Theo ghi nhận của RFI tại Bắc Kinh, thái độ của Trung Quốc đối với ông Obama đã thay đổi hẳn sau thất bại của Đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử Quốc hội giữa kì tại Mỹ vừa qua. Giới lãnh đạo Trung Quốc dường như đã bắt đầu xem nhẹ một Tổng thống Mỹ đang yếu thế.
Bắt đầu từ cuối tuần này, Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ đi một vòng Châu Á, đến Myanmar dự các Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN, ghé Trung Quốc tham gia Thượng đỉnh APEC, đến Úc họp với các đồng cấp trong Nhóm G20, RFI đưa tin.
Thế nhưng thất bại của Đảng Dân chủ của ông Obama trong cuộc bầu cử giữa kỳ tại Mỹ hôm 4/11 vừa qua được cho là sẽ khiến uy thế của ông bị sút giảm trên trường quốc tế, đặc biệt trong các cuộc thương thảo với Trung Quốc trong bối cảnh Mỹ và Trung Quốc đang tranh giành ảnh hưởng tại Châu Á.
Kết quả bầu cử cũng khiến thái độ của các nhà lãnh đạo Trung Quốc với Mỹ bắt đầu thay đổi. Nếu trước đây Bắc Kinh vẫn úy kỵ Washington, thì lần này giới lãnh đạo Trung Quốc như đã bắt đầu xem nhẹ một Tổng thống Mỹ đang yếu thế.
Chỉ ít ngày trước khi Tổng thống Obama đến Bắc Kinh, Thời báo Hoàn cầu, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc đã đăng bài xã luận chê bai ông Obama và Chính sách đối ngoại của ông.
Thời báo Hoàn cầu cho rằng, cuộc bầu cử Quốc hội Mỹ giữa nhiệm kỳ cho thấy Tổng thống Obama đã không còn giành được nhiều sự ủng hộ bởi theo kết quả dự kiến, đảng Cộng hòa có khả năng giành được nhiều ghế kiểm soát Thượng viện khỏi tay đảng Dân chủ của ông Obama.
Tờ báo này cho rằng, đảng Cộng hòa đang hướng tới việc tại ra một thay đổi lớn trong Thượng viện để có thể kiểm soát toàn bộ Quốc hội, đồng nghĩa với việc Tổng thống sẽ hoàn toàn bị "tê liệt" và chính công chúng Mỹ đã "hạ bệ" ông Obama.
Báo Chí Trung Quốc đã có bài luận chê tơi tả Tổng thống Mỹ cùng chính sách đối ngoại của ông sau thất bại của Đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử giữa kì
“Ông Obama hô hào ‘Vâng, chúng ta có thể’, dẫn đến nhiều người đặt kỳ vọng quá cao vào ông ta”, bài xã luận của Thời báo Hoàn cầu nhắc lại lời ông Obama nói trong chiến dịch tranh cử năm 2008.
“Nhưng ông Obama đã làm việc chán ngắt, chẳng giúp gì được cho những người ủng hộ ông ta. Xã hội Mỹ đã quá chán nản với sự sáo rỗng của ông ta”, theo Thời báo Hoàn cầu.
Nên đọc “Trùm khủng bố al-Qaeda Osama bin Laden bị tiêu diệt trong nhiệm kỳ của ông Obama, nhưng tổ chức cực đoan Nhà nước Hồi giáo (IS) lại nổi lên ở Trung Đông. Hơn nữa, cuộc khủng hoảng ở Ukraine hầu như đã đưa châu Âu trở lại thời kỳ Chiến tranh lạnh”, Thời báo Hoàn cầu cho hay.
Bush là người dám làm mọi thứ còn Obama chẳng dám làm gì”, Thời báo Hoàn cầu công kích ông Obama, đồng thời chỉ trích sự chia rẽ trong nội bộ chính trị Mỹ.
Bài xã luận trên Thời báo Hoàn cầu ngạo mạn kết luận: “Với sự trỗi dậy của Trung Quốc, chúng tôi dần dần có khả năng hiểu rõ nước Mỹ. Nước Mỹ quá lười biếng nên không thể cải cách. Xã hội Mỹ chọn Obama, nhưng không có Tổng thống Mỹ vĩ đại trong thời đại này”.
Trung Quốc luôn có thái độ không hài lòng với chính sách xoay trục qua châu Á - Thái Bình Dương mà Tổng thống Obama tiến hành kể từ khi ông nhậm chức vào năm 2008.
Tuy nhiên, theo một số nhà phân tích, với việc ông Obama bị suy yếu trong nước, Mỹ càng có nguy cơ quyết đoán thêm đối với các đồng minh châu Á như Nhật Bản, Philippines, những quốc gia đang hy vọng là sự can dự của Washington có thể cản bớt tham vọng bành trướng của Bắc Kinh.
Một số nhà quan sát cho rằng Bắc Kinh không nên lầm tưởng là họ có thể lấn lướt được Mỹ và bẻ gãy được chiến lược xoay trục của Washington.
Trước hết, trên bình diện quốc phòng, đảng Cộng hòa cho đến nay luôn luôn ủng hộ việc nước Mỹ tăng cường sức mạnh quân sự. Do đó, khả năng ngân sách quốc phòng bị kềm hãm dưới thời ông Obama có thể được giải tỏa bớt. Thành tố quân sự của chiến lược tái cân bằng lực lượng qua Châu Á do đó vẫn vững chắc.
Một chi tiết đáng chú ý : Bắc Kinh không mấy thích việc Mỹ sẵn sàng bán vũ khí sát thương cho Việt Nam. Tại Mỹ, một trong những người ủng hộ việc này là Thượng nghị sĩ John McCain có khả năng lên nắm Ủy ban Đối ngoại Thượng viện đầy quyền lực trong lãnh vực này.
Cho đến nay, chiến lược xoay trục còn yếu trên vế kinh tế là hiệp định thương mại TPP. Với đảng Cộng hòa nắm Quốc hội lưỡng viện Mỹ, nhiều nhà phân tích cho rằng hiệp định này có thể nhận được một cú hích tích cực.
Theo Yên Yên (tổng hợp)/ Người đưa tin
