Trung Quốc đang có kế hoạch đầu tư gần 2 tỷ USD vào khu công nghiệp ở Syria. Trong khi một số nhà quan sả tin rằng đây không phải thời điểm thích hợp để triển khai dự án tỷ đô như vậy thì một số khác cho rằng, Trung Quốc đang giửa một tín hiệu mạnh mẽ về lợi ích địa chính trị của mình tại quốc gia Trung Đông này.
Theo Sputnik, phát biểu tại hội chợ triển lãm tái thiết Syria đầu tiên ở Bắc Kinh hôm 9/7, Qin Yong, Phó Chủ tịch Hiệp hội Trao đổi Trung Quốc - Ả Rập nói rằng, Trung Quốc dự định đầu tư 2 tỷ USD để tạo ra một khu công nghiệp ở Syria với sự tham gia của 150 công ty Trung Quốc.
Dự án hiện đang được chính phủ Syria và các nhà ngoại giao Syria ở Trung Quốc thảo luận sôi nổi. Cùng ngày, đại sứ Syria tại Trung Quốc Imad Moustapha xác nhận rằng Trung Quốc, Nga và Iran sẽ ưu tiên cho các đối tác khác tham gia thực hiện các sáng kiến kinh tế và các dự án ở Syria.
Một số chuyên gia bày tỏ nghi ngờ về thời điểm Trung Quốc triển khai một dự án lớn như thế này trong khi chiến sự Syria còn chưa kết thúc, thì một số khác lại nhấn mạnh rằng, bằng việc công bố sáng kiến mới của mình, Bắc Kinh đang đưa ra một tín hiệu mạnh mẽ với cộng đồng quốc tế về lợi ích địa chính trị của nước này ở Syria.
Cuộc nội chiến kéo dài 6 năm qua ở Syria vẫn chưa có hồi kết song Trung Quốc đã nóng ruột rót tiền đầu tư vào quốc gia này. |
Cũng có báo cáo nói rằng Trung Quốc đang lên kế hoạch thuê các máy bay và tàu thuyền của Syria để phục vụ cho các hoạt động kinh tế trong tương lai. Các công ty Trung Quốc cũng sẽ được cung cấp những hỗ trợ pháp lý cần thiết trong lĩnh vực đầu tư, xây dựng và các hoạt động ngân hàng bằng một ủy ban đặc biệt phụ trách các vấn đề pháp lý và các khoản đầu tư tái thiết Syria.
Ủy ban đặc biệt này được thành lập bởi Đại sứ quán Syria tại Trung Quốc, Hiệp hội trao đổi Trung Quốc - Ả Rập và Công ty luật Shijing ở Bắc Kinh. Hôm 4/7, Trung Quốc và Syria còn ký kết văn bản trao đổi thông tin, một minh chứng về ý định chính trị nghiêm túc của Trung Quốc ở Syria.
Tuy nhiên, Chen Fengying, một nhà nghiên cứu thuộc Học viện Quan hệ Quốc tế Đương đại Trung Quốc tin rằng, mục đích ưu tiên hiện nay là phải ngăn chặn cuộc chiến tranh ở Syria.
"Đối với Syria, vấn đề quan trọng nhất là ngăn chặn cuộc chiến và giải quyết vấn đề của các phe đối lập vũ trang, còn việc khôi phục cơ sở hạ tầng chỉ là thứ yếu", ông Chen nói.
Chiến sự kéo dài khiến cơ sở hạ tầng ở Syria bị phá hủy gần như toàn bộ. |
"Tôi tin rằng vẫn còn quá sớm để nói đến việc thành lập một khu công nghiệp. Hầu như mọi thứ ở Syria đều cần khôi phục. Chỉ sau khi khôi phục cơ sở hạ tầng và giải quyết các vấn đề liên quan đến cung cấp lương thực cho người dân, chúng ta mới có thể nói đến khôi phục sản xuất", ông Chen nói thêm, và khẳng định rất khó để đánh giá những rủi ro liên quan đến dự án nói trên.
"Syria nằm dọc theo con đường tơ lụa. Nếu tình hình tại quốc gia này ổn định, chúng ta có thể đầu tư vào các lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế Syria trong khuôn khổ sáng kiên s'Một vành đai, một con đường'".
Chuyên gia Azhdar Kurtov của Viện Nghiên cứu Chiến lược Nga (RISS) thì lại cho rằng, việc khôi phục cơ sở hạ tầng ở Syria nên là ưu tiên hàng đầu.
"Hoạt động đầu tư vào các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, giao thông ở Syria sẽ phụ thuộc vào việc Trung Quốc hoặc một số quốc gia khác tham gia tích cực vào giai đoạn đầu của dự án tái thiết. Để làm được việc này chính phủ Syria cần phải tạo điều kiện cho những ai chủ động đóng góp vào tiến trình tái thiết cơ sở hạ tầng đã bị phá hủy", ông Kurtov nói.
Ông Vladimir Evseev, Viện Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS) tin rằng, Trung Quốc sẵn lòng đầu tư vào Syria đồng nghĩa với việc cuộc chiến ở Syria sẽ sớm kết thúc.
"Trung Quốc thực sự không muốn bị bỏ lại phía sau. Họ muốn đóng một vai trò quan trọng trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng Syria. Họ đã chờ đợi một thời gian dài".
Theo ông Evseev, trước khi xảy ra cuộc khủng hoảng, Trung Quốc kiểm soát một phần quan trọng dầu và khí đốt của Syria. Trung Quốc đã đầu tư hàng chục tỷ USD ở đó. Bởi vậy, nhiều khả năng, Trung Quốc muốn tiếp tục duy trì kiểm soát lĩnh vực năng lượng của quốc gia Trung Đông này.
Lê Huyền (Sputnik)