Trong khi tình hình Biển Đông đang căng thẳng, việc Mỹ dỡ bỏ một phần lệnh cấm vũ khí sát thương cho Việt Nam cho thấy một bước tiến mới trong quan hệ 2 nước.
Bộ trưởng ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh trong cuộc hội đàm với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry
Tờ BBC ngày 10/10 đã cho đăng bài viết “Lý do Mỹ nới lỏng cấm vận vũ khí với VN” của tác giả Lê Thành Lâm là giảng viên tại Khoa Quan hệ Quốc tế, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP.HCM, và hiện đang theo học tại City University London.
Tác giả bài viết đã chỉ ra 2 lý do mà Mỹ nới lỏng lệnh cấm bán vũ khí cho Việt Nam:
Thứ nhất là để đối phó và kiềm chế sự bành chướng của Trung Quốc trên Biển Đông. Trong khi Trung Quốc có những động thái ngày càng hung hăng trên Biển Đông, đặc biệt là trong những tháng gần đây, Mỹ đã tích cực hành động để bảo vệ an ninh trên biển. Không chỉ cực lực lên án hành động của Bắc Kinh, Washington còn hỗ trợ, ủng hộ các quốc gia khác như Việt Nam, Philippines để bảo vệ quyền lợi của mình. Và việc dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí này nhằm tăng cường sức mạnh cho hải quân Việt Nam. Trước đó, Mỹ từng khẳng định quyết định này không nhằm vào Trung Quốc nhưng hầu hết các nhà phân tích đều nhận thấy lý do này.
Nên đọc Thứ hai là vì vai trò quan trọng của Việt Nam trong bàn cờ chiến lược của Mỹ ở châu Á-Thái Bình Dương. Trong báo cáo về quan hệ Việt Mỹ: “Một kỷ nguyên mới trong quan hệ Mỹ-Việt: Làm sâu sắc quan hệ sau 2 thập niên bình thường hóa” do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế Mỹ (CSIS) đưa ra ngày 2/10 cho rằng "Mỹ coi Việt Nam là đối tác đầy hứa hẹn tại châu Á-Thái Bình Dương’’. Do đó, Việt Nam chiếm một vị trí địa chiến lược trong Chính sách ‘’xoay trục’’ của Mỹ ở châu Á-Thái Bình Dương. Vì thế, Mỹ sẽ có những động thái tích cực để hỗ trợ Việt Nam phát triển, đặc biệt là trong lĩnh vực quân sự. Và đây là một trong những động thái như vậy.
Ông Lê Thành Lâm cũng chỉ ra những lợi ích mà Việt Nam có được khi được Mỹ nới lỏng lệnh cấm vận:
- Theo Paul J. Leaf, một nhà bình luận về chính sách đối ngoại và quốc phòng, bình luận trên tờ The Diplomat ngày 18/9, Việt Nam có thể mua được những vũ khí của Mỹ với giá bán nhân nhượng hơn, và đặc biệt là những vũ khí mà Trung Quốc không có.
- Giúp tăng cường sức mạnh phòng thủ trên biển cho Việt Nam trong bối cảnh tranh chấp trên biển Đông với Trung Quốc đang gia tăng và chưa đạt được giải pháp cụ thể.
- Hợp tác về an ninh – quốc phòng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ cũng sẽ được gia tăng. Cùng với việc xuất khẩu vũ khí sát thương cho Việt Nam, Mỹ sẽ phải cử chuyên gia đào tạo cho Việt Nam cách thức sử dụng cũng như xây dựng cơ sở hạ tầng ở Việt Nam để vận hành các vũ khí, theo ông Leaf.
Nhưng tác giả bài viết cũng chỉ ra Mỹ mới chỉ nới lỏng một phần lệnh cấm chứ chưa dỡ bỏ hoàn toàn bởi 2 nước còn tồn tại những rào cản trong đó có vấn đề nhân quyền. Tuy nhiên, việc dỡ bỏ một phần này đã cho thấy Việt – Mỹ đang xích lại gần nhau khi mà tình hình Biển Đông ngày một căng thẳng trong những năm gần đây.
Bảo Linh/Người đưa tin (tin tức BBC)
