- Đâm tàu Việt Nam, Thứ trưởng Trung Quốc vẫn nói không phải "đụng độ"
- Thủ tướng Nhật lên án Chính sách bành trướng quân sự của Trung Quốc
- Bóng mây Trung Quốc bao phủ cuộc gặp lãnh đạo ASEAN
(Tinmoi.vn) Căng thẳng leo thang giữa Trung Quốc và Việt Nam tại khu vực biển Đông khiến cả châu Á phẫn nộ sau khi Trung Quốc đòi Việt Nam rút lại các tàu thuyền đang hoạt động gần giàn khoan HD-981 và lần đầu tiên thừa nhận dùng vòi rồng bắn vào tàu CSBVN trong mấy ngày trước.
Việc sử dụng vòi rồng tấn công tàu Việt Nam thể hiện hành động ngày càng cứng rắn của Trung Quốc đối với các quốc gia châu Á láng giềng – những nước đang lo sợ sự bành trướng cả về thế lực và quân sự của Trung Quốc. Cuộc xung đột trên biển Đông với Việt Nam được xem như cuộc xung đột nghiêm trọng nhất trong năm khiến Mỹ vô cùng quan ngại.
Các sử gia kinh tế và chính trị cho rằng những căng thẳng giữa Việt Nam và Trung Quốc là dấu hiệu cho thấy lập trường cứng rắn của Trung Quốc với những gì họ cho là “lợi ích cốt lõi” trong việc đòi chủ quyền tại vùng biển rộng lớn trải dài từ Philippines và bắc Indonesia tới Nhật Bản. Theo cách nói của Trung Quốc thì “lợi ích cốt lõi” nghĩa là không có chỗ cho thỏa hiệp.
Ông Orville Schell, học giả nghiên cứu về Trung Quốc, giám đốc Trung tâm Quan hệ Mỹ-Trung tại Asia Society, New York nói: “Tôi thấy tình hình đáng báo động bởi từ nhiều năm nay mối quan hệ giữa Trung Quốc và các nước láng giềng đã không hề bình yên. Giờ đây chúng ta đang dần nhìn thấy mối bất hòa đó từ Indonesia tới Brunei, Malaysia, Philippines và các khu vực lân cận. Chúng ta bắt đầu nhận thấy tình hình rất căng thẳng. Đó không phải là sự tăng cường hòa bình trong khu vực như Trung Quốc từng nói mà chúng ta biết”.
Ông Schell cũng nói rằng mình không cần phải nhìn thấy một cuộc xung đột vũ trang – theo quan điểm của nhiều người – thì Trung Quốc cũng đã “tạo ra một bầu không khí căng thẳng khiến quốc gia này khó mà tồn tại mối quan hệ hòa hảo với các nước láng giềng”.
Những căng thẳng với Việt Nam bắt đầu vào cuối tuần trước khi một công ty năng lượng của Trung Quốc đưa giàn khoan dầu vào vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam và tăng cường tàu chiến tới đó trong tuần này.
Ngày hôm qua, một quan chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã trắng trợn cáo buộc tàu Việt Nam đâm tàu Trung Quốc 171 lần trong ngày. Phía Trung Quốc nói rằng Việt Nam đã gửi 35 tàu đến khu vực giàn khoan nhưng lại không đưa ra được bằng chứng cụ thể nào.
Theo các nhà phân tích, việc rời giàn khoan tới khu vực biển thuộc chủ quyền của Việt Nam là bước đi khiêu khích nhất của Trung Quốc nhằm đòi chủ quyền trên cả khu vực Biển Đông, một trong những tuyến đường thương mại lớn nhất thế giới.
Ngày hôm qua, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách khu vực Đông Á Thái Bình Dương, ông Daniel R Russel đã tới Hà Nội để thảo luận về vụ xung đột mới nhất trên biển Đông. “Chúng tôi phản đối bất kỳ hành động đe dọa nào của tàu thuyền, đặc biệt là ở khu vực tranh chấp”. Mỹ không có quyền phán xét về việc tuyên bố chủ quyền nhưng các tranh chấp cần được “giải quyết bằng ngoại giao và theo quy định của luật pháp quốc tế”.
Giàn khoan HD-981 thuộc sở hữu của Tổng công ty Dầu khí Hải Dương Trung Quốc CNOOC được đặt cách bờ biển Việt Nam 120 hải lý. Phó tổng vụ trưởng Vụ biên giới và đại dương Dịch Tiên Lương thừa nhận Trung Quốc đã dùng vòi rồng để tấn công tàu Việt Nam và nói rằng đó là những biện pháp nhẹ nhàng nhất mà phía Trung Quốc có thể sử dụng để ngăn cản Việt Nam can thiệp giàn khoan.
Trung Quốc sẵn sàng đàm phán với Việt Nam để giải quyết tranh chấp nhưng trước hết Việt Nam phải chấm dứt “việc gây chia rẽ” và rút tàu khỏi khu vực gần giàn khoan. Đã có 14 vòng đàm phán giữa 2 bên trong vài ngày qua, ông Dịch nói thêm.
Bảo Linh (Theo NYT)
