vấn còn nhiều khó khăn, nguy hiểm, các nhà phân tích Nga cho rằng 2016 vẫn chưa phải là năm để chiến tranh Syria đi đến hồi kết, song ít nhất cần phải giành lại quyền kiểm soát thủ phủ của IS, đóng cửa biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ, và chiến thắng các nhóm khủng bố trên những mặt trận khác.
Giữa thời điểm này, bài viết với tiêu đề "Điều gì sẽ xảy ra nếu Nga thất bại ở Syria" và dòng tiêu đề phụ "Cuộc chiến của Putin có thể được làm sáng tỏ" của biên tập viên Dominic Tierney xuất hiện trên tạp chí The Atlantic.
"Tháng 9 năm ngoái, Nga triển khai hàng chục máy bay đến Syria để giải cứu chế độ yếu ớt của Tổng thống Bashar al-Assad. Mục đích của Tổng thống Putin là để bảo vệ một trong số ít các đồng minh nước ngoài của Moscow và tạo đòn bẩy cho các cuộc đàm phán hòa bình sắp tới đối với cuộc nội chiến Syria".
Tierney cho rằng, các chiến đấu cơ Nga là chưa đủ để tạo nên chiến thắng cho Damascus. Ảnh: Reuters |
"Truyền thông Nga đưa tin về nhiệm vụ này như một nỗ lực anh hùng để cứu thế giới văn minh khỏi khủng bố Hồi giáo. Tuy nhiên, ở Washington, nhiều người cho rằng Putin đã sa vào vũng lầy".
Tierney cũng trích dẫn một đoạn tin trên The Economist hồi tháng 11/2015 cho rằng, chiến dịch của Nga ở Syria sẽ sớm thất bại, kêu gọi Nga tử bỏ sự ủy nhiệm từ Syria, và tạo bước đệm cho cuộc đàm phán hòa bình mà Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đề xuất hồi đầu năm 2015 và đã nhận được sự ủng hộ của Liên Hợp Quốc. Tuy nhiên, Tierney cảnh báo rằng "một thất bại cho Putin" sẽ chỉ càng làm xung đột thêm leo thang.
"Điều rất dễ hình dung ra là sự can thiệp của Nga đang làm mọi thứ xấu hơn", nhà báo Tierney nói, đồng thời dẫn ra một bài báo từ tháng 7/2015, trước khi Nga can thiệp, nói rằng Tổng thống al-Assad cảnh báo quân đội Syria đang suy yếu và thiếu nguồn nhân lực.
Tierney cho rằng, cuối cùng, các chiến đấu cơ Nga là chưa đủ để tạo nên chiến thắng cho Damascus. Có thể sẽ phải cần đến hàng chục nghìn quân để tái chiếm và kiểm soát các thành phố như Aleppo và Raqqa.
Nhà báo này lưu ý rằng, "thất bại của Nga có thể kích hoạt một sự leo thang nguy hiểm, nhưng nó không có nghĩa rằng chiến thắng của Nga sẽ có lợi ích hơn. Ảnh: Internet |
Đối với Nga, nhà báo này cho rằng sự cô lập quốc tế và khủng hoảng kinh tế trong nước, kết hợp cùng nhiệm vụ giải cứu chế độ Assad sẽ khiến Moscow rơi vào "vị trí nguy hiểm".
Tierney cũng cảnh báo rằng, hệ thống chống máy bay mà Thổ Nhĩ Kỳ và Arab Saudi cung cấp đã rơi vào tay IS và điều này không thể bị xem nhẹ. Họ làm điều này để chứng minh vai trò của các bên tham gia xung đột Syria (bao gồm cả NATO và các đồng minh của Mỹ), và chỉ ra chính xác họ chiến đấu vì cái gì. Trong khi đó, cho đến thời điểm này mới chỉ duy nhất một máy bay quân sự Nga bị bắn rơi ở Syria nhưng không phải do IS, mà do tiêm kích Thổ Nhĩ Kỳ.
Nhà báo này cho rằng, "cuộc chiến của Putin" ở Syria có thể sẽ thất bại. Nhưng nếu điều này xảy ra, liệu Tổng thống Nga có nhượng bộ và bỏ rơi đồng minh của mình? Nếu Putin hành động theo lý trí, ông sẽ tránh được thất bại này. Tuy nhiên, Tierney cho rằng rất có thể Tổng thống Nga sẽ không hành động theo lý trí.
Theo Tierney, thay vì tập trung vào việc liệu Putin có thất bại hay không, vấn đề ở đây là nếu nhà lãnh đạo Nga đang nỗ lực đưa đất nước trở lại vị thế cường quốc, Putin có thể khiến cuộc xung đột ở Syria bước vào "giai đoạn nguy hiểm mới" bằng các cuộc không kích và triển khai lực lượng mặt đất, dù ngay từ đầu các quan chức Nga đã cam kết rằng sẽ không xảy ra.
Nhà báo này lưu ý rằng, "thất bại của Nga có thể kích hoạt một sự leo thang nguy hiểm, nhưng nó không có nghĩa rằng chiến thắng của Nga sẽ có lợi ích hơn. Sau tất cả, nếu Tổng thống Assad giành chiến thắng, ông sẽ không có lý do gì để tiếp tục đàm phán thỏa hiệp, công nhận lợi ích của tất cả các nhóm đối lập ở Syria.
Cuối cùng, Tierney ranh mãnh kết luận, "cơ hội tối ưu cho một thỏa thuận hòa bình có thể là tình huống Putin tin rằng một chiến thắng quyết định là không thể, nhưng ông vẫn có thể giữ thể diện bằng cách xem đàm phán hòa bình như một thành công để công bố với người dân Nga. Và như vậy, để Putin rút khỏi Syria, Mỹ cần tránh việc ngạo mạn tuyên bố rằng Nga đã thất bại lớn ở Syria.
Lê Huyền (Sputnik)