Tiết lộ cực hiếm về cơ quan mật bảo vệ Putin

Người đứng đầu Cơ quan Bảo vệ Liên bang Nga, chịu trách nhiệm bảo vệ tổng thống, đã được thay thế. Hãy cùng tờ Russia Beyond The Headlines tìm hiểu xem sự thay thay đổi này có ý nghĩa gì và điều bí ẩn nhất nhất của tất cả những cơ quan đặc biệt tại Nga ngày nay là gì.

Ông Putin khi còn là thủ tướng Nga. Ảnh: TASS

Cơ quan Bảo vệ Liên bang (FSO) là một cơ quan cực kỳ bí mật, đa năng và quyền lực. Đây là một lực lượng an ninh kín tiếng. Không có dữ liệu cũng như các báo cáo công khai về các hoạt động của họ.

Trong 16 năm, cơ quan này do tướng Yevgeny Murov dẫn dắt. Ông là đồng minh lâu năm của Tổng thống Vladimir Putin. Cũng như nhà lãnh đạo Nga, ông nổi lên từ cơ cấu quyền lực Leningrad từ thời hậu Xô Viết. Nhưng vào ngày 26/5, Tổng thống Putin đã chấp nhận đơn từ chức của ông Murov và bổ nhiệm cấp phó của ông, Muscovite Dmitry Kochnev vào vị trí này.

Ông Murov được cho là từ chức vì tuổi tác. Ông đã bước sang tuổi 70 vào tháng 11 năm ngoái. Đó là giới hạn tuổi cho các công chức và truyền thông Nga từ lâu đã dự đoán về sự ra đi này. Là một trong những người quyền lực nhất nước Nga, Tướng Murov lên lãnh đạo FSO 11 ngày sau khi ông Putin trở thành tổng thống và do đó, như người ta nói, ông ấy đã giữ chức vụ ấy từ đó đến nay.

Có rất ít thông tin về người mới được bổ nhiệm. Ông Kochnev là người không có tiểu sử. Chẳng có thông tin gì về ông được tìm thấy trên website của FSO cũng như điện Kremlin. Chỉ biết rằng ông đã lãnh đạo Cơ quan An ninh cho Tổng thống (một phần của FSO) từ cuối năm 2015 và theo báo cáo thu nhập, vợ ông kiếm 58,1 triệu rúp (khoảng 830.000 USD) trong năm 2015. Con số này nhiều hơn bất cứ nhân viên nào khác trong bộ phận này.

Bảo vệ “nhân vật số một”

FSO bắt nguồn từ 1 trong những ban của KGB - cơ quan nhà nước thời Liên Xô, có quyền lực rất rộng. Cơ quan chịu trách nhiệm đảm bảo an toàn cho các quan chức cấp cao chính là FSO hiện nay. Có rất nhiều truyền thuyết về sứ mệnh bảo vệ "nhân vật số một" của cơ quan này. Trong vòng 15 năm, những tin đồn được lưu truyền đó là các sĩ quan FSO sử dụng một người đóng thế tổng thống trong những màn trình diễn mạo hiểm nhất của ông Putin - ví như lần lặn tàu ngầm xuống đáy hồ Baikal hoặc lái một chiến đấu cơ.

Tổng thống Putin tại thành phố Tambov năm 2012. Ảnh: TASS

Thỉnh thoảng, các nhân viên FSO mặc những bộ đồ đen, đeo microphone. Đôi khi, họ mặc thường phục và trà trộn vào đám đông. Chỉ có công việc họ làm là đáng tin nhất. Mặc dù vậy, họ cũng từng bị sa vào cám dỗ và có đăng ảnh selfie công việc lên mạng xã hội. Các phóng viên đã nhiều lần vồ được những tấm ảnh như vậy cũng như những thông tin cá nhân của các bảo vệ FSO.

