Thật dễ hiểu khi một số người nghĩ rằng đưa Thụy Điển và Phần Lan vào NATO là một ý tưởng hay. Nó nhằm đáp lại việc Putin tấn công Ukraine khi khiến biên giới của Nga với NATO tăng gấp đôi. Nó cũng phản ánh tâm lý của đa số người Phần Lan và Thụy Điển. Cả 2 nước đều có khả năng quân sự "hạng nhất" cũng như truyền thống dân chủ mạnh mẽ. Điều này sẽ củng cố cho sức mạnh và danh tiếng của NATO.
Nhưng mong muốn làm bẽ mặt Putin và củng cố sự thống trị quân sự toàn cầu của Mỹ là thiển cận và nguy hiểm. Nó có nguy cơ leo thang, mở rộng và kéo dài cuộc chiến tại Ukraine. Nó sẽ làm tăng đáng kể xác suất xảy ra chiến tranh hạt nhân. Thượng viện Mỹ nên suy nghĩ thật kỹ trước khi kết nạp thành viên mới.
Leo thang, mở rộng, kéo dài chiến tranh ở Ukraine
Ưu tiên lớn nhất của Mỹ là đưa cuộc chiến này kết thúc nhanh chóng thông qua một lệnh ngừng bắn ngay lập tức và một cuộc dàn xếp thương lượng công bằng, lâu dài. Tuy nhiên, chính quyền Biden, dưới áp lực của Quốc hội và việc thành lập Chính sách đối ngoại lại chỉ tập trung vào các mục Tiêu Chiến tranh của mình, từ kiềm chế Nga sang nghiền nát nước này. Sau chuyến thăm cao cấp đến Ukraine, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin mô tả mục tiêu của Mỹ là chứng kiến "Nga suy yếu đến mức không thể làm những điều mà họ đã làm khi xâm lược Ukraine". Trong khi đó, các lãnh đạo đảng Dân chủ thì kêu gọi quân đội "chiến thắng" toàn diện.
Sự can dự ngày càng sâu sắc của Mỹ không chỉ là lời nói suông. Mỹ hiện thừa nhận cung cấp thông tin tình báo cho Ukraine để họ nhắm tới tiêu diệt các tướng lĩnh và đánh chìm tàu chiến của Nga.
Việc Mỹ và đồng minh cung cấp vũ khí ngày càng nặng và tinh vi đã vượt xa mục tiêu để Tổng thống Volodymyr Zelensky bảo vệ đất nước. Họ khuyến khích ông ta mở rộng yêu sách khi tham gia những cuộc đàm phán hòa bình. Trước đó, Tổng thống Ukraine rất linh hoạt về Donbass nhưng giờ lại đòi hỏi "khôi phục biên giới trước cuộc xâm lược, sự trở lại của hơn 5 triệu người tị nạn, tư cách thành viên EU và trách nhiệm giải trình từ các lãnh đạo quân sự Nga".
Trong tình hình này, việc NATO dồn Nga vào chân tường là một hành động khiêu khích. Nó sẽ chỉ nâng cao lợi thế của Nga trong cuộc chiến Ukraine và khiến Putin khó lùi bước hơn. Nhiều nhà phân tích và hoạch định chính sách chỉ ra việc kết hợp các nước thuộc khối Warsaw trước đây vào NATO sau Chiến tranh Lạnh là một sai lầm. Nó sẽ củng cố thêm cảm giác bị cô lập vào bao vây của Nga.
Trên thực tế, việc Ukraine muốn gia nhập NATO và nhận vũ khí, sự tập huấn từ Mỹ chắc chắn là những yếu tố then chốt trong quyết định động binh của ông Putin. Việc mở rộng NATO hiện nay sẽ nâng cao lợi thế của Putin để đảm bảo kéo dài cuộc chiến, tăng khả năng mở rộng ra khỏi biên giới Ukraine.
Đặt lại triển vọng cho hòa bình ở châu Âu
Nói “có” với Phần Lan và Thụy Điển sẽ khiến việc nói “không” với Ukraine trở nên khó khăn hơn rất nhiều. Quan trọng hơn, việc Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO có thể gây bất ổn cho châu Âu hơn là bảo vệ khối này. Trước cuộc khủng hoảng, không quốc gia nào tại châu Âu đối mặt với mối đe dọa nghiêm trọng từ Nga. Nhưng một khi kết nạp thêm thành viên vào NATO, nó có thể tạo động lực để Nga hành động. Cuộc chiến đã mang lại lợi ích to lớn cho các nhà thầu quốc phòng. Áp lực hiện đại hóa và cải thiện khả năng tương tác của hệ thống, loại bỏ những thiết bị quân sự cũ của Nga gia tăng.
Những gì châu Âu cần không phải là vẽ lại biên giới thời Chiến tranh Lạnh và tạo ra một khối NATO lớn hơn mà là một cấu trúc thể chế an ninh và kinh tế mới, trong đó tất cả các nước châu Âu, bao gồm Nga có thể tham gia.
Tăng rủi ro hạt nhân
Thế giới đã thực sự kinh hoàng khi Nga dọa sử dụng vũ khí hạt nhân nếu sự tồn vong của họ bị đe dọa. Chỉ cần một vũ khí hạt nhân chiến thuật đơn lẻ cũng có thể gây thiệt hại to lớn và nhanh chóng leo thang thành một cuộc chiến hạt nhân toàn diện. Vì vậy, việc giữ cho cuộc chiến tại Ukraine không biến thành chiến tranh hạt nhân là mục tiêu trọng tâm của các nhà hoạch định quân sự Mỹ, NATO. Điều này đặt ra câu hỏi: Làm thế nào để mở rộng NATO đạt mục tiêu đó?
Giám đốc Tình báo Quốc gia Avril Haines từng nói rằng ông Putin có thể dùng đến hạt nhân nếu cảm thấy đang thua tại Ukraine, đặc biệt nếu NATO can thiệp. Hơn nữa, việc NATO mở rộng can dự vào cuộc chiến có thể chọc giận ông Putin. Ngay cả trước khi Nga tấn công Ukraine, các chuyên gia vẫn coi thế giới "cận kề ngày tận thế kết thúc nền văn minh".
Lời hứa không mở rộng NATO sẽ công bằng hơn với Ukraine và có thể giúp Nga giảm nhiệt tham vọng lãnh thổ. Đề xuất này cần phải được cộng đồng quốc tế ủng hộ và cùng thúc đẩy. Có như vậy, những lo ngại an ninh chính đáng của Nga mới được giải quyết, cuộc chiến Ukraine mới có hồi kết.
(Theo The Hill)
>> Xem thêm: NATO: Cuộc chiến đang trái ý Putin, Ukraine có thể đánh bại Nga
