Mới đây, một học giả của Trung Quốc đã lên tiếng cảnh báo, mối quan hệ song phương Trung-Mỹ có thể sẽ lại căng thẳng sau những chỉ trích mới đây của Tổng thống mới đắc cử Trump về hành động của Bắc Kinh tại Biển Đông.
Chuyên gia về Chính sách đối ngoại thuộc viện nghiên cứu quan hệ quốc tế, Đại học Nhân dân Trung Quốc, giáo sư Thạch Ngân Hồng đã đưa ra lời cảnh cáo này sau khi Tổng thống mới đắc cử Trump chỉ trích Trung Quốc phô diễn quân sự ở Biển Đông và thao túng tiền tệ.
Hôm 4/12, Tổng thống Mỹ mới đắc cử Donald Trump đã chia sẻ dòng trạng thái trên trang Twitter cá nhân của mình. "Trung Quốc có hỏi chúng ta về việc định giá thấp đồng tiền của họ (khiến các công ty Mỹ khó cạnh tranh hơn), áp đặt mức thuế quá cao đối với sản phẩm của chúng ta tại nước họ hay xây dựng khu phức hợp quân sự lớn tại khu vực tranh chấp ở Biển Đông. Tôi không nghĩ vậy!".
 |
Cuộc điện đàm giữa Trump và Thái Anh Văn đã chọc giận Trung Quốc. Ảnh: Đa Chiều. |
Ngay sau khi chỉ trích trên được đưa ra, truyền thông Trung Quốc đã thể hiện rõ sự phẫn nộ của mình và nhận định, "sự thiếu kinh nghiệm của Trump đã thể hiện đầy đủ trong cuộc điện đàm". Truyền thông nước này cũng cảnh báo, mọi sự xâm phạm đến chính sách "một Trung Quốc" sẽ phá hủy mối quan hệ song phương giữa Bắc Kinh và Washington. Tờ China Daily nhận định, "nếu Tổng thống Trump vượt qua lằn đỏ 'nguyên tắc một Trung Quốc', ông ấy sẽ phá hủy mối quan hệ song phương".
Theo giáo sư Thạch, hiện vẫn còn quá sớm để đưa ra bất cứ một dự đoán nào về tương lai của mối quan hệ này, "tuy nhiên, tôi đã thấy những đám mây đen trôi dồn về phía chân trời. Và điều này, thật sự không tốt chút nào".
Khi được hỏi về những phát ngôn mới nhất trên mạng xã hội Twitter của ông Trump về hành động của Bắc Kinh, giáo sư Thạch cho biết, giới truyền thông, các học giả thậm chí nhiều quan chức Trung Quốc đã "đánh giá thấp" lập trường của Trump và chính sách đối ngoại với Trung Quốc của ông ta. "Những lời này đã cảnh tỉnh chúng ta về việc đã lạc quan thái quá về lập trường của Trump và chính sách đối ngoại với Trung Quốc".
Nên đọcHọc giả này nhận định, chính phủ Trung Quốc cũng như đa số các chính phủ quốc gia khác, "đều không hiểu rõ Trump cũng như những chính sách mà ông ấy sẽ vẽ ra. Tuy nhiên, những phát ngôn và hành động mới đây của ông ấy khiến giới chính trị vô cùng lo ngại".
Sau ngày 8/11-khi Trump có cú lội ngược dòng ngoạn mục và trở thành Tổng thống đắc cử Mỹ năm 2016, các chuyên gia chính sách đối ngoại của Bắc Kinh đã nhận định, chiến thắng này của Trump nhiều khả năng sẽ tái thiết lập mối quan hệ căng thẳng giữa hai nước Trung Quốc và Mỹ.
Giáo sư của Khoa Quan hệ Quốc tế thuộc Đại học Phục Đán, Thượng Hải, ông Thẩm Đinh Lập nhận định, "Trump chắc chắn tốt hơn bà Clinton. Vì vậy, chúng ta phải hoan nghênh ông ấy". Thế nhưng, sau những dòng chỉ trích mới nhất về hành động của Trung Quốc của Trump, "sự hoan nghênh ấy đã thay đổi hoàn toàn".
Khi được hỏi về chỉ trích mới nhất của Trump cũng như quyết định điện đàm với nữ lãnh đạo Đài Loan, bà Thái Anh Văn hôm 2/12, ông Thẩm đã đưa ra 2 từ, "ngu dốt và khó chịu". Thẩm nổi giận, "Chúng tôi sẽ cắt đứt quan hệ với ông ta nếu ông ta còn tiếp tục coi Đài Loan là một quốc gia". "Tôi không biết chính phủ sẽ làm gì nhưng nếu là tôi, tôi sẽ đóng cửa đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ", ông Thẩm nói.
Ngay sau cuộc điện đàm, Nhà Trắng đã lên tiếng trấn an Trung Quốc về hành động này. Theo đó, Mỹ khẳng định sẽ giữ đúng cam kết ủng hộ chính sách "một Trung Quốc".
Một số học giả Trung Quốc nhận định, động thái mới này của Trump có thể đã được tính toán cẩn thận với mục đích báo động cho Trung Quốc biết, Trump sẽ vẫn giữ thái độ cứng rắn như thời gian vận động tranh cử đối với quốc gia đông dân nhất thế giới.
Một chuyên gia về chính sách đối ngoại giấu tên nhận định, "tôi chắc chắn 100% đó không phải là một quyết định ngẫu hứng". Theo ông này, cuộc gọi này đã được nhóm chuyển giao quyền lực của Trump và quan chức Đài Loan bàn bạc kỹ càng trong nhiều ngày trước đó.
Ông Thẩm Đinh Lập thừa nhận, ông cảm thấy "bối rối" vì động thái này của Trump. Ông Thẩm cho biết, "ông không tin Trump dám thay đổi các chính sách của Mỹ đối với Đài Loan khi vừa mới lên nhậm chức, nhưng mặt khác tôi vẫn nghĩ rằng, ông ấy có thể".
Biên tập viên tờ Hoàn cầu Thời báo-phụ phẩm của Nhân dân Nhật báo (cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc), nhận định, "kết luận rút ra sau cuộc điện đàm là Trung Quốc nên hiểu Trump là kẻ lật lọng".