Các sĩ quan FSO không chỉ bảo vệ tổng thống mà còn cả các thẩm phán, nhân chứng, quan chức và các cơ quan như điện Kremlin, Duma Quốc gia. Tuy nhiên, đây chỉ là 1 trong nhiều nhiệm vụ của họ (và cũng là cơ hội). Dưới thời tướng Murov, FSO đã liều chiến đấu để có thêm quyền lực và chống lại đối thủ chính của mình là Cơ quan An ninh Liên bang (FSB). Và họ dường như đã thắng.

Kiểm soát hàng tỉ rúp

Vào giữa những năm 2000, FSO cùng với các cơ quan đặc nhiệm khác đã tham gia vào cuộc đối đầu khó khăn trong cơ cấu quyền lực xoay quanh tổng thống Nga. Cuộc đấu đá nội bộ không chỉ khiến họ xích lại "nhân vật số một" mà còn giúp họ kiểm soát những dòng tiền, tài sản và các nguồn tài nguyên.

Năm 2007, cuộc xung đột nổ ra công khai khi mà cả truyền thông lẫn những người đứng đầu các phòng ban bắt đầu nói về "một mối thù" giữa các cơ quan mật.

FSO đã có cuộc đụng độ với FSB (kết thúc không có lợi cho sau này) và Cục Quản lý Tài sản Tổng thống. Cuộc chiến xoay quanh các tài sản nhà nước - Cục quản lý Tài sản Tổng thống phụ trách các nơi an dưỡng, các tổ chức giao thông và xây dựng, những nhà máy thực phẩm của chính phủ liên bang cũng như các tài sản nhà nước ở nước ngoài cùng hàng chục dự án phát triển.

Cuối cùng, họ là "những vệ sĩ của Putin", những người chiến thắng trong "cuộc chiến của các lực lượng an ninh". Theo Unified State Register, hãng thông tấn RBK của Nga, hiện này Cục Quản lý Tài sản không quản lý một dinh thự tổng thống nào. Tất cả đều nằm dưới sự giám sát của Liên bang Nga hoặc FSO.

Các khối tài sản vô số của FSO còn có công ty Ateks. Công ty này được thành lập theo lệnh của ông Murov vào năm 2003 và có tham gia vào việc xây dựng các cơ sở của liên bang cũng như chịu trách nhiệm về ngân sách nhà nước, phân phối các hợp đồng nhà nước và tung ra những gói thầu trị giá hàng triệu, hàng tỉ rúp (ví dụ như vụ phục dựng lại các bức tường và tháp của điện Kremlin, lăng Lenin hay viện Tchaikovsky).

Nghiên cứu xã hội học cho tổng thống

Quản lý hàng tỉ rúp không phải là tất cả. FSO là một cơ quan đặc nhiệm gần như vạn năng. Người của tổ chức này có quyền tiến hành các hoạt động và điều tra, nghe lén, mở thư, giam giữ công nhân, khám nhà và tịch thu xe.

Trong khi bảo vệ các tòa nhà công và những địa điểm nhạy cảm khác, nhân viên FSO còn chịu trách nhiệm cho các tuyến đường tới những nơi đó. Họ có quyền kiểm soát tuyến đường thứ 12 tại Moscow và giữ hồ sơ về những người sống ở đó theo truyền thống.

Cùng với đó, FSO cũng tham gia vào các dự án nghiên cứu xã hội học. Dĩ nhiên là tất cả đều bí mật. Những thông tin này được thu thập cho nhà lãnh đạo và người ta tin rằng những báo cáo ấy sẽ được tổng thóng, Hội đồng an ninh và chính phủ dựa vào để đưa ra các quyết sách.

Cơ quan nay cũng chuẩn bị các bảng xếp hạng đối với các lãnh đạo phe đối lập và đảng phái, giám sát tình hình kinh tế - xã hội tại các khu vực. Nếu một trong các thống đốc từ chức do mất niềm tin vào khả năng của mình, có khả năng FSO sẽ đưa ra hỗ trợ cho vấn đề này.

Một trong những sức mạnh mở rộng gần đây của FSO là việc tạo ra và phát triển phân khúc công chức Nga trên Internet. Những người này sẽ chịu trách nhiệm cho các kênh liên lạc được mã hóa.

Bảo Linh (RBTH)