Vén màn bí ẩn những chuyện lạ bốn phương: Thời xưa, hoàng đế các triều đại phong kiến Trung Hoa vô cùng coi trọng phong thuỷ. Do đó, các công trình kiến trúc, đền đài cũng như lăng mộ hoàng gia không chỉ mang đậm dấu ấn của hệ thống xã hội cổ đại và tư tưởng phong kiến mà còn thể hiện tinh hoa của phong thuỷ Trung Hoa.
Vào năm 541 TCN, Ngũ Tử Tư (525- 484 TCN) đã được lệnh của vua Ngô Vương xây dựng đô thành, sau khi tìm hiểu kỹ địa thế cũng như phong thuỷ, ông đã chọn vùng đất Tô Châu ngày nay.
Thời kỳ Hoàng đế Vĩnh Lạc (1360 -1424) thời nhà Minh trước khi dời đô về Bắc Kinh đã cử người đến để điều tra cẩn thận về địa thế, linh khí cũng như phong thuỷ, tạo cơ sở cho việc dời đô cũng như tạo thế trong dân gian.
Người đầu tiên định nghĩa về 'Phong thủy' là Quách Phác (276- 324) sống ở triều đại nhà Tấn.
Trong cuốn Táng thư của mình, Quách Phác đã từng đưa ra quan điểm rằng phong thuỷ là một huyền thuật có liên quan đến sinh khí của con người và chỉ khi ở trong không gian lặng gió, tụ nước thì người ta mới có được sinh khí thịnh vượng.
>>XEM THÊM: Vén màn bí ẩn: Sự thật phía sau chuyện bác sĩ thời kỳ Black Death có diện mạo như sứ giả thần chết
Nhìn sông dựa núi
Theo quan niệm từ người xưa 'vật chết cũng như vật sống', căn cứ vào địa hình, thuỷ văn, khí hậu và các điều kiện tự nhiên khác nhằm chọn nơi chôn cất để ngăn ngừa sự xâm nhập của gió, nước cũng như côn trùng.
Hoàng đế hay còn có tên gọi khác là 'thiên tử', nghĩa là con của trời, quyền lực của hoàng đế là do thần linh ban tặng.
Do đó, đa phần các lăng tẩm của các triều đại trước đây đều có đặc điểm 'nhìn sông dựa núi' và người ta đã lợi dụng địa thế tự nhiên để tăng thêm khí cho đế vương và đảm bảo quyền lực của triều đình.
Khu lăng mộ của Tần Thuỷ Hoàng có thế dựa lưng vào núi Lệ Sơn cao sừng sững, tựa uy nghiêm hoàng gia không bao giờ sụp đổ.
Trong khi đó Lăng Hán Cao Tổ mặt khác lại nằm cạnh dòng sông Ngụy, phía sau được núi Cửu Y hùng vĩ chống lưng nên hoàn toàn thể hiện được vị thế cũng như phẩm giá của thiên tử.
Việc xây dựng khu lăng một nhà Tống cũng tuân theo quy luật này, dựa vào núi Trung Sơn, hướng theo dòng Lạc Thuỷ.
Lăng mộ xây cao ở phía nam và thấp dần về phía bắc, điều này cho thấy tầm ảnh hưởng lớn của thuật phong thuỷ đối với kiến trúc lăng tẩm thời xưa.
Long mạch
Long mạch được xem là một trong những yếu tố cơ bản của phong thuỷ khi mà các nhà phong thuỷ tin rằng tại Trung Quốc có ba long mạch và tất cả đều bắt nguồn từ núi Côn Luân.
Mạch đầu tiên bắt đầu từ phía nam sông Dương Tử và vượng khí ở Nam Kinh, cuối cùng kết ở Trung Sơn Minh Hiếu Lăng; mạch thứ hai nằm ở giao điểm của sông Hoàng Hà và sông Dương Tử, thịnh vượng ở Trung Đô và kết tại Minh Tổ Lăng.
Mạch cuối cùng nằm ở phương Bắc, nơi giao điểm của sông Hoàng Hà và sông Áp Lục, vượng khí ở Bắc Kinh, kết ở lăng mộ trên núi Thiên Thọ.
Thời kỳ Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương (1328 - 1398) cũng đã xác định vị trí lăng mộ của mình theo thuật phong thuỷ phổ biến thời kỳ bấy giờ, đó là tìm long mạch và điều tra phong thổ, xem mạch nước và huyệt, cuối cùng ông đã chọn an táng dưới đỉnh núi Chung Sơn, Nam Kinh.
Hai bên trái phải của lăng mộ đều được bao quanh bởi núi cao, phía trước là núi Mai Hoa tự như án, phía sau có Trung Sơn trấn thủ tạo thành thế núi rồng hổ vờn quanh, chủ khách tương hỗ.
Năm 1460, Minh Thành Tổ (1360 - 1424) đã dời đô đến Bắc Kinh và chọn núi Hoàng Thổ (sau đổi tên thành Thiên Thọ) ở Trường Bình, Bắc Bắc Kinh làm địa điểm xây dựng của hoàng gia.
Thần đạo
Đa phần trong các khu lăng mộ của các hoàng đế thường có một con đường dài dẫn đến lăng chính, con đường này vô cùng quan trọng và được coi là 'thần đạo'.
Thần đạo thường xuất hiện trong trí tưởng tượng của người xưa. Theo đó, vũ trụ sẽ chia làm 3 cõi: Cõi trời, cõi trần và cõi âm. Do đó, đây là con đường thần thánh nối thiên đường, địa phủ và nhân gian với nhau.
Trong khu lăng mộ của Thuận Trị (1638 - 1661), vị hoàng đế thứ hai nhà Thanh cũng được xem là vị hoàng đế nhà Thanh đầu tiên nhập quan (định đô ở Bắc Kinh) cũng có một thần đạo dài 5.600m và chiều rộng lên đến 11m. Đây được xem là trục thần đạo chính kết nối tất cả các lăng mộ của hoàng đế, hoàng hậu đời tiếp theo.
Một trong những nguyên nhân khiến cho kết cấu của mô hình cây nghiêm ngặt như vậy là bởi chúng mang ý nghĩa họ là con cháu của một tổ tiên duy nhất. Khi mà linh hồn của một người bước lên thần đạo thì họ sẽ trở về nguồn cội và gặp gỡ tổ tiên của mình.
Hai bên thần đạo có các cặp tượng đá và các tác phẩm điêu khắc người và thú vô cùng tinh xảo, tượng trưng cho quyền lực, sự uy nghiêm của hoàng đế trong suốt cuộc đời. Điều này cũng đồng nghĩa với việc vị hoàng đế đó sẽ vẫn thống trị mọi thứ sau khi qua đời.
Trong thế giới hiện đại ngày nay, phong thuỷ hiện vẫn được xem là bộ môn khoa học và được lưu truyền khắp thế giới. Phong thuỷ hiện nay còn tích hợp nhiều kiến thức của các bộ môn KH giúp nghiên cứu về môi trường sinh thái cũng như môi trường tâm linh nhằm phục vụ cho đời sống của con người.